Thông tin trên được ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước, chia sẻ tại họp báo công bố chuỗi sự kiện Ngày không tiền mặt 2024 do báo Tuổi Trẻ phối hợp Vụ Thanh toán – Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức tại TP.HCM chiều 28/5.
Theo ông Lê Anh Dũng, để triển khai các nhiệm vụ trọng tâm tại Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025 ban hành kèm theo Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ, toàn ngành ngân hàng đã tập trung nỗ lực cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp lý và tổ chức triển khai thực hiện; tăng cường ứng dụng các công nghệ mới, đổi mới mô hình kinh doanh, hoạt động hợp tác để sáng tạo và cung ứng các sản phẩm, dịch vụ an toàn, bảo mật, tiện ích, đem lại nhiều giá trị gia tăng và trải nghiệm vượt trội cho khách hàng, góp phần tăng tốc đi tới một xã hội không tiền mặt.
Những con số tăng trưởng cao, tích cực về thanh toán không dùng tiền mặt đã cho thấy sự phổ cập dịch vụ ngân hàng và thành công trong tạo lập, phát triển hệ sinh thái số. Cụ thể, số lượng giao dịch thanh toán qua kênh Internet và điện thoại di động bình quân giai đoạn 2021-2023 lần lượt tăng trưởng ở mức 52% và 103,3%; tăng trưởng về số lượng và giá trị thanh toán qua phương thức QR Code đạt hơn 170%.
Đến hết 2023, Việt Nam có hơn 182 triệu tài khoản thanh toán cá nhân và 87,08% người trưởng thành sở hữu tài khoản thanh toán. Về mở tài khoản qua phương thức eKYC, 40 ngân hàng báo cáo đã triển khai chính thức với gần 35 triệu tài khoản thanh toán mở bằng phương thức này đang hoạt động…
Số liệu 4 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm 2023 cũng cho thấy, các chỉ số thanh toán không dùng tiền mặt có mức tăng trưởng khá: thanh toán không dùng tiền mặt tăng 57,11% về số lượng và 39,49% về giá trị; qua kênh Internet tăng 47,48% về số lượng và 30,20% về giá trị; qua kênh điện thoại di động tăng 59,26% về số lượng và 35,91% về giá trị.
Giao dịch qua ATM tiếp tục giảm 14,15% về số lượng và giảm 7,84% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023, cho thấy xu hướng dịch chuyển từ thanh toán bằng tiền mặt sang thanh toán không dùng tiền mặt.
Trong 2 năm qua, NHNN đã hợp tác với Ngân hàng Trung ương một số nước trong khu vực ASEAN như Thái Lan, Campuchia và Lào triển khai thử nghiệm các kết nối thanh toán song phương qua mã QR Code nhằm thúc đẩy thanh toán bán lẻ xuyên biên giới qua mã QR code giữa Việt Nam và các nước.
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước cũng đã nghiên cứu, tham mưu trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền một số chính sách, quy định tạo thuận lợi cho phát triển thanh toán không dùng tiền mặt như Luật Phòng, chống rửa tiền, Luật Các tổ chức tín dụng 2024, nghị định 52 của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt có hiệu lực thi hành từ 1/7/2024.
Nghị định số 52 được ban hành nhằm mục đích tạo lập khuôn khổ pháp lý cơ bản, vững chắc cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, cung ứng nhiều sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới, tiện ích, an toàn với chi phí hợp lý.
NHNN cũng đang khẩn trương hoàn thiện các dự thảo thông tư hướng dẫn Nghị định số 52 để tạo hành lang pháp lý đồng bộ, vững chắc về thanh toán không dùng tiền mặt, thúc đẩy thanh toán không tiền mặt gắn với đảm bảo an ninh, an toàn và bảo vệ quyền lợi người sử dụng dịch vụ.
Mới nhất là quyết định 2345 về các giải pháp về an toàn bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng theo hướng cân đối giữa xác thực khách hàng mạnh và trải nghiệm khách hàng xuyên suốt.
Ngoài ra, NHNN cũng đã thành lập tổ công tác và ban hành Kế hoạch 01 của ngành ngân hàng triển khai Đề án 06.
Hạ tầng phục vụ thanh toán không tiền mặt như hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử liên tục được quan tâm đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng tiện ích, nâng cao năng lực xử lý, phục vụ tốt nhu cầu của các thành viên hệ thống và qua đó đáp ứng tốt nhu cầu và kỳ vọng ngày càng cao của người dùng cuối là người dân, doanh nghiệp đối với các sản phẩm, dịch vụ ngành ngân hàng.
Số lượng giao dịch qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng giai đoạn 2021-2023 tăng bình quân hơn 23,5%/năm và xử lý giá trị thanh toán bình quân 830.000 tỷ đồng/ngày.
Số lượng giao dịch qua hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử tăng bình quân hơn 145,8%/năm và bình quân xử lý khối lượng thanh toán dao động từ 20 - 25 triệu giao dịch/ngày.