"Phát hoảng với cảnh thay đồ ở các bể bơi Việt Nam"

 - Tại phòng thay đồ của các bể bơi, cảnh tượng tôi gặp rất thường xuyên là các bé trai đi theo bà, mẹ, chị gái vào khu vực thay đồ nữ. Khi được góp ý người lớn đã gay gắt: "Trẻ con chúng nó biết gì đâu mà mọi người phải lo giữ ý?”.

Mấy tuần vừa rồi truyền thông làm chúng ta giật mình bởi những vụ bạo lực, xâm hại tình dục nghiêm trọng bị đưa ra ánh sáng. Dư luận bất ngờ và hoang mang bởi nạn nhân của những hành động này là trẻ em khiến các bậc làm cha mẹ trở nên lo lắng hơn bao giờ hết. 

Giáo dục giới tính cho trẻ nhỏ đóng vai trò vô cùng quan trọng để trẻ có thể ngăn chặn và tự bảo vệ mình trước nguy cơ bị xâm hại. Nguyên nhân khiến tình trạng này ngày càng gia tăng, theo rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, là do chính gia đình của trẻ, chính các ông bố và bà mẹ, vẫn chưa hiểu rõ tính nghiêm trọng của vấn đề. Nguy hiểm hơn, chính họ có thể vô tình làm gia tăng nguy cơ khiến trẻ bị xâm hại.

Ảnh minh họa

Mỗi lần đến bể bơi ở Việt Nam, đến lúc vào phòng tắm hay phòng thay đồ, cảnh tượng tôi gặp rất thường xuyên, là đang ở khu vực dành cho nữ, thì nghe thấy tiếng các bé trai đi theo bà, mẹ, hay theo chị gái. Trong số này có rất nhiều bé đã cao lớn lắm, nhìn cũng phải chừng 7-8 tuổi. Các bé chạy nhảy, vui đùa trong khu nhà tắm nữ để đợi người thân giúp thay đồ hoặc tắm gội. 

Chắc mọi người đều có thể tưởng tượng ở các bể bơi hiện nay, kể cả bể bơi có chất lượng tốt và giá vé cao, thì phần lớn các khu vệ sinh hay nhà tắm đều khá mở, tức là mọi người đều có thể nhìn thấy nhau trong trạng thái không-mặc quần-áo. 

Đôi lúc tôi cũng thấy mấy chị, mấy cô tỏ ý không hài lòng khi thấy lũ trẻ con là con trai xuất hiện đã góp ý với các người thân của các bé. Nhưng hầu hết các trường hợp các bà, các mẹ chỉ cười trừ phân trần rằng nếu để con sang bên nhà tắm nam thì không yên tâm vì con chưa quen tắm rửa một mình. Có người thì gay gắt hơn, nói là trẻ con “chúng nó biết gì đâu mà mọi người phải lo giữ ý?”.

Nhưng có thật là bọn trẻ “có biết gì đâu”? Trẻ em ngay từ nhỏ đã luôn có những câu hỏi về các bộ phận sinh dục trên cơ thể mình cũng như người khác, đặc biệt là người khác giới tính với mình. Không khó để bắt gặp ánh mắt tò mò của các bé khi thấy những người lớn hay bạn khác giới không-mặc-quần-áo.

Chắc nhiều bố mẹ nuôi con nhỏ không còn thấy xa lạ với “nguyên tắc quần lót” để dạy cho trẻ từ 5-11 tuổi về giới tính cũng như giúp trẻ tự bảo vệ cơ thể mình (nhiều tài liệu đã đưa ra những thí dụ phù hợp để bố mẹ có thể nói chuyện với con về nguyên tắc này từ khi con 3 tuổi). 

Khi tới các khu nhà tắm công cộng, hãy khuyến khích và động viên con sử dụng đúng khu vực được chỉ định riêng cho hai giới, kể cả khi con phải vào đó một mình.

Trong đó nguyên tắc đầu tiên là Riêng tư. Theo đó, trẻ cần và phải hiểu rằng những phần cơ thể được che bởi đồ lót là vùng-riêng-tư. Không một ai có quyền nhìn hay chạm vào vùng cơ thể này, hay yêu cầu bé nhìn hay chạm vào vùng cơ thể của bất cứ người nào khác. Trừ một số trường hợp như bác sỹ hay y tá khám bệnh cho bé, hay thành viên trong gia đình được phép, tuy nhiên, những người này phải giải thích lý do và được sự đồng ý của bé.

Cho phép các bé sử dụng khu vực nhà tắm của người khác giới khi bé đã có thể nhận biết về sự khác biệt về cấu tạo cơ thể sẽ khiến bé có xu hướng cho rằng việc phơi bày cơ thể mình trước những người khác giới, kể cả người lạ là chuyện không hề rủi ro và nguy hiểm. Các bé trai sẽ thấy việc nhìn thấy những bà, bác, cô, chị, hay bạn gái khi không-mặc-quần-áo cũng là một sự kiện hoàn toàn có thể và được phép. 

Và nếu những bé gái không còn quá nhỏ cũng theo bố đến khu vực của nam giới, hiện tượng mà tôi dám chắc vẫn đang xảy ra thường xuyên, sẽ không ít bé nghĩ rằng chuyện mình không-mặc-quần-áo trước rất nhiều người lạ khác là nam giới sẽ không hề nguy hiểm.

 Rồi chuyện các bé vô tình nhìn thấy cảnh những người đàn ông trưởng thành, hay các bạn trai khác khi đang tắm hay thay đồ là hoàn toàn có thể chấp nhận được. Sẽ rất khó để giải thích cho bé những nguyên tắc về sự riêng tư khi chính bố mẹ hay người thân trong gia đình vô tình tạo cho bé những tình huống “vi phạm” như vậy.

Bố mẹ cần tạo điều kiện để các bé tự làm các công việc vệ sinh cá nhân như tắm gội và thay đồ từ nhỏ để các bé có ý thức về sự riêng tư của cơ thể mình và hiểu được quyền bảo vệ cơ thể không bị xâm phạm hay không được phép xâm phạm sự riêng tư của người khác.

Khi tới các khu nhà tắm công cộng, hãy khuyến khích và động viên con sử dụng đúng khu vực được chỉ định riêng cho hai giới, kể cả khi con phải vào đó một mình. 

Bên cạnh đó, từ các vụ xâm hại tình dục đồng tính mới được phơi bày thiết nghĩ cũng đến lúc cần những tiếng nói quyết liệt hơn để kêu gọi các tổ chức và doanh nghiệp liên quan cải thiện tình trạng cơ sở vật chất và trang thiết bị ở các khu nhà tắm công cộng theo hướng chú trọng sự riêng tư và kín đáo của người sử dụng.

Những ông bố, bà mẹ khi đưa trẻ đi bơi hay bất cứ hoạt động nào sử dụng đến các khu vực nhà tắm công cộng phân chia dành cho nam và nữ cần chú ý hơn để rèn luyện cho con những thói quen giúp con tự ý thức về cơ thể mình.

Việc bố mẹ nói chuyện và giúp con nhận biết quyền của bé với cơ thể của mình rất cần thiết và quan trọng để giảm thiểu tối đa những nguy cơ trẻ trở thành nạn nhân hay đối tượng của các hành vi xâm hại tình dục.

Thu Trang