Quảng Ninh vươn lên trở thành một trong những tỉnh đi đầu trong đổi mới sáng tạo

Cách đây 60 năm, thể theo nguyện vọng của Đảng bộ và Nhân dân địa phương, ngày 30/10/1963, Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ra nghị quyết phê chuẩn việc hợp nhất tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng thành tỉnh Quảng Ninh. Đây là dấu mốc quan trọng đối với vùng đất được ví như “một Việt Nam thu nhỏ”, có vị trí, vị thế đặc biệt quan trọng ở vùng Đông Bắc của Tổ quốc.

Hôm nay, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập tỉnh (30/10/1963 - 30/10/2023) nhằm ôn lại truyền thống vẻ vang, tổng kết các chặng đường lịch sử, đúc rút những nhận thức mới rọi sáng cho thực tiễn.

 Thay mặt Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ tỉnh và tình cảm cá nhân, tôi nhiệt liệt chào mừng, trân trọng cảm ơn và gửi tới đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam; các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, các đồng chí lãnh đạo các Ban, Bộ, Ngành, các cơ quan Trung ương, các tỉnh, thành phố; các đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh qua các thời kỳ, các bậc lão thành cách mạng, Mẹ Việt Nam anh hùng, các anh hùng lực lượng vũ trang, anh hùng lao động, các quý đại biểu trong nước và các vị khách quốc tế cùng toàn thể nhân dân lời chào trân trọng và lời chúc mừng tốt đẹp nhất!

Dựa vào thế “tựa sơn, hướng bể”, Quảng Ninh án ngữ ở vị trí cửa ngõ tiền tiêu, phên giậu vùng Đông Bắc của Tổ quốc, có vị trí trọng yếu về địa - chính trị, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Là một trong những cái nôi của người Việt cổ, nơi đây sớm được cư dân tiền sử chọn làm địa bàn tụ cư, sinh sống, sáng tạo nên Văn hóa Soi Nhụ và Văn hóa Hạ Long. Bản sắc, cốt cách Quảng Ninh khắc họa tính địa phương đậm nét, thể hiện ở nền văn hóa đặc sắc, con người hào sảng, thiên nhiên tươi đẹp, in dấu trên 600 di tích và danh thắng được xếp hạng. Đặc trưng riêng có, giá trị độc đáo của Quảng Ninh bộc lộ ở cả cấu trúc bề ngoài và bản chất chiều sâu của một vùng đất địa linh - nhân kiệt, sơn kỳ - thủy tú, được tỏa sáng qua kỳ quan thiên thế giới Vịnh Hạ Long lung linh huyền ảo; qua Yên Tử linh thiêng - nơi khởi nguồn của thiền phái Trúc Lâm gắn liền với nhà chính trị, nhà văn hoá Trần Nhân Tông; qua chiến thắng Bạch Đằng làm nên bản hùng ca bất hủ trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc; qua thương cảng Vân Đồn khẳng định Việt Nam từ sớm là quốc gia biển, dựa vào kinh tế biển; qua Vùng mỏ anh hùng, cái nôi của giai cấp công nhân và quê hương của phong trào “vô sản hóa”, làm nên tinh thần “kỷ luật và đồng tâm”; qua chiến thắng trận đầu ngày 5/8/1964 trở thành một trong những biểu tượng của tinh thần “Quyết chiến- Quyết thắng” của dân tộc ta; qua pho lịch sử huy hoàng cả trong đấu tranh và xây dựng,  giữ nước và dựng nước, được kế thừa và phát triển bằng tinh thần kiên định và đột phá trong sự nghiệp đổi mới.

Sự kiện tỉnh Quảng Ninh được thành lập ngày 30/10/1963 là kết quả của một quá trình vận động lịch sử lâu dài cả về mặt hành chính và văn hóa, lãnh thổ và dân cư. Danh xưng Quảng Ninh được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt cho mang ý nghĩa lớn lao về trọng trách, sứ mệnh, tầm nhìn cho một địa phương rộng lớn về lãnh thổ, thoáng mở về tư duy, hào sảng về tính cách, yên ổn cho vùng biên viễn, sẵn sàng giao lưu và tiếp biến tinh hoa văn hóa mọi vùng miền.

