Sáng 18/10, tại họp báo sau khi Đại hội MTTQ Việt Nam lần thứ 10 bế mạc, phóng viên đã đặt câu hỏi về việc công bố công khai số tiền ủng hộ đồng bào bị thiên tai.
Thời gian qua MTTQ Việt Nam đã công khai sao kê số tiền quyên góp, ủng hộ đồng bào bị bão lũ, đến nay, MTTQ Việt Nam đã nhận được bao nhiêu tiền quyên góp và được điều phối về các địa phương như thế nào? Việc công khai, minh bạch số tiền đóng góp thời gian qua có hiệu quả gì? Mặt trận giám sát số tiền chi về các địa phương ra sao?
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy cho biết, bão Yagi là cơn bão khủng khiếp nhất 30 năm qua, gây thiệt hại lớn.
Được sự đồng ý của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, MTTQ Việt Nam đã phát động ủng hộ quyên góp hỗ trợ bà con ở 26 tỉnh, thành bị ảnh hưởng bởi bão.
Ông Thủy điểm lại các mốc thời gian vận động, đến nay qua hơn một tháng tổng số tiền Ban Vận động Cứu trợ Trung ương tiếp nhận là hơn 2.000 tỷ đồng (chưa tính số tiền từ các tỉnh, thành ủng hộ).
Ban Vận động Cứu trợ Trung ương tạm thời phân bổ 2 đợt cho 26 tỉnh, thành với hơn 1.000 tỷ đồng; số kinh phí còn lại vào tuần tới sẽ phân bổ tiếp.
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, nguyên tắc phân bổ theo quy định với ưu tiên số một là ổn định cuộc sống của người dân...
Số kinh phí đã phân bổ cho 26 tỉnh, thành đều công khai trên truyền thông. Ban Vận động Cứu trợ Trung ương cũng yêu cầu các tỉnh phải báo cáo lại việc phân bổ kinh phí này.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết, đây là lần đầu tiên công khai sao kê số tiền ủng hộ, "đây cũng là áp lực đối với Ban Thường trực và cá nhân Chủ tịch vì chưa bao giờ làm", "lần đầu bao giờ cũng khó".
Tuy nhiên, khi công khai sao kê đã nhận được sự đồng thuận, ủng hộ rất lớn của dư luận xã hội và các tầng lớp nhân dân.
Trước ý kiến băn khoăn việc công bố sao kê có đảm bảo bí mật cá nhân, Ban Thường trực đã tham vấn ý kiến pháp lý của luật sư và cho thấy đủ cơ sở để công khai.
Tuy nhiên, để tôn trọng quyền riêng tư của những nhà hảo tâm ủng hộ số tiền lớn, MTTQ Việt Nam sẽ nghiên cứu triển khai các tài khoản quyên góp riêng biệt chỉ có người đó và một số ít người khác biết.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến chia sẻ, sau khi công khai sao kê, tỷ lệ những người ủng hộ, số tiền ủng hộ về quỹ được nhiều hơn, tăng rất nhanh. Đến ngày 10/10, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tiếp nhận hơn 2.091 tỷ đồng, đến nay đã tạm phân bổ 1.035 tỷ đồng về 26 tỉnh, thành.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị các cơ quan báo chí cùng tham gia giám sát. Nếu cơ quan báo chí phát hiện tình trạng sử dụng nguồn tiền này không đúng mục đích, không hiệu quả, có biểu hiện tiêu cực, sẽ có cơ chế thưởng, bởi "đây là những đồng tiền rất ý nghĩa, rất thiêng liêng".
Để đảm bảo toàn bộ tiền quyên góp, ủng hộ đến đúng đối tượng, ông Đỗ Văn Chiến cho biết đã chỉ đạo các đơn vị trong triển khai không được dùng "một đồng, một cắc" của nguồn tiền quyên góp, ủng hộ.
Ngoài ra, những gia đình, hộ cá nhân nhận hỗ trợ cũng được niêm yết công khai danh sách tại UBND xã.
Ông Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, phấn đấu thực hiện công khai, minh bạch cả đầu tiếp nhận và đầu phân bổ. Phân bổ hiện nay đã công khai việc chuyển cho các tỉnh và sẽ tiếp tục công khai theo bậc từ Trung ương đến tỉnh, huyện, xã, người dân.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nhấn mạnh, với cách làm như vậy sẽ hạn chế thấp nhất tiêu cực xảy ra.
Ông Đỗ Văn Chiến cũng cho biết, trong kỳ họp HĐND cuối năm, MTTQ Việt Nam địa phương cần có báo cáo cụ thể việc nhận được bao nhiêu, sử dụng thế nào để HĐND giám sát. Ngoài ra, MTTQ Việt Nam có Ban Công tác Mặt trận nên có thể đến từng thôn, bản để giám sát.