Cuối năm ngoái, trên địa bàn tỉnh có 178 Hợp tác xã (HTX) với 36.970 thành viên, 122 Tổ hợp tác (THT) với 2.509 thành viên; tăng 13 HTX và tăng 01 THT so với cùng kỳ. Doanh thu bình quân đạt 13,7 tỷ đồng/năm/HTX, tăng 7% so với cùng kỳ, đạt 77% so với kế hoạch. Lãi bình quân của HTX  năm 2022 đạt 331 triệu đồng/năm. Doanh thu bình quân của 01 THT đạt 500 triệu đồng, tăng 32% so với cùng kỳ, đạt 91% so với kế hoạch. Lãi bình quân của 01 THT là 100 triệu đồng và đạt 100% so với kế hoạch.

Sau đại dịch Covid-19, nền kinh tế từng bước phục hồi, các tổ chức kinh tế tập thể từng bước ổn định nhưng vẫn còn chậm, quy mô các HTX còn hạn chế, sức cạnh tranh chưa cao. HTX còn tồn tại khó khăn về vốn, cơ sở vật chất, công nghệ sản xuất, trình độ quản lý và nguồn nhân lực. Hoạt động của đa số các HTX hiện nay chỉ mang tính ngắn hạn, chưa chú trọng việc sản xuất, kinh doanh những sản phẩm, dịch vụ thị trường cần, chưa chủ động liên kết lại với nhau và giữa HTX với các thành phần kinh tế khác.

Một góc tỉnh Tây Ninh

Theo báo cáo, trong 6 tháng đầu năm 2023, Tây Ninh thành lập mới 09 HTX; Lũy kế đến nay, toàn tỉnh có 182 HTX, tăng 4 HTX so với cùng kỳ. Tổng số thành viên là hơn 38.000 thành viên. HTX hoạt động  trong các lĩnh vực nông nghiệp, công thương và vệ sinh môi trường, giao thông vận tải, tín dụng. Tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh có 127 Tổ hợp tác, tăng 05 tổ so với cùng kỳ với hơn 2.000 thành viên. Từ 01/01/2022 đến 30/6/2023, tỉnh đã xử lý giải thể 07 HTX/19 HTX ngừng hoạt động chờ giải thể có khó khăn, vướng mắc.

Thực hiện 6 tháng đầu năm 2023 với doanh thu bình quân của 01 HTX đạt 3,2 tỷ đồng. Lãi bình quân của HTX là 350 triệu đồng, giảm 17% so với cùng kỳ, đạt 101% so với kế hoạch. Thu nhập bình quân của 01 lao động làm việc thường xuyên trong HTX là 75 triệu đồng/năm, đạt 90% so với kế hoạch năm. Tỉnh cũng đã tổ chức 24 lượt tuyên truyền Luật HTX năm 2012 và các văn bản có liên quan với tổng số gần 800 lượt người tham dự ở những địa phương mà người dân có nhu cầu thành lập mới HTX.

Mục tiêu Tây Ninh đặt ra trong năm 2023, phát triển kinh tế tập thể, HTX gắn với xây dựng nông thôn mới, phát triển số lượng, đồng thời củng cố và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTX, tổ hợp tác; đa dạng về loại hình, hình thức hợp tác trong các ngành, nghề, lĩnh vực, đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất gắn với chuỗi giá trị, chú trọng phát triển sản phẩm, chế biến sâu, đạt tiêu chuẩn, chất lượng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong, ngoài tỉnh và xuất khẩu; Phấn đấu toàn tỉnh có 188 HTX với 40.667 thành viên, 134 tổ hợp tác với 2.760 thành viên. Doanh thu bình quân HTX là 15.079 triệu đồng/HTX, lãi bình quân là 365 triệu đồng/HTX. Thu nhập bình quân của thành viên, người lao động HTX là 83 triệu đồng/người/năm.

Nhìn chung, thông qua việc mở rộng sản xuất, các HTX đã trở thành một kênh huy động nguồn lực, góp phần phát triển ngành nghề, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đặc biệt trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn; làm tốt công tác giải quyết các mối quan hệ sản xuất ở vùng nông thôn, giữa KTTT với kinh tế hộ gia đình và là một thành phần kinh tế quan trọng đối với phát triển nông nghiệp - nông thôn. Đồng thời, tạo việc làm cho hàng ngàn lao động tại địa phương, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định trật tự xã hội, xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Tuy nhiên, quy mô các HTX còn hạn chế, đặc biệt khó khăn về vốn, cơ sở vật chất, công nghệ sản xuất, trình độ quản lý và nguồn nhân lực, sức cạnh tranh chưa cao, công tác quản lý tài chính, kế toán chưa đáp ứng quy định...

Để KTTT và HTX phát triển hiệu quả trong thời gian tới, tại buổi làm việc với đoàn công tác liên ngành Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX) Trung ương tỉnh Tây Ninh đề xuất Chính phủ sớm ban hành nghị định hướng dẫn, bộ, ngành ban hành thông tư hướng dẫn thực hiện Luật HTX năm 2023; hỗ trợ hình thành sản phẩm, hàng hoá và dịch vụ có nguồn gốc địa phương, có đặc trưng về giá trị kinh tế, văn hoá, lợi thế của địa phương; tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong việc giải thể các HTX ngừng hoạt động, hoạt động kém hiệu quả.

Tại buổi làm việc, bà  Chu Thị Vinh, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác Bộ Kế hoạch và Đầu tư  đánh giá cao kết quả Tây Ninh đạt được với những thành tựu nổi bật. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, thì vẫn còn có những mặt hạn chế.

Đoàn công tác đề nghị Tây Ninh tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền về phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, trong đó tập trung phổ biến chủ trương đường lối của Đảng về chính sách pháp luật nhà nước, về kinh tế tập thể đặc biệt là Luật Hợp tác xã đến các cơ quan đơn vị, các hợp tác xã, tổ hợp tác, cũng như trong nhân dân nhằm bảo đảm thi hành luật được kịp thời và có hiệu quả.

Hoà Thành