Nằm trong dòng chảy mấy nghìn năm lịch sử của dân tộc Việt Nam, 60 năm danh xưng Quảng Ninh là một chặng đường phát triển trên tầm cao mới với 15 nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ, trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, có cả chiến tranh và hoà bình. Nhìn khái quát, từ 1963-1975, vừa sản xuất, vừa chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của đế quốc Mỹ, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ miền Bắc, chi viện cho sự nghiệp cách mạng giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, khẳng định vai trò của một trung tâm công nghiệp khai thác than và sản xuất nhiệt điện lớn nhất miền Bắc gắn với phong trào công nhân sôi động.

Từ 1975 - 1986, trong điều kiện cơ chế kế hoạch hoá và có chiến tranh bảo vệ biên giới, tiếp tục khẳng định là trung tâm công nghiệp khai khoáng và nhiệt điện lớn của đất nước, bước đầu hình thành các ngành kinh tế biển, kinh tế rừng, kinh tế nông thôn sản xuất nhỏ, làm tròn nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới cả trên biển và trên bộ. Từ 1986 - 2010: Tiến hành công cuộc đổi mới, hình thành nhiều ngành nghề và cơ cấu xã hội đa dạng gắn với chuyển đổi sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhất là từ sau khi Vịnh Hạ Long được UNESCO vinh danh là di sản thiên nhiên thế giới (năm 1994) đã mở ra cơ hội mới cho phát triển du lịch; khôi phục và xây dựng biên giới hoà bình, hữu nghị và hợp tác kinh tế quốc tế sôi động, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới. Từ 2011 - nay, đưa công cuộc đổi mới toàn diện đi vào chiều sâu, chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”, chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xanh hoá, lấy du lịch làm mũi nhọn gắn với phát triển bền vững dựa trên các trụ cột thiên nhiên - con người - văn hoá, chú trọng bảo vệ môi trường, tạo bứt phá về tốc độ phát triển các hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối; tạo đột phá về chất lượng cải cách hành chính, phát triển cân đối giữa các vùng miền, tạo bước chuyển lớn trong phát triển văn hoá - xã hội, con người, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao mức sống và chất lượng sống nhân dân, thu hẹp chênh lệch vùng miền; bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, xây dựng phòng tuyến cạnh tranh và hợp tác kinh tế quốc tế.

Dưới ngọn cờ quang vinh của Đảng, 60 năm qua, Quảng Ninh đã giành được những thành tựu to lớn, nhiều mặt nổi bật, mang tính tiên phong và đột phá, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, đổi mới và phát triển đất nước. Nhìn tổng thể, từ một tỉnh còn yếu kém phải dựa vào hỗ trợ của Trung ương, Quảng Ninh đã “vươn lên trở thành một trong những tỉnh đi đầu trong công cuộc đổi mới sáng tạo của vùng đồng bằng Bắc Bộ, một cực tăng trưởng của khu vực phía Bắc”  - như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá khi về thăm, làm việc năm 2022 - với đà tăng trưởng hai con số trong 7 năm liên tiếp (2017-2022),  kể cả trong những giai đoạn khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19; quy mô nền kinh tế tăng nhanh, năm 2022 đạt gần 270.000 tỷ đồng, cao gấp 103 lần so với năm 1986; GRDP bình quân đầu người năm 2022 đạt 8.291 USD, gấp đôi bình quân cả nước, đứng đầu ở khu vực phía Bắc. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa gắn với xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc đạt được nhiều kết quả tích cực, ngày càng đi sâu vào chất lượng. 

Với những thành tựu hết sức to lớn đó, 60 năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã vinh dự được Đảng và Nhà nước tặng thưởng một huân chương Sao vàng, hai huân chương Hồ Chí Minh và nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý khác.

