Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đặt tranh chấp tại Biển Đông lên hàng đầu và trọng tâm trong nghị trình hội nghị khu vực tại Lào hôm nay, 8/9.

{keywords}

Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Hội nghị ASEAN tại Lào, hôm 8/9. Ảnh: Reuters

 

“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc để đảm bảo rằng các tranh chấp được giải quyết một cách hoà bình, bao gồm cả tranh chấp ở Biển Đông” – hãng tin AP dẫn lời ông Obama tại hội nghị ASEAN.

Tổng thống Mỹ nói thêm rằng phán quyết của Toà Trọng tài thường trực hôm 12/7 đối với vụ kiện Biển Đông mà Philippines khởi xướng, bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, có tính chất ràng buộc và ‘giúp làm rõ các quyền về biển trong khu vực’.

Tối 8/9, ASEAN tiến hành nhóm họp riêng với tám cường quốc thế giới, trong đó có Trung Quốc và Mỹ, trong Hội nghị Đông Á.

Hãng tin AP dẫn một bản phác thảo tuyên bố chung của hội nghị, cho rằng trong phiên họp này, các nước tham dự được cho là có thể chỉ trích ở mức độ nhẹ đối với việc Trung Quốc ngày càng mở rộng các hoạt động trong khu vực tranh chấp trên Biển Đông.

Mỹ không ngừng bày tỏ lo ngại đối với hành động của Bắc Kinh trong vùng biển quan trọng này. Và Tổng thống Obama tiếp tục ‘hâm nóng’ vấn đề trong nghị trình tại Lào.

Liên hệ với phán quyết của Toà trọng tài, bác bỏ các yêu sách của Trung Quốc đối với Biển Đông, ông Obama nói: “Tôi nhận thấy rằng việc này sẽ làm gia tăng căng thẳng, nhưng tôi cũng hướng tới việc thảo luận xem làm thế nào để chúng ta có thể cùng nhau tiến về phía trước một cách xây dựng, để giảm bớt căng thẳng và thúc đẩy ngoại giao và ổn định trong khu vực”.

Trung Quốc đã phản ứng lại với các bình luận nhằm vào Mỹ.

“Một vài nước ở bên ngoài khu vực muốn sử dụng dịp Hội nghị Đông Á để nói về Biển Đông, đặc biệt là nhằm gây sức ép lên các nước trong khu vực tuân thủ phán quyết, một cách không phù hợp và không đúng lúc” – Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân trả lời phóng viên.

Ông Lưu Chấn Dân nói thêm rằng việc giải quyết các tranh chấp thông qua hợp tác và đối thoại cũng đi ngược lại xu hướng trong khu vực.

Trong bản phác thảo tuyên bố chung của Hội nghị Đông Á có nói rằng ASEAN và các đối tác ‘tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh và tự do lưu thông trong vùng biển và vùng trời của Biển Đông’.

Bản phác thảo tuyên bố này được cho là mềm mỏng hơn so với tuyên bố của các lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) hôm 7/9, bày tỏ lo ngại đối với việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông.

Tuyên bố trước đó của các lãnh đạo ASEAN có đoạn, ASEAN “lưu tâm về các lo ngại mà một số lãnh đạo bày tỏ đối với việc bồi đắp đảo và leo thang các hành động trong khu vực, làm xói mòn niềm tin, gia tăng căng thẳng và có thể làm xói mòn hoà bình, an ninh và ổn định trong khu vực”.

Lê Thu