Trong 13 tỉnh, thành thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long có tới 11 tỉnh có tiềm năng lớn về năng lượng mặt trời với bức xạ trung bình 1.387 - 1.534 Kwh/KWp/năm. Bên cạnh đó, tận dụng nắng, gió trước biến đổi khí hậu, các tỉnh ĐBSCL phát triển mạnh năng lượng tái tạo. Bên cạnh đó, vùng này có đường bờ biển và các hải đảo với chiều dài khoảng 700km, vùng đặc quyền kinh tế biển rộng đến 360.000km2, điều kiện gió biển ven bờ mạnh khoảng 5,5 - 6 m/giây ở độ cao 80m nên có tiềm năng khai thác năng lượng gió đạt từ 1.200 - 1.500 MW.

Phát huy lợi thế về điều kiện tự nhiên, nhiều địa phương ở Đồng bằng sông Cửu Long chú trọng thu hút đầu tư, phát triển các dự án năng lượng tái tạo, góp phần giải bài toán an ninh năng lượng, tạo động lực bứt phá, phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương cũng như toàn vùng.

{keywords}
Phát triển điện sạch ở Cà Mau.

Theo Tiến sĩ Lê Anh Tuấn - Phó Viện trưởng Viện Biến đổi khí hậu (Trường Đại học Cần Thơ) nhận định theo quy hoạch phát triển năng lượng tái tạo toàn quốc đến năm 2035, toàn khu vực ĐBSCL sẽ có trên 68.600MW tiềm năng điện gió và hơn 31.500MW tiềm năng điện mặt trời. Các dự án điện đang quy hoạch tại ĐBSCL, nếu triển khai tốt sẽ là nơi cung cấp điện cho các vùng, miền khác.

Trong thời gian gần đây nhiều nhà đầu tư nước ngoài để ngỏ khả năng muốn đầu tư các dự án lớn vào ngành năng lượng của vùng ĐBSCL.

Cụ thể, đến nay đã có khoảng trên 40 nhà đầu tư trong và ngoài nước tiếp cận, khảo sát tìm cơ hội đầu tư điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối tại Cà Mau. Tính đến tháng 6/2021, tại Cà Mau có 11 dự án điện gió với tổng công suất 675MW, 1 dự án điện sinh khối 24 MW đang triển khai thực hiện. Ngoài ra, còn có 200 MW dự án điện gió đang xem xét cấp chủ trương đầu tư, dự kiến sẽ đưa vào vận hành thương mại vào năm 2021-2023. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã cho chủ trương để các nhà đầu tư nghiên cứu lập hồ sơ đề xuất bổ sung dự án vào quy hoạch làm cơ sở đầu tư. Tỉnh đã trình Bộ Công Thương bổ sung 26 hồ sơ dự án vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia với tổng công suất 14.614 MW.

Theo quy hoạch phát triển điện gió tỉnh Sóc Trăng đến năm 2020 và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung quy hoạch được 20 dự án điện gió tại vùng ven biển tỉnh Sóc Trăng với tổng quy mô công suất là 1.435 MW. Đến nay, UBND tỉnh Sóc Trăng đã cấp Quyết định chủ trương đầu tư cho 16 dự án với tổng công suất 1.095 MW, 4 dự án còn lại Sở Kế hoạch và Đầu tư đang hoàn chỉnh hồ sơ theo ý kiến thẩm định để xin chủ trương đầu tư. Hiện có 9 nhà máy đã tiến hành thi công và đang giai đoạn hoàn thiện hạ tầng cơ sở, đường dẫn, đổ móng trụ tua-bin gió, hệ thống lưới điện kết nối để sau khi hoàn thành sẽ hòa lưới điện quốc gia.

Từ góc độ nhà đầu tư, ông Phạm Quốc Hùng, Giám đốc Công ty TNHH Điện gió Quốc Vinh Sóc Trăng (Dự án Nhà máy điện gió số 6) cho biết, doanh nghiệp quyết định đầu tư dự án nhà máy điện gió tại Sóc Trăng do đánh giá cao tiềm năng phát triển điện gió tại đây. Công suất giai đoạn I của nhà máy là 30 MW. Đến nay dự án đã hoàn thành phần móng và trụ tua-bin của 6 móng trụ. Doanh nghiệp đang nỗ lực phấn đấu hoàn thành việc lắp đặt và chạy thử vào tháng 8 và đóng điện vận hành thương mại dự án trong tháng 9/2021.

Tại tỉnh Bạc Liêu đang triển khai thi công 9 dự án điện gió với tổng công suất 562MW, đang kiến nghị xin bổ sung thêm 2 dự án điện gió với tổng công suất 200MW vào Quy hoạch Điện VII điều chỉnh. Còn lại đề nghị đưa vào Quy hoạch Điện VIII với tổng quy mô công suất các nguồn điện là 9.140,6MW để làm cơ sở tổ chức triển khai thực hiện trong giai đoạn tiếp theo. Ngoài ra, Dự án Nhà máy Nhiệt điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), công suất 3.200MW, tổng vốn đầu tư 4 tỉ USD được cấp phép năm ngoái cũng đang được gấp rút triển khai.

Tại Trà Vinh, Bến Tre, An Giang các dự án điện gió ven biển, điện gió ngoài khơi cũng đang được gấp rút triển khai thực hiện. Tại An Giang, đang có 10 dự án đầu tư nhà máy điện mặt trời với tổng công suất khoảng 780MWp. Riêng tỉnh Cà Mau, theo Quy hoạch vùng ĐBSCL giai đoạn 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Cà Mau trở thành một trung tâm nhiệt điện khí của cả nước. Từ khi vận hành vào tháng 5/2007 đến nay, những Nhà máy nhiệt điện khí Cà Mau 1 và 2 đã cung cấp 84 tỉ kWh điện, tổng doanh thu đạt hơn 117.000 tỉ đồng, nộp ngân sách địa phương hơn 2.900 tỉ đồng. Cà Mau cũng triển khai thêm 2 dự án nhiệt điện khí mới là Nhà máy nhiệt điện khí Cà Mau 3, công suất 1.500MW

Với tiềm năng phát triển, thu hút đầu tư của vùng ĐBSCL, Chính phủ đã, đang và sẽ dành sự quan tâm, đầu tư mạnh mẽ hơn nữa, đặc biệt trong giai đoạn 2021- 2025. Cụ thể, trong giai đoạn 2021-2025, tổng số vốn ngân sách nhà nước dự kiến hỗ trợ cho các dự án tại 13 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL khoảng 266.000 tỷ đồng, tăng 20% so với giai đoạn 2016- 2020. Ngoài ra, vốn ngân sách nhà nước đầu tư qua một số bộ như: Giao thông – Vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế… để triển khai các công trình dự án đạt khoảng 121.600 tỷ đồng. Về nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), Chính phủ xác định bổ sung 2 tỷ USD trong giai đoạn 2021- 2025 cho toàn vùng. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để vùng phát triển hệ thống hạ tầng phát triển kinh tế xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh trong thu hút đầu tư.

Thu Hà