Những thành tựu đó không chỉ có ý nghĩa đối với địa phương mà còn đóng góp quan trọng vào sự nghiệp cách mạng chung cho toàn Đảng và đất nước. Nổi bật là những đóng góp vai trò, vị thế của một trung tâm công nghiệp khai khoáng và sản xuất nhiệt điện, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia với đội ngũ công nhân và phong trào công nhân sôi động; đóng góp một mô hình tìm tòi và đột phá đưa công cuộc đổi mới đi vào chiều sâu, chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”, đẩy nhanh hiện đại hóa hạ tầng giao thông chiến lược chủ yếu bằng nguồn lực xã hội hóa dựa trên nguyên tắc “đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”; đóng góp vào đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và thúc đẩy cải cách hành chính, đổi mới quản trị phát triển bền vững địa phương, xây dựng chính quyền phục vụ, thân thiện với người dân và doanh nghiệp; đóng góp vào sự nghiệp bảo vệ chủ quyền cả biên giới trên bộ và biển đảo vùng Đông Bắc của Tổ quốc, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, phòng tuyến cạnh tranh và hợp tác kinh tế quốc tế. Đó là thành quả tổng hợp của nhiều nhân tố, gắn liền vai trò lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, sự giúp đỡ của Trung ương và phát huy tính chủ động, sáng tạo của địa phương, phát huy nguồn lực nội sinh và huy động sức mạnh từ hội nhập, hợp tác và kết nối, phản ánh ý chí tự lực, tự cường, sức sáng tạo vô bờ bến của các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân, phát huy trách nhiệm người đứng đầu,…

Phấn khởi, tự hào với thành tựu đạt được, trong không khí kỷ niệm trọng thể này, chúng ta thành kính tưởng nhớ đến Chủ tịch Hồ Chí Minh - anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, non sông đất nước ta, Người đã đặt danh xưng Quảng Ninh và có nhiều chỉ dẫn quan trọng cho phát triển lâu dài.

Chúng ta đời đời khắc ghi công ơn các anh hùng liệt sĩ, các thế hệ đi trước đã đổ xương máu, mồ hôi, công sức để có được quê hương Quảng Ninh tươi đẹp ngày hôm nay. Chúng ta tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các ban, bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương, các địa phương; các cơ quan thông tấn, báo chí, các bạn bè quốc tế đã luôn quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ Quảng Ninh. Trân trọng và luôn ghi nhớ công lao, trí tuệ, tâm huyết, sức sáng tạo, sự nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục của quân và dân các dân tộc Quảng Ninh, của đội ngũ cán bộ, đảng viên qua các thời kỳ- những người đã tận tâm, tận hiến vì mảnh đất này, vì dân tộc trường tồn, làm nên bản lĩnh, cốt cách văn hóa Quảng Ninh.

Trên nền tảng và đà phát triển đã được tạo dựng, Quảng Ninh đặt mục tiêu hướng đến năm 2030 trở thành một tỉnh tiêu biểu của cả nước về mọi mặt; tỉnh kiểu mẫu giàu đẹp, văn minh, hiện đại, nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân; cực tăng trưởng của khu vực phía Bắc, một trong những trung tâm phát triển năng động, toàn diện; trung tâm du lịch quốc tế, trung tâm kinh tế biển, cửa ngõ của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước. Phấn đấu duy trì tốc độ tăng trưởng GRDP hằng năm trên 10%, GRDP bình quân đầu người đến năm 2025 đạt trên 10.000 USD, đến năm 2030 đạt 19.000 - 20.000 USD. Để hoàn thành toàn diện mục tiêu nêu trên đòi hỏi phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, khát vọng vươn lên mạnh mẽ theo quan điểm Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội XV của Đảng bộ tỉnh; trong đó cần tập trung vào những định hướng lớn sau đây:

Một là, đẩy mạnh đưa công cuộc đổi mới đi vào chiều sâu, hướng trọng tâm vào chất lượng phát triển, chất lượng sống của người dân; xây dựng đảng và hệ thống chính trị các cấp trong tỉnh thật sự trong sạch, vững mạnh, nhất là nâng tầm trí tuệ, bản lĩnh, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu; xây dựng chính quyền liêm chính, hành động, lấy chất lượng phục vụ và sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo đánh giá năng lực và phẩm chất cán bộ, công chức; củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, dựa vào dân để xây dựng Đảng; tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đảng, giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật gắn với đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Hai là, củng cố, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, thực hành dân chủ thực chất, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước và chế độ; khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, niềm tin và khát vọng cống hiến thông qua các cơ chế, chính sách thiết thực, cụ thể, hấp dẫn, tác động trúng nhu cầu, lợi ích chính đáng của người dân và doanh nghiệp.

