Ông Adam Hamryszczak nhận ra có điều gì đó nghiêm trọng sắp xảy ra, khi binh sĩ Mỹ bắt đầu xuất hiện tại văn phòng của ông vào tháng 1/2022, một tháng trước khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Ông Hamryszczak là Chủ tịch của Rzeszów-Jasionka, một sân bay nhỏ tại thành phố Rzeszów yên bình ở phía đông đông nam Ba Lan.
Vào năm 2022, sân bay Rzeszów-Jasionka phục vụ khoảng 730.000 hành khách. Con số này quá nhỏ so với tần suất hoạt động của Sân bay JFK tại New York khi phục vụ hơn 4 triệu hành khách chỉ trong tháng 1 năm nay.
Tuy nhiên, sân bay nhỏ bé, nơi thường chở khách du lịch Ba Lan đến thủ đô Warsaw, hoặc các nước như Italia và Croatia, đã bất ngờ “nổi như cồn” khi gắn liền với nhiều sự kiện thế giới.
Ukraine trở thành vùng cấm bay kể từ khi bùng nổ xung đột với Nga. Với vị trí cách biên giới Ukraine khoảng 80km, mọi hoạt động di chuyển đến hoặc khỏi Ukraine đều được thực hiện tại sân bay Rzeszów-Jasionka của Ba Lan.
Sân bay này hiện là trung tâm vận chuyển vũ khí hạng nặng, viện trợ quốc tế, và đón những hành khách nổi tiếng như Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong khi vẫn phục vụ các hành khách bình thường ngồi cùng chuyến bay chở theo tên lửa, binh lính, người tị nạn, và các đội sơ tán y tế.
Chủ tịch sân bay Rzeszów-Jasionka thừa nhận hồi tháng 12/2022 rằng, xung đột ở Ukraine khiến các nhân viên tại cơ sở đối mặt với căng thẳng tột độ.
Chỉ ngủ vài tiếng mỗi đêm
Đoàn binh sĩ Mỹ đầu tiên đến sân bay Rzeszów-Jasionka là vào ngày 5/2/2022. Họ nằm trong số 1.700 binh sĩ mà chủ yếu là lính dù được triển khai để đảm bảo an ninh ở Ba Lan, vào thời điểm Nga tập trung quân đội dọc biên giới Ukraine. Cho tới ngày hôm nay, họ vẫn ở lại đây.
“Chúng tôi chỉ ngủ vài tiếng mỗi đêm”, ông Hamryszczak nói các nhân viên sân bay quay cuồng sắp xếp phương tiện vận chuyển hàng hóa quân sự và sơ tán y tế, vừa duy trì phục vụ luồng khách du lịch.
Để giảm tải, ông Hamryszczak đã thuê thêm nhân viên từ Sân bay Quốc tế Lviv Danylo Halytskyi ở Ukraine, khi cơ sở này bị đóng cửa do Ukraine đóng cửa không phận.
Ông Hamryszczak thừa nhận bản thân đã phải đối mặt với "vô số" thách thức như thực hiện những thỏa thuận phức tạp với các nhà lãnh đạo thế giới, và chào đón giới truyền thông thế giới.
Điểm thu hút du khách
Mỹ đã gửi 2 trong số các hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot tới sân bay Rzeszów-Jasionka vào tháng 3/2022 để ngăn chặn mọi mối đe dọa đối với các nước NATO, theo tuyên bố từ Bộ Tư lệnh Châu Âu của Mỹ.
Ông Konrad Fijołek, thị trưởng thành phố Rzeszów, từng đùa rằng sự xuất hiện của hệ thống Patriot phía sau hàng rào dây thép gai bao quanh sân bay Rzeszów-Jasionka đã trở thành “điểm thu hút du khách”.
Cũng theo ông Fijołek, khi sân bay Rzeszów-Jasionka thu hút sự chú ý của thế giới, thành phố Rzeszów cũng được nổi tiếng theo.
"Thành phố của chúng tôi từng nằm ở ngoại ô Ba Lan, và ngoại ô châu Âu. Nhưng bây giờ, tôi nói với các vị khách của mình rằng 'Chào mừng các bạn đến với trung tâm châu Âu'”.
Đón tiếp các VIP
Chiếc Không lực Một của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lần đầu tiên hạ cánh xuống sân bay Rzeszów-Jasionka vào ngày 25/3/2022. Chuyến thăm "bất ngờ" thứ hai của ông Biden tới Ukraine cũng đã được "thực hiện vô cùng bí mật" trong tháng Hai năm nay.
Ông Hamryszczak chia sẻ, "Không lực Một là chiếc máy bay nổi tiếng nhất từng đến sân bay của chúng tôi".
Trong thời gian lưu trú tại đây, ông Biden được nhìn thấy ngồi ăn pizza tại nhà hàng pizza Pizzeria Gusto nằm cách sân bay nhỏ bé của Ba Lan chỉ 10 phút lái xe.
Ông Damian Drupka, đồng sở hữu cửa hàng Pizzeria Gusto, nhấn mạnh chuyến thăm đầu tiên của ông Biden đã mang tới “mánh lớn” cho giới doanh nghiệp địa phương. Hiện tại, khoảng 1/5 doanh thu cửa hàng đến từ các binh sĩ hoạt động tại sân bay Rzeszów-Jasionka.
Cũng trong tháng 3/2022, nam diễn viên Mỹ nổi tiếng Sean Penn đã đáp chuyến bay tới Rzeszów-Jasionka để thúc đẩy hoạt động của tổ chức CORE Foundation chuyên hỗ trợ cho người tị nạn Ukraine.
Tỷ phú kiêm CEO Virgin Atlantic là Richard Branson cũng đã tới sân bay nhỏ bé của Ba Lan vào tháng 6/2022. Còn Tổng thống Ukraine Zelensky đã đi qua sân bay này hồi tháng 12 năm ngoái trên đường tới Mỹ.
“Tôi chắc chắn rằng phần lớn các nhân viên ở sân bay sẽ nhắc lại những chuyến thăm đặc biệt này cho con cháu sau này”, ông Hamryszczak tự hào nói.
Vừa phục vụ quân sự lẫn dân sự
Sân bay Rzeszów-Jasionka còn đóng vai trò to lớn trong hoạt động sơ tán y tế khẩn cấp từ Ukraine. Nhiều bệnh nhân ung thư ở Ukraine đã được đưa ra nước ngoài qua Rzeszów-Jasionka, bởi chiến sự đã khiến nhiều bệnh viện ở Ukraine bị phá hủy, hoặc mất điện khiến các thiết bị hỗ trợ sự sống không thể hoạt động.
Chủ tịch Hamryszczak tự hào khoe rằng sân bay Rzeszów-Jasionka đã đón tiếp con số kỷ lục 97.000 du khách vào tháng 7/2022.
Còn hồi tháng 12/2022, tổ chức hàng không CAPA đã vinh danh Rzeszów-Jasionka là “Sân bay nhỏ của năm”, nhằm công nhận "khả năng vượt qua các tình huống" của sân bay này.
Sự xuất hiện của dòng người tị nạn, binh lính và hệ thống tên lửa tại sân bay ban đầu là một cú sốc, nhưng giờ nó là một phần trong hoạt động hàng ngày của các nhân viên ở Rzeszów-Jasionka.