- Ngay sau khi có thông tin nhiều mẫu nước mắm có hàm lượng arsen (thạch tín) vượt ngưỡng, đã có hệ thống siêu thị ngừng bán nước mắm truyền thống khiến người tiêu dùng vô cùng hoang mang. Trong khi đó, doanh nghiệp sản xuất nước mắm truyền thống cũng đang đối diện với nguy cơ phá sản, còn ngư dân thì mất nghề kiếm ăn.
Thạch tín: Tung hỏa mù đe dọa
Theo khảo sát tại một số hệ thống siêu thị trên địa bàn Hà Nội, niềm tin của cả người bán và người mua về nước mắm truyền thống đang bị lung lay sau thông tin Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) phát hiện nhiều mẫu nước mắm có hàm lượng asen vượt ngưỡng.
Cụ thể, tại siêu thị Fivimart (Đống Đa, Hà Nội), các loại nước mắm truyền thống đã biến mất khỏi kệ siêu thị. Theo đó, tại khu vực bày bán nước mắm, nước chấm, khách hàng giờ chỉ thấy các loại nước tương, mắm công nghiệp chứ tuyệt nhiên không còn thấy bóng dáng của các loại nước mắm truyền thống.
Bà Vũ Thị Hậu, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Nhất Nam (doanh nghiệp sở hữu Fivimart) cho biết, toàn bộ hệ thống siêu thị Fivimart đã tạm dừng bán một số loại nước mắm truyền thống và chỉ mở bán lại khi các doanh nghiệp, nhà cung cấp mắm truyền thống đưa ra giấy tờ chứng nhận kiểm tra, kiểm soát đầy đủ và chứng minh mắm truyền thống không vấn đề gì.
Hệ thống siêu thị Fivimart tạm ngừng bán nhiều loại nước mắm truyền thống |
Khác với hệ thống siêu thị Fivimart, tại các siêu thị lớn như BigC, Vinmart+… các loại mắm truyền thống vẫn được bày bán bình thường.
Có mặt tại siêu thị Vinmart, chị Lê Thị Thanh Huyền ở Trung Hòa Nhân Chính (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, nhà chị gần 20 năm nay đều ăn nước mắm Hạnh Phúc. Song, sau khi hay tin các loại nước mắm truyền thống có độ đạm cao đều bị phát hiện có hàm lượng thạch tín vượt ngưỡng khiến chị vô cùng hoang mang.
“Không thích nước mắm công nghiệp vì mắm thì ít, hương liệu thì nhiều nên nhà tôi chọn mắm truyền thống ăn. Song, lúc mới nghe tin về thạch tín có trong mắm truyền thống, tôi nhìn chai nước mắm Hạnh Phúc để dưới bếp mà ứa nước mắt”. Chị nói và cho biết, từ hôm đó đến nay, đi siêu thị không biết chọn mắm nào cho an toàn.
Chị Nguyễn Thùy Dương ở Trần Phú (Hà Đông, Hà Nội) cũng cảm thấy lo lắng không kém khi mắm truyền thống đã trở thành loại nước chấm quen thuộc với gia đình chị hơn chục năm nay.
“Giờ mắm truyền thống mà không an toàn thì biết mua loại mắm nào. Chẳng lẽ lại quay về ăn mắm công nghiệp với toàn hương liệu và hóa chất”, chị Dương lo lắng.
Thực tế, một số doanh nghiệp nước mắm cho biết, nhiều khách hàng là đại lý cũng đang đòi trả lại sản phẩm mắm truyền thống, đòi doanh nghiệp phải giải trình liên quan đến thông tin Vinastas công bố.
Họ quá nhẫn tâm
Bên cạnh những người tiêu dùng đang tỏ ra hoang mang, mất niềm tin về nước mắm truyền thống thì còn một bộ phận người tiêu dùng khác lại tỏ ra lạc quan bởi họ tin rằng, những loại nước mắm có hàm lượng asen vượt ngưỡng toàn là nước mắm có độ đạm cao. Mà, mắm có độ đạm cao luôn luôn là mắm truyền thống chuẩn xịn.