Ba là, giải phóng mọi nguồn lực phát triển, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, công nghiệp hóa - hiện đại hóa - đô thị hóa. Định hình cơ cấu kinh tế hiện đại, kết hợp chặt chẽ giữa công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp, lấy du lịch làm mũi nhọn gắn với đẩy mạnh phát triển kinh tế biển. Kiên trì mô hình tổ chức không gian phát triển “một tâm, hai tuyến đa chiều, hai mũi đột phá, ba vùng động lực”, tối ưu hóa trong khai thác các hành lang kinh tế, không gian phát triển mới đã định hình gắn với thúc đẩy liên kết vùng và nội vùng, sử dụng hợp lý và hiệu quả các nguồn lực tự nhiên vì mục tiêu phát triển bền vững, tăng trưởng xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tiếp tục đẩy nhanh tốc độ phát triển và hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phong trào khởi nghiệp; thúc đẩy xây dựng Chính quyền số gắn với nâng cao chất lượng cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Bốn là, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế nhanh, bền vững với phát triển văn hóa, con người, xây dựng nền văn hóa đặc sắc Quảng Ninh trở thành sức mạnh nội sinh, nguồn lực và động lực phát triển; giữa đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa gắn với nâng cao hiệu quả kinh tế đô thị, xây dựng nông thôn mới nâng cao và phát triển kinh tế nông thôn, tiếp tục thu hẹp chênh lệch vùng miền; mở rộng quy mô, phạm vi bao phủ đi đôi với nâng cao chất lượng bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội theo tiêu chí “hạnh phúc”, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo, công nhân lao động khu công nghiệp.

Năm là, bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh; giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại; xây dựng biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác phát triển; xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn, văn minh, lành mạnh, bảo đảm mọi người dân được hưởng cuộc sống ấm no, bình yên, hạnh phúc.

Thời khắc lịch sử của tỉnh Quảng Ninh 60 năm về trước đã lựa chọn trao gửi, đặt lên vai các thế hệ cán bộ và nhân dân các dân tộc trong tỉnh sứ mệnh vẻ vang, trách nhiệm lớn lao và hôm nay chúng ta có nhiệm vụ viết tiếp những trang sử hào hùng, dựa vào nền tảng văn hóa, khí chất, phẩm giá con người Vùng Mỏ kiên cường, bất khuất, “Kỷ luật và Đồng tâm”, đoàn kết, sáng tạo, hào sảng, khí khái được chung đúc từ chiều dài của lịch sử, chiều sâu của văn hóa. Chúng ta vững tin rằng, thành quả trong chặng đường 60 năm qua càng tiếp thêm sức mạnh mới, động lực mới, khí thế mới để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh tiếp nối vun đắp những giá trị cốt lõi của Quảng Ninh: “Thiên nhiên tươi đẹp - Văn hóa đặc sắc - Xã hội văn minh - Hành chính minh bạch - Kinh tế phát triển - Nhân dân hạnh phúc” bằng tinh thần kiên định và sức vươn mạnh mẽ vì một tương lai tươi sáng; cùng cả nước thực hiện thành công sự nghiệp đổi mới.

Với tình cảm sâu sắc nhất, một lần nữa, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh xin trân trọng cảm ơn và kính chúc đồng chí Võ Văn Thưởng, Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Nước và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cùng toàn thể quý đại biểu, đồng bào, đồng chí những lời chúc sức khoẻ, hạnh phúc và thành công.

Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm!

Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam muôn năm!

Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta!