OCOP ở Lai Châu: Tạo sức bật cho nông nghiệp, nông thôn và nông dân

OCOP –  đòn bẩy phát triển kinh tế nông thôn

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là chương trình phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị cho sản phẩm.

Đây được coi là giải pháp, nhiệm vụ trong triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Chương trình OCOP tham gia giải quyết hàng loạt vấn đề ở nông thôn, như: Góp phần thúc đẩy nhanh việc tái cơ cấu trong nông nghiệp, đẩy mạnh việc ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong sản xuất, thông qua các chương trình khuyến nông, khuyến công... để tạo ra sản phẩm có năng suất cao, chất lượng tốt.

Tuần văn hóa du lịch Lai Châu ở Hà Nội năm 2020, nhằm kích cầu du lịch và giới thiệu sản phẩm OCOP.

Đồng thời OCOP thúc đẩy việc hình thành và tái cấu trúc các hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp ở vùng nông thôn, từ đó làm cho người dân, thông qua góp vốn vào các HTX, doanh nghiệp, trở thành chủ nhân của quá trình phát triển; phát triển OCOP với mục tiêu là tạo việc làm ở nông thôn, “ly nông, bất ly hương”, hạn chế lao động nông thôn di cư ra thành thị, tăng  thu nhập, giảm nghèo.

Để triển khai chương trình này, UBND tỉnh Lai Châu đã ban hành Kế hoạch triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019-2020; Quyết định số 1176/QĐ-UBND ngày 27/9/2019 của UBND tỉnh về việc bổ sung nhiệm vụ cho Ban Chỉ đạo thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia giai đoạn 2016-2020 để thực hiện Chương trình OCOP phân công nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành thành viên kịp thời triển khai chương trình trên địa bàn tỉnh.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã phối hợp với UBND các huyện, thành phố, các chủ thể đánh giá, lựa chọn được 88 sản phẩm có tiềm năng tham gia chu trình OCOP và hỗ trợ cho các chủ thể hoàn thiện các thủ tục theo Bộ Tiêu chí do Chính phủ quy định.

Sau thời gian hoàn thiện hồ sơ, nâng cao sản phẩm, năm 2020, Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP các cấp đã tổ chức đánh giá, phân hạng được 2 đợt với 47 sản phẩm. Trong đó, đợt 1 có 23 sản phẩm OCOP với 14 sản phẩm đạt 3 sao, 9 sản phẩm đạt 4 sao; đợt 2 có 24 sản phẩm OCOP đạt 3 sao. 

Không chỉ vậy, theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tính đến thời điểm này, toàn tỉnh cũng đã có thêm 75 sản phẩm mới của 44 chủ thể đã đăng ký tham gia Chương trình OCOP, 5 sản phẩm của 2 chủ thể đăng ký tham gia nâng hạng sao…

Việc tham gia chương trình OCOP còn giúp người nông dân thay đổi tư duy sản xuất, chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất quy mô, tập trung, tăng cả về chất và lượng. Sản phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. 

Nâng tầm giá trị sản phẩm

Trong quá trình triển khai Chương trình OCOP nhiều sản phẩm nông nghiệp của các địa phương, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã xây dựng được nhãn hiệu, thương hiệu sản phẩm, mở rộng phát triển thị trường không chỉ trong khu vực, trong nước mà nhiều sản phẩm còn vươn ra được thị trường quốc tế. 

Điển hình như Công ty cổ phần đầu tư phát triển Chè Tam Đường đã sản xuất các loại trà Oolong, Mat cha, Kim Tuyên... (sản phẩm OCOP đạt 4 sao) có mẫu mã, chất lượng tốt đưa vào tiêu thụ tại thị trường trong nước và một số nước như: Đài Loan, Nhật Bản, EU, Afghanistan, Pakistan…

Chè Tam Đường có mặt tại nhiều nước châu Á và thế giới.

Hay như sản phẩm gạo Séng Cù đặc sản Than Uyên của Hợp tác xã xây dựng Thanh Xuân huyện Than Uyên cũng đã được tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP năm 2020 đạt 4 sao. 

Ông Nguyễn Văn Yên – Giám đốc Hợp tác xã (HTX) xây dựng Thanh Xuân huyện Than Uyên chia sẻ: Hiện HTX có 4 sản phẩm được tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP để sản phẩm gạo đặc sản đến được tay người tiêu dùng, HTX đã chú trọng việc thiết kế bao bì mẫu mã sản phẩm, đăng ký logo nhãn hiệu sản phẩm đã được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận, việc truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý cũng được HTX thực hiện theo sự hướng dẫn của đơn vị chức năng; liên doanh, liên kết với các chuỗi cửa hàng, siêu thị, các cửa hàng giới thiệu sản phẩm nông sản trên địa tỉnh và 10 tỉnh thành trong cả nước như Hà Nội, Nghệ An, Lào Cai… nhiều người đã biết đến thương hiệu sản phẩm gạo đặc sản của HTX và liên hệ trực tiếp đặt hàng.

