Phó bí thư Quảng Ninh: Đổi mới đột phá, không ngại xáo trộn

Trưởng đoàn ĐBQH, Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Quảng Ninh Đỗ Thị Hoàng. Ảnh: Minh Thăng

Giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị có nhiều chức năng, nhiệm vụ tương đồng, có thể bổ sung, hỗ trợ nhau nhưng chưa thống nhất, chưa có cơ chế vận hành hiệu quả, vẫn còn nhiều tầng nấc trung gian. 

Số người hưởng lương từ ngân sách đông và có xu hướng ngày càng tăng. Các cơ chế tuyển dụng, sử dụng, phân bổ ngân sách không theo kịp yêu cầu đổi mới kinh tế, dẫn đến tình trạng trì trệ, kìm hãm, máy móc trong quá trình thực hiện.

Một bất cập khác là việc thể chế hóa việc mở rộng và phát huy dân chủ của nhân dân theo tinh thần Hiến pháp không theo kịp đòi hỏi của thực tiễn, nhất là trong dân chủ trực tiếp, ở các nội dung: Phát hiện, giới thiệu, lựa chọn, bầu cử người thay mặt mình thực hiện quyền lực nhà nước; Giám sát trực tiếp các cơ quan chấp hành của HĐND. 

Dân chủ trực tiếp cũng chưa được phát huy trong phát hiện, đề xuất, hiến kế, hiến công trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hay ít nhất là trong thực hiện huy động nguồn lực cho cung ứng các dịch vụ công trong xã hội. Theo quy định hiện nay, việc tiếp dân mới chỉ là để giải quyết khiếu nại, tố cáo chứ không nhằm khuyến khích người dân hiến công, hiến kế.

Cũng như chưa có cơ chế để nhân dân giám sát các tổ chức đảng và đảng viên, cũng như cơ chế để các tổ chức đảng và đảng viên chịu trách nhiệm trước QH và nhân dân về các quyết định của mình theo tinh thần Hiến pháp. 

Một vấn đề cũng cần kiến nghị là việc phân cấp, phân quyền, ủy quyền và cơ chế chịu trách nhiệm chưa rõ ràng, vẫn còn tình trạng cào bằng giữa các đơn vị. Thủ tục hành chính về tổ chức bộ máy cũng còn rườm rà, không cần thiết.

"Quảng Ninh không phải nơi thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường, nhưng chúng tôi chưa nhận được câu trả lời chính xác về những nơi đã thực hiện thí điểm, sau khi tổng kết thì kinh tế xã hội có gì khác, dân có khiếu nại tố caá nhiều hơn so với những nơi vẫn có HĐND không...", bà Đỗ Thị Hoàng nhấn mạnh.

Từ đó, Quảng Ninh kiến nghị: Cần đổi mới đột phá, không ngại sự xáo trộn, nếu vẫn đảm bảo sự ổn định chính trị của cả hệ thống, phân biệt rõ chính quyền đô thị, nông thôn và hải đảo.

Chọn phương án 2 trong dự thảo luật Tổ chức chính quyền địa phương- bỏ HĐND cấp phường ở đô thị, chủ tịch UBND phường do cử tri bầu trực tiếp hoặc do chủ tịch UBND cấp trên trực tiếp bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, bà Đỗ Thị Hoàng phân tích: "Không phải sợ không có HĐND thì không phát huy được quyền làm chủ của nhân dân, quan trọng là phát huy quyền làm chủ của nhân dân bằng cách nào và như thế nào, dân chủ trực tiếp hay qua trung gian, hay kết hợp cả hai".

"Số lượng cơ cấu của HĐND và UBND cần thiết phải quy định trong luật theo khung ít nhất và nhiều nhất cho quy mô từng cấp hành chính để đảm bảo sự linh hoạt giữa các địa phương, phát huy tiềm năng, thế mạnh, gắn với cơ chế đào tạo bồi dưỡng con người. Đồng thời cũng mở ra một cơ chế vận hành mới khi nhất thể hóa về tổ chức để đảm bảo Đảng Cộng sản gắn bó mật thiết với nhân dân nhưng cũng giải quyết được các bài toán về tổ chức bộ máy", Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Quảng Ninh nhận định.

"Cũng nên mở ra một số cơ chế để có thể thí điểm những mô hình mới gắn với cơ chế dân chủ trực tiếp như nhân dân bầu trực tiếp người đứng đầu UBND cấp xã. Nếu luật đóng cứng thì sẽ không bao giờ thực hiện được những điểm mới".