Theo CNN, các quan chức nói trên cho biết các nhóm đặc nhiệm của Mỹ đã mở các "cổng bí mật" ở sân bay quốc tế Hamid Karzai, và lập ra các "tổng đài" để hướng dẫn người Mỹ.

Theo đó, những công dân Mỹ còn bị kẹt lại Afghanistan được báo trước qua tin nhắn về các "điểm tập kết" được bố trí từ trước ở gần sân bay. Khi đến những địa điểm này, họ sẽ được Taliban kiểm tra thông tin cá nhân, hộ chiếu và hộ tống một đoạn ngắn đến các cổng vào sân bay, nơi có binh sĩ Mỹ chờ sẵn để đón vào bên trong.

{keywords}
Người dân xếp hàng chờ sơ tán khỏi sân bay Hamid Karzai ở thủ đô Kabul, Afghanistan. Ảnh: Reuters

Theo một trong hai quan chức, các tay súng của Taliban đã hộ tống công dân Mỹ "vài lần trong ngày" đến các điểm tập kết trên. Một trong những địa điểm quan trọng nhất là tòa nhà của Bộ Nội vụ ngay bên ngoài cổng sân bay Hamid Karzai, nơi binh lính Mỹ có thể dễ dàng quan sát người dân được đưa đến đây.

"Cách này có hiệu quả, hiệu quả tuyệt vời", một quan chức khẳng định khi nói về cách dàn xếp này để sơ tán công dân Mỹ.

Các quan chức Mỹ cũng cho biết, thỏa thuận ngầm với Taliban mang tính nhạy cảm nên không được tiết lộ trong suốt 2 tuần triển khai chiến dịch di tản. Mỹ lo ngại về phản ứng của Taliban khi công khai thỏa thuận này, cũng như nguy cơ tấn công khủng bố từ IS-K nếu phát hiện các nhóm công dân Mỹ được hộ tống.

Hiện chưa rõ các thành viên Taliban trong nhóm hộ tống có gây khó dễ cho người Mỹ sơ tán hay không. Một vài tin tức cho hay một số công dân có hộ chiếu và thẻ xanh Mỹ đã bị Taliban bắt quay về tại các trạm kiểm soát gần sân bay, và đôi khi còn bị đánh đập.

Theo CNN, Mỹ nhiều năm qua đã có những động thái tiếp xúc quân sự và ngoại giao, từ công khai đến bí mật với Taliban, nhằm nỗ lực chấm dứt xung đột tại Afghanistan. Tuy nhiên, thỏa thuận ngầm giữa quân đội Mỹ và Taliban trong việc hộ tống các công dân Mỹ khỏi quốc gia Trung Á này được nhận định là chưa từng có tiền lệ.

Tuần trước, Giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns được cho là đã có chuyến đi bất thường tới Kabul và bí mật gặp Phó thủ lĩnh Taliban Abdul Ghani Baradar. Chưa rõ cuộc gặp giữa ông William Burns và Abdul Ghani Baradar có liên quan đến thỏa thuận ngầm giữa quân đội Mỹ và Taliban hay không.

Tính đến thời điểm Mỹ rút toàn bộ các lực lượng khỏi Afghanistan, tổng cộng hơn 122.000 người đã được di tản bằng đường hàng không từ sân bay Kabul, trong đó có hơn 6.000 công dân Mỹ.

Trong cuộc họp báo ngày 30/8, Tướng Kenneth McKenzie, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm của Mỹ, cho biết các lực lượng biệt kích đã đưa 1.064 công dân Mỹ, 2.017 người Afghanistan gặp nguy hiểm và 127 công dân nước khác tới sân bay Kabul để sơ tán. 

>>> Cập nhật chiến sự ở Afghanistan

Việt Anh

Giao tranh dữ dội, nhiều tay súng Taliban thiệt mạng

Giao tranh dữ dội, nhiều tay súng Taliban thiệt mạng

Ít nhất 8 tay súng Taliban thiệt mạng, khi họ cố tiến vào thung lũng Panjshir nằm dưới sự kiểm soát của Mặt trận kháng chiến quốc gia Afghanistan (NRF).

Ông Biden tuyên bố chấm dứt kỷ nguyên dùng quân sự 'tái sinh các nước khác'

Ông Biden tuyên bố chấm dứt kỷ nguyên dùng quân sự 'tái sinh các nước khác'

Khẳng định kế hoạch rút quân được sắp xếp đúng thời điểm, Tổng thống Joe Biden gọi nỗ lực sơ tán người Mỹ và người Afghanistan khỏi đất nước Nam Á là một "thành công phi thường".