“Không biết Vinastas công bố thông tin phát hiện nhiều mẫu nước mắm có hàm lượng arsen vượt ngưỡng là có mục đích gì khi không nói rõ, asen có hai loại là asen vô cơ và arsen hữu cơ. Nước mắm truyền thống có asen hữu cơ vì nó được làm từ cá biển nên không có gì độc hại”, anh Nguyễn Văn Công ở Hoàng Hoa Thám (Ba Đình, Hà Nội) bức xúc.
Anh Công chia sẻ, quê gốc anh Bình Thuận, từ đời ông bà, bố mẹ anh đều ăn mắm truyền thống mà đến nay sức khỏe hoàn toàn bình thường, không thấy ảnh hưởng gì.
"Bao đời ông cha ta ăn nước mắm truyền thống có sao đâu, sao bây giờ công bố một cách vô trách nhiệm thế. Họ đã quá nhẫn tâm với ngư dân", anh Công bức xúc.
“Mọi người hãy tỉnh táo, đừng vì những thông tin mập mờ, chưa minh bạch để tự tước đi quyền được ăn những loại nước mắm truyền thống ngon tuyệt hảo, gây ảnh hưởng ngành sản xuất nước mắm truyền thống của ông cha ta từ bao đời nay”, anh Công nói.
Ông Nguyễn Huy Tiến, Phó Chủ tịch Hiệp hội nước mắm Phan Thiết cho biết, các chuyên gia về nước mắm, an toàn thực phẩm đã chứng minh asen hữu cơ có sẵn trong cá và khẳng định asen này an toàn, không gây hại cho sức khỏe con người. Theo đó, hàng ngàn đời nay người Việt vẫn ăn nước mắm truyền thống mà không gặp bất cứ vấn đề gì.
Theo ông Tiến, việc công bố thông tin phát hiện nhiều mẫu nước mắm có hàm lượng asen vượt ngưỡng là không đúng. Về lâu dài nó sẽ gây hưởng đến nền kinh tế và sản xuất nông sản Việt Nam, đến doanh nghiệp sản xuất nước mắm truyền thống và đặc biệt là bà con ngư dân – những người mưu sinh bằng nghề sản xuất nước mắm truyền thống.
“Cơ quan chức năng nên làm rõ thông tin thế nào là arsen vô cơ, thế nào là asen hữu cơ; thế nào là nước mắm và thế nào là nước chấm. Đồng thời, các cơ sở nước mắm truyền thống cũng yêu cầu Vinastas phải đính chính lại thông tin cho rõ ràng, minh bạch để người tiêu dùng được biết”, ông Tiến nói.
Còn khi đề cập đến thông tin, hệ thống siêu thị tạm ngừng bán nước mắm truyền thống, ông Tiến cho rằng, hành động trên của phía siêu thị là quá vội vàng, chưa tìm hiểu kỹ sự việc đã vội vã thu hồi nhiều loại nước truyền thống khiến những người tiêu dùng chưa thật sự hiểu biết nhiều về asen hữu cơ trong nước mắm truyền thống thêm hoang mang, lo lắng.
Thực tế, khi nhìn nhận về vấn đề siêu thị tạm ngừng bán nước mắm truyền thống, đa phần người tiêu dùng thông thái đều cho rằng siêu thị đang tự hại chính mình. Bởi, một sản phẩm được bày bán ở siêu thị phải trải qua một quy trình kiểm định hết sức khắt khe. Vậy mà, chỉ sau khi nghe một tuyên bố về nước mắm có sức hàm lượng arsen vượt ngưỡng, siêu thị đã tự động thu hồi sản phẩm như vậy chẳng khác nào siêu thị tự động phá bỏ quy tắc khắt khe của mình.
Đồng thời, hành động này cũng khiến nhiều người tiêu dùng đặt ra câu hỏi, phải chăng quy trình sàng lọc của siêu thị cũng chỉ để là quảng cáo, đánh bóng tên tuổi cho mình. Theo đó, cứ có tin đồn xấu là lập tức rút sản phẩm khỏi kệ mà không thèm mảy may cân nhắc gì.
B.Hân - H.Dương