Bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn
Trong bối cảnh một thế giới ngày càng phụ thuộc vào công nghệ thông tin và dữ liệu, việc xây dựng một kiến trúc dữ liệu nền tảng cho ngành nông nghiệp đóng một vai trò quan trọng. Một kiến trúc dữ liệu tối ưu giúp nâng cao hiệu suất, quản lý tài nguyên hiệu quả hơn, đảm bảo an toàn thực phẩm, và tạo ra cơ hội phát triển kinh tế cho nông dân và các doanh nghiệp liên quan.
Chia sẻ tại Hội thảo Xây dựng Kiến trúc Dữ liệu Nền tảng Ngành Nông nghiệp, ông Đỗ Minh Phương, Phó Trưởng Phòng Chuyển đổi số và Hợp tác Quốc tế, Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp cho hay, theo kết quả điều tra, dữ liệu hiện giờ còn phân tán, không có khả năng liên thông và hệ thống quản lý được xây dựng trên nhiều nền tảng khác nhau, thời gian khác nhau. Kiến trúc dữ liệu này sẽ đưa những dữ liệu dùng chung lên, khi được hệ thống hóa sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dùng.
Trong tương lai sẽ có nhiều dữ liệu dùng chung về tình hình sản xuất, xuất nhập khẩu nông lâm thủy sản và dữ liệu quốc tế dùng chung thông qua việc ký kết thỏa thuận với các tổ chức quốc tế. Cơ chế chia sẻ dữ liệu và chất lượng dữ liệu là những vấn đề cần quan tâm trong việc xây dựng Kiến trúc Dữ liệu Nền tảng Ngành Nông nghiệp.
Tại hội thảo, các đại biểu chia sẻ quan điểm cần xác định dữ liệu nào cần cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cần cho các địa phương; cần xác định mục đích chính của Kiến trúc Dữ liệu Nền tảng Ngành Nông nghiệp là phục vụ công tác quản lý nhà nước. Cần xem xét phạm vi chia sẻ dữ liệu và cách thức tổ chức dữ liệu. Cấu trúc dữ liệu dùng chung phải kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia. Tính pháp lý của dữ liệu cần được đảm bảo để có thể sử dụng trong công việc.
Hội thảo Xây dựng Kiến trúc Dữ liệu Nền tảng Ngành Nông nghiệp năm 2023 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và nông thôn tại Việt Nam thông qua sự tận dụng thông tin và dữ liệu một cách thông minh và hiệu quả.
80% hoạt động thu thập thông tin, xử lý dữ liệu, dự báo thị trường nông sản vẫn tiến hành thủ công
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết đến nay, khoảng 80% hoạt động thu thập thông tin, xử lý dữ liệu, dự báo thị trường nông sản vẫn đang được tiến hành thủ công. Công nghệ được kỳ vọng là lời giải cho bài toán này.
Về ứng dụng công nghệ trong thu thập dữ liệu, hiện tại khoảng 80% các đơn vị hiện nay vẫn được thu thập theo phương pháp thủ công, chủ yếu bằng excel và word để trình bày báo cáo mà chưa thông qua các phần mềm thu thập dữ liệu trực tuyến chuyên dụng. Do đó, thông tin thường chậm và mất nhiều công sức tổng hợp nhưng cũng không hiệu quả.
Tiếp đó, là quá trình xử lý và phân tích thông tin thị trường nông sản. Qua khảo sát cho thấy, có tới 73% đối tượng được khảo sát chỉ sử dụng phần mềm excel để phân tích dữ liệu, thông tin. Rất ít người sử dụng các phần mềm thống kê chuyên ngành (6%), trong khi đó vẫn còn tới 15% sử dụng phương pháp tính toán thủ công nhờ máy tính cầm tay.
Trong khi đó, việc sử dụng những phương pháp dự báo có ứng dụng công nghệ như máy học, dữ liệu lớn hay blockchain vẫn còn hạn chế. Có tới 52% các cơ quan, tổ chức được hỏi cho biết chỉ sử dụng các công thức tính tăng trưởng để ước tính các chỉ số tăng trưởng khi xây dựng các báo cáo, kế hoạch của ngành. 10% sử dụng cá hàm toán kinh tế đơn giản để dự báo và 38% sử dụng thông tin dự báo của bên thứ 3.
Hiện vẫn thiếu các thông tin quan trọng trong phân tích và dự báo như: thông tin về dự trữ, tồn kho, sơ chế, chế biến nông sản. Thiếu các thông tin về tình hình thị trường xuất khẩu, các yêu cầu của nước nhập khẩu về tiêu chuẩn chất lượng và tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, nhu cầu, thị hiếu tiêu dùng… của các thị trường nên khó khăn trong công tác phân tích và dự báo. Thông tin về chính sách chưa được cập nhật thường xuyên cho các tác nhân trong chuỗi cung ứng nông sản.