Đồng thời, để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng và cung ứng sản phẩm cho các đơn vị liên kết xuất khẩu sang thị trường một số nước Châu Âu, HTX còn ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với 400 hộ gia đình trồng lúa trên địa bàn nhằm đảm bảo nguồn cung, ổn định đầu ra cho sản phẩm gạo Séng Cù cũng như một số sản phẩm khác như gạo tẻ tròn Than Uyên, gạo nếp tan Pỏm Than Uyên, đem lại thu nhập ổn định cho các xã viên từ 6-8 triệu đồng/người/tháng; góp phần đem lại thu nhập ổn định cho người dân trồng lúa tại địa phương. 

Từ khi được UBND tỉnh công nhận phân hạng sao các sản phẩm OCOP, doanh thu của HTX đã tăng khoảng 20% so với trước đây...

Thông qua công tác xúc tiến, quảng bá giới thiệu sản phẩm người dân và du khách đã tìm hiểu, lựa chọn sử dụng một số sản phẩm nông sản đặc sản của tỉnh Lai Châu. 

Trong khuôn khổ của Tuần Văn hóa Lai Châu tại Hà Nội cuối năm 2020, tỉnh đã tổ chức các gian trưng bày, giới thiệu, quảng bá và cung cấp sản phẩm OCOP, nông sản, đặc sản địa phương như Miến dong Bình Lư, Nấm đông trùng hạ thảo, Gạo dâu Lai Châu... đã thu hút người dân thủ đô đến tham quan, mua sắm.

Các sản phẩm OCOP được giới thiệu với du khách. 

Qua đó, tạo cơ hội cho cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất tìm kiếm thông tin thị trường, khách hàng và ký các hợp đồng đại lý tiêu thụ và hợp tác phát triển sản phẩm OCOP, đồng thời kích cầu phát triển sản phẩm nông sản của tỉnh... 

Chương trình OCOP đã khuyến khích được sự tham gia của cộng đồng, khai thác được những giá trị tiềm năng, lợi thế của các ngành nghề, đặc sản vùng miền, tạo ta nhiều sản phẩm đảm bảo về chất lượng, tăng thu nhập cho người lao động địa phương.

Với đặc thù là một tỉnh miền núi có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và các làng nghề truyền thống và nhiều mặt hàng nông sản, đặc sản của tỉnh Lai Châu nếu khai thác, phát huy tốt sẽ góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn, thúc đẩy xây dựng nông thôn mới. 

Qua khảo sát, đánh giá sơ bộ, doanh số sau khi được công nhận OCOP của các chủ thể có sản phẩm tăng trưởng bình quân trên 10%, đặc biệt, có những đơn vị tăng trên 20%, như: Hợp tác xã Xây dựng Thanh Xuân, Hợp tác xã Nông nghiệp và dịch vụ Bình Lư, Cơ sở Ninh Sớp...

Điển hình như Cơ sở Ninh Sớp ở tổ 7, phường Đoàn Kết (thành phố Lai Châu) chuyên sản xuất các món ăn đặc trưng của dân tộc Thái như: thịt sấy, thịt treo gác bếp, măng chua, thịt chua... mỗi sản phẩm đều được chủ cơ sở sản xuất Đèo Thị Sớp chăm chút, nghiên cứu rất kỹ lưỡng, đảm bảo chất lượng, hương vị thơm ngon.

Trong đó, có 2 sản phẩm: thịt trâu và thịt lợn sấy khô được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao. Hay như sản phẩm

Tỉnh Lai Châu đã lựa chọn được 88 sản phẩm có tiềm năng, tham gia chu trình OCOP và hỗ trợ cho các chủ thể hoàn thiện các thủ tục theo Bộ tiêu chí quy định tại Quyết định số 1048/QĐ-TTg. Qua các đợt đánh giá, phân hạng sản phẩm đã chọn được 47 sản phẩm OCOP cấp tỉnh.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ký 1 biên bản hợp tác 3 bên giữa tỉnh Lai Châu với Văn Phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương và Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam; 10 biên bản ghi nhớ hợp tác tiêu thụ sản phẩm OCOP với 10 doanh nghiệp.

Cùng với các địa phương trong cả nước, từ năm 2019 đến nay tỉnh Lai Châu đã và đang tích cực triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm. Qua Chương trình đã mang lại những tín hiệu tích cực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Thời gian tới, tỉnh Lai Châu tiếp tục đôn đốc, hướng dẫn triển khai thực hiện Chương trình OCOP; triển khai các bước thực hiện theo Chu trình theo quy định; tiếp tục hoàn thiện chính sách Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025...đem lại hiệu quả Chương trình, tạo sức bật cho nông nghiệp, nông thôn và nông dân trên địa bàn tỉnh.

San San