Tỉnh Quảng Trị có dân số miền núi gần 43.700 hộ với hơn 182.000 khẩu, trong đó số hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm gần 19.300 hộ với hơn 87.000 khẩu.
Những năm qua, tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cho các vùng này và thực hiện tốt chính sách đối với học sinh DTTS, nâng cao dân trí, rút ngắn khoảng cách giữa khu vực miền núi, vùng đồng bào DTTS với đồng bằng.
Xuất phát từ tầm quan trọng đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng đồng bào DTTS, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương và chính sách như: Chính sách về phát triển hệ thống mạng lưới trường lớp, tăng cường cơ sở vật chất các cơ sở giáo dục; chính sách đối với trẻ em, học sinh; chính sách đối với nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục công tác ở vùng DTTS, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo đặc biệt là tại các vùng DTTS...
Các em học sinh trong một hoạt động tại trường PTDTNT tỉnh Quảng Trị |
Trên cơ sở đó, Quảng Trị đã kịp thời ban hành các nghị quyết về các vấn đề như: việc luân chuyển và chính sách khuyến khích đối với giáo viên công tác tại vùng đặc biệt khó khăn; xoá phòng học tạm, phòng mượn; phát triển hệ thống các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú tỉnh... Nhờ đó chất lượng giáo dục đào tạo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh đã đạt được một số kết quả nhất định.
Huy động nhiều sự hỗ trợ để trang bị các phương tiện học tập hiện đại
Hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú được thành lập, củng cố và ngày càng phát triển. Hiện toàn tỉnh có 05 trường PTDTNT với 3.545 học sinh, có 247 giáo viên trong đó 52 giáo viên là người DTTS; có 09 trường PTDTBT với 3.368 học sinh, có 245 giáo viên trong đó 56 giáo viên là người DTTS.
Về công tác phổ cập giáo dục đưa trẻ em DTTS tới trường và duy trì số lượng học sinh trong độ tuổi đi học, trong năm học 2017 - 2018 tỷ lệ trẻ vào lớp 1 đạt 99,8%; năm học 2019 - 2020, 100% xã và thị trấn hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học, tỷ lệ các cháu mầm non DTTS từ 3 - 6 tuổi đến lớp trường đạt 93,7%.
Tỷ lệ trẻ em nhập học đúng độ tuổi cấp tiểu học của từng DTTS Vân Kiều, Pa Cô trên 98,7%; tỷ lệ trẻ em hoàn thành chương trình tiểu học của DTTS Vân Kiều, Pa Cô đạt 99,9%; tỷ lệ người DTTS từ 15 tuổi trở lên biết chữ 54,5%.
Cơ sở vật chất trang thiết bị trường lớp ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi đã được đầu tư đồng bộ. Theo đó, 100% số xã có trường tiểu học, 75% số xã có trường THCS; có 20 trường đạt chuẩn quốc gia. Phong trào xây dựng thư viện và phòng học bộ môn đạt chuẩn có chuyển biến tích cực, đã công nhận 02 thư viện xuất sắc, 06 thư viện tiên tiến, 05 thư viện đạt tiêu chuẩn và 22 phòng học bộ môn đạt tiêu chuẩn.
Trường PTDTNT tỉnh Quảng Trị |
Tỉnh đã huy động nhiều sự hỗ trợ từ các nguồn khác nhau để trang bị các phương tiện học tập hiện đại, nhằm phục vụ cho nhu cầu học tập ngày càng cao của học sinh.
Về chính sách học bổng cho học sinh dân tộc, chế độ tài chính đối với học sinh các trường PTDTNT và các trường dự bị đại học dân tộc, bình quân mỗi năm đã hỗ trợ hơn 13 tỷ đồng cho gần 1.200 học sinh dân tộc; thực hiện quy định chính sách hỗ trợ ăn trưa đối với trẻ em mẫu giáo và chính sách đối với giáo viên mầm non. Thực hiện miễn thu học phí đối với giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Những năm qua, tỉnh đã thực hiện đúng, đủ và kịp thời các chính sách hỗ trợ đối với đội ngũ quản lý giáo dục và đội ngũ nhà giáo ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi. Nhờ đó góp phần giảm bớt khó khăn về vật chất, cải thiện đời sống phần nào để yên tâm công tác và gắn bó với công việc.
Cùng với đó là tăng cường nâng cao chất lượng đội ngũ quản lý, giáo viên qua thực hiện Đề án của UBND tỉnh ban hành về chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã người DTTS từ năm 2018 - 2025, chiến lược đến 2030, tập trung nhiệm vụ trọng tâm bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và chăm sóc, giáo dục học sinh cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên.
Tỉnh cũng đẩy mạnh các hoạt động giao lưu, giúp đỡ về chuyên môn cho giáo viên ở trường vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; ứng dựng công nghệ thông tin vào quản lý dạy học, soạn giảng, dạy học trực tuyến.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, công tác giáo dục đào tạo ở vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Quảng Trị vẫn còn tồn tại những hạn chế, khó khăn nhất định đặt ra yêu cầu tỉnh cần tập trung tháo gỡ trong thời gian tới.
Chẳng hạn, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học được đầu tư hàng năm, nhưng nhìn chung chưa đáp ứng đủ nhu cầu và chuẩn quy định của Bộ GD&ĐT. Bên cạnh đó, do dịch bệnh kéo dài và tình hình mưa bão, lũ lụt đã tác động lớn đến các việc thực hiện một số chương trình, chính sách không thể hoàn thành theo kế hoạch đề ra; hệ thống cơ sở hạ tầng giáo dục vùng núi bị thiệt hại nặng trong mưa bão, lũ lụt. Chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa đã được nâng lên nhưng so với mặt bằng chung vẫn còn thấp, v.v...
Ngân Phương
Ảnh: Vũ Phong