Pháp luật về phòng vệ thương mại của Anh như thế nào?

Những quy định mới của Anh

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết: Vào tháng 10/2017, sau cuộc trưng cầu dân ý để rời khỏi EU, Chính phủ Anh đã xuất bản Sách trắng Thương mại, đề ra cách tiếp cận mới trong việc thiết lập chính sách thương mại độc lập của Vương quốc Anh.

Sách trắng đã nêu rõ rằng Vương quốc Anh sẽ đưa ra khuôn khổ các biện pháp phòng vệ thương mại của riêng mình để bảo vệ ngành công nghiệp trong nước chống lại các hành vi thương mại không công bằng và gây thiệt hại, hoặc sự gia tăng bất ngờ trong nhập khẩu, bằng cách cho phép áp dụng các biện pháp đối với nhập khẩu các sản phẩm cụ thể.

Sau khi chính thức rời khỏi EU, Vương quốc Anh đã ban hành các quy định pháp luật mới sau đây để thiết lập chính sách phòng vệ thương mại trong nước của riêng mình.

Đạo luật Thương mại – được thông qua ngày 29/4/2021 - quy định vai trò của Cơ quan phòng vệ thương mại Vương quốc Anh (TRA) - được thành lập mới từ Cục Điều tra Biện pháp Thương mại (TRID). TRA là cơ quan nhà nước chịu trách nhiệm thực hiện điều tra, tham vấn các bên liên quan và đưa ra kiến nghị với các bộ trưởng và chính phủ về các biện pháp phòng vệ thương mại của Vương quốc Anh.

Đạo luật thuế (Thương mại xuyên biên giới) 2018 (TCTBA 2018) - dụng cụ nội luật hóa các quy định trong khuôn khổ WTO vào luật Anh. Phụ lục 4 và 5 của TCTBA đề cập đến các nguyên tắc về cách thức tiến hành điều tra các biện pháp phòng vệ thương mại và đưa ra các tiêu chí cho các biện pháp vi phạm có liên quan.

Các luật thứ cấp được thực hiện theo Đạo luật thuế 2018 (quy định khung pháp lý chính với các điều khoản bổ sung về những yêu cầu khi bắt đầu một cuộc điều tra phòng vệ thương mại và phạm vi, quy trình cho những cuộc điều tra đó).

Tương tự như nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, có ba công cụ chính sách thương mại được đề cập trong luật của Vương quốc Anh để chống lại hàng nhập khẩu gây ra hoặc đe dọa thiệt hại cho các ngành sản xuất trong nước.

Một là biện pháp chống bán phá giá: xử lý vấn đề hàng hóa nhập khẩu đang được bán trong Vương quốc Anh với giá thấp hơn giá trị thông thường tại quốc gia mà chúng được xuất khẩu.

Hai là biện pháp chống trợ cấp: xử lý vấn đề hàng hóa nhập khẩu đang được chính phủ nước ngoài trợ cấp.

Ba là biện pháp tự vệ: bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước trước sự gia tăng không lường trước được của nhập khẩu.

Điểm đáng chú ý

Sau khi rời khỏi EU, Vương quốc Anh vẫn là thành viên của WTO và về cơ bản, nội dung PVTM của Anh vẫn dựa trên các quy định của WTO. Tuy nhiên, pháp luật của Anh sẽ có một số khác biệt đáng chú ý với pháp luật về PVTM của khối EU, đồng thời bổ sung các nguyên tắc mang tính tiến bộ, phù hợp với hệ thống pháp luật nội địa Anh giúp cho nền kinh tế, các ngành sản xuất trong nước có công cụ “phòng vệ” hợp pháp, tiến bộ.

Theo đó, các quy định về PVTM của Anh trong giai đoạn chuyển tiếp có một số điểm đáng lưu ý như sau.

Thứ nhất, cơ chế PVTM của Anh yêu cầu phải bảo đảm cả lợi ích công cộng cũng như lợi ích kinh tế . Về lợi ích công cộng, cũng tương tự như cam kết khi còn là thành viên chính thức của EU, Anh sẽ không áp dụng biện pháp PVTM nếu việc này không phù hợp với lợi ích công cộng (tức là bên cạnh việc xem xét tình hình của ngành sản xuất trong nước thì nước điều tra cũng cần xem xét tình hình, quan điểm của nhà nhập khẩu, hiệp hội ngành hàng, tổ chức đại diện người tiêu dùng và các doanh nghiệp hạ nguồn).

Còn về việc xem xét lợi ích kinh tế thì Anh đòi hỏi không chỉ đánh giá kinh tế đơn thuần, mà đây còn là một yếu tố phán xét chính trị, để khẳng định rằng liệu Anh có thể đứng vững hay xây dựng được một cơ quan PVTM độc lập sau khi rời EU hay không.

Cơ quan phòng vệ thương mại Vương quốc Anh (TRA) cũng áp dụng (với một số trường hợp ngoại lệ) một "phép thử lợi ích kinh tế" để xác định xem việc áp dụng các biện pháp có vì lợi ích kinh tế của Vương quốc Anh hay không (nói chung, tác động dự kiến đối với Vương quốc Anh của việc áp dụng một biện pháp PVTM được so sánh với tác động của việc không áp dụng biện pháp hoặc đưa ra một biện pháp khác).

Điểm đáng chú ý về chế độ PVTM của Anh đó chính là luật Vương quốc Anh yêu cầu áp dụng quy tắc thuế thấp hơn trong tất cả các cuộc điều tra và xem xét. Do đó, TRA cũng sẽ áp dụng “quy tắc thuế thấp hơn”. Quy định nguyên tắc áp dụng mức thuế thấp hơn, tức là thuế chống bán phá giá hoặc chống trợ cấp chỉ ở mức đủ để loại bỏ thiệt hại. Quy tắc này là tùy chọn theo quy định của WTO nhưng là bắt buộc theo luật của Vương quốc Anh.