Tô Hoài là một trong những nhà văn hiện đại lớn nhất Việt Nam. Ông để lại di sản văn học phong phú, đa dạng, được bạn đọc nhiều thế hệ yêu mến.

Chỉ riêng trong lĩnh vực viết cho thiếu nhi, Tô Hoài là nhà văn hàng đầu. Trên hành trình hơn 70 năm cầm bút, ông dành cho tuổi thơ những “quà tặng” đặc sắc.

Muc tau giay ban 4.jpg
Truyện "Mực tàu giấy bản" kể về Cang - một cậu bé thôn quê nhút nhát. Ảnh: NXB Kim Đồng

Mực tàu giấy bản là tập truyện sinh hoạt, nhân vật chính là trẻ em. Sau gần một thế kỷ đọc lại, những trang miêu tả chân thực, chi tiết giàu hình ảnh của nhà văn Tô Hoài là tài liệu xác tín cho chúng ta muốn tìm hiểu đời sống trẻ em, về giáo dục truyền thống của Việt Nam một thời.

Truyện Mực tàu giấy bản kể về Cang - một cậu bé thôn quê nhút nhát, suốt ngày quanh quẩn “chơi nhễu” với đám ngan, gà, chó, vịt. Một ngày cậu chính thức mang sách, sắm sửa bút nghiên sang thầy đồ “ăn mày lấy đôi ba chữ thánh hiền”. Tuy nhiên, mọi chuyện không suôn sẻ như gia đình cậu mong đợi. Biết bao chuyện dở khóc dở cười đã xảy ra ở lớp học của thầy đồ Biền.

Tô Hoài ghi lại thế giới ấy bằng những chi tiết đắt giá chỉ trong vài chục trang sách. Cậu học trò Cang hiện lên sống động như trong bộ phim tài liệu về phong tục tập quán. Từ cách ăn mặc, nói năng, các lễ nghi cho thấy cách vận hành một lớp học của thầy đồ làng, tiêu biểu cho hàng nghìn lớp học kiểu như vậy ở mỗi làng quê Việt.

Ngoài lớp học của thầy đồ, người đọc được Tô Hoài cho "ghé mắt quan sát" các lớp học thời Tây trên phố, lớp học truyền bá chữ Quốc ngữ tổ chức buổi tối tại đình làng. 

Mực tàu giấy bản được ra mắt bạn đọc dịp kỷ niệm 10 năm ngày mất của nhà văn Tô Hoài là một minh chứng cho thấy di sản văn học của ông vẫn sáng lên bằng chính giá trị cho hôm nay và mai sau.