“Chris Hirata luôn đi trước thời đại” - nhận xét Princeton Alumni Weekly - Tuần báo Cựu sinh viên Đại học Princeton.
Christopher Hirata được nhận định là một bậc thiên tài hiếm có trong lĩnh vực vật lý thiên văn. Chứng tỏ trí tuệ ngay từ những năm đầu đời, chàng trai với chỉ số IQ 225 đã có những đóng góp đột phá trong việc tìm hiểu bức xạ nền vi sóng vũ trụ cho đến nỗ lực thăm dò bản chất bí ẩn của năng lượng tối.
Sinh năm 1982 tại thành phố Ypsilanti, bang Michigan (Mỹ), Hirata đã bộc lộ năng khiếu bẩm sinh về Toán học và Vật lý ngay từ khi còn nhỏ. Với bài kiểm tra trí tuệ năm 1996, Hirata gây sốt khi có IQ lên đến 225 ở tuổi 14.
Ở trường tiểu học, anh đã học Toán cao cấp và Vật lý nâng cao. Trí tuệ đặc biệt của Hirata được thể hiện rõ ràng khi ở tuổi 13, anh trở thành người Mỹ trẻ nhất giành được huy chương vàng tại Olympic Vật lý Quốc tế năm 1996, đánh dấu sự khởi đầu của một sự nghiệp đột phá sau này, theo Chicago Tribune.
Hirata theo học cử nhân tại Học viện Công nghệ California (Caltech) danh tiếng và hoàn thành chương trình ở tuổi 18. Không bỏ lỡ những năm tháng tuổi trẻ, Hirata bắt đầu cuộc hành trình hướng tới những tầm hiểu biết sâu sắc hơn, đặt mục tiêu làm sáng tỏ sự phức tạp của vũ trụ.
“Trở thành đứa trẻ nhỏ nhất ở trường đại học là điều ‘thú vị’ nhưng không khó. Cha mẹ đã chuyển đến gần khuôn viên Caltech để tôi có thể sống ở nhà”, Hirata chia sẻ.
Năm 16 tuổi, anh đã phải vẽ các biểu đồ, sơ đồ quỹ đạo của Trái đất và mặt trời để thuyết phục mẹ anh rằng bà không cần đón con trai ở trường vào buổi tối vì sẽ có đủ ánh sáng ban ngày để anh đi bộ về nhà. “Đắm đuối” với khoa học nhưng Hirata vẫn duy trì cuộc sống xã hội cân bằng thông qua sở thích bơi lội và các hoạt động khác.
Sau đó, Hirata theo đuổi nghiên cứu tiến sĩ tại Đại học danh tiếng Princeton. Dưới sự hướng dẫn của các nhà vật lý hàng đầu, anh đã nghiên cứu sâu hơn về sự phức tạp của bức xạ nền vi sóng vũ trụ- được coi là "tiếng vang nguyên thủy về nguồn gốc của vũ trụ". Nghiên cứu tiến sĩ của anh góp phần đặt nền móng cho những khám phá trong tương lai về cấu trúc cơ bản của vũ trụ.
Sau khi lấy được bằng tiến sĩ ở tuổi 22, Hirata trở thành học giả tại Viện Nghiên cứu Cao cấp ở Đại học Princeton, bang New Jersey. Năng lực học thuật của Hirata đã giúp anh nhận được sự tán dương và ngưỡng mộ từ các đồng nghiệp cũng như người cố vấn.
Sau đó, Hirata bắt tay vào nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học California, Berkeley. Tại đây, anh tiếp tục hành trình giải mã bản chất bí ẩn của năng lượng tối- một lực có sức lan tỏa định hình sự tiến hóa của vũ trụ. Những đóng góp quan trọng của anh đã làm sáng tỏ những động lực mới của vũ trụ, làm sáng tỏ kết cấu phức tạp của nó một cách rõ ràng chưa từng thấy.
Anh được bổ nhiệm làm Trợ lý Giáo sư Vật lý và Thiên văn học tại Đại học Bang Ohio (Mỹ). Hiện tại, Christopher Hirata, giáo sư vật lý 41 tuổi tại Đại học bang Ohio, đang tiếp tục nỗ lực tìm hiểu lịch sử, cấu trúc và số phận cuối cùng của vũ trụ và liệu thuyết tương đối của nhà bác học Albert Einstein có giữ vững được sự tồn tại 13,8 tỷ năm của vũ trụ hay không.
GS Hirata cũng đang đảm nhận vai trò then chốt trong việc nuôi dưỡng thế hệ các nhà vật lý thiên văn tiếp theo, truyền đạt kiến thức và nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học trẻ tiềm năng. Vị giáo sư Ohio được coi là chuyên gia đầu ngành về vũ trụ học hiện nay.
Được biết đến với công trình làm sáng tỏ cách các thiên hà ban đầu hình thành và những phần “tối” bí ẩn của vũ trụ, Hirata đã giành được Giải thưởng Vật lý Chân trời Mới năm 2018, được coi là một trong những “Giải Oscar của khoa học”.
Ngoài ra, Hirata đã nhận được nhiều giải thưởng lớn khác. Năm 2009, anh được trao tặng Giải thưởng Sự nghiệp sớm của Tổng thống Mỹ dành cho các nhà khoa học và kỹ sư (PECASE)- vinh dự cao nhất do chính phủ Mỹ trao quà cho các nhà khoa học trẻ xuất sắc.
Năm 2010, Hirata nhận được Học bổng Nghiên cứu Sloan và Học bổng Packard về Khoa học và Kỹ thuật.
Tử Huy