Chuyện chọn trường cho con học luôn là mối quan tâm hàng đầu của bố mẹ. Ai cũng muốn con mình được học trường có tên tuổi. Như một đảm bảo cho sự thành công sau này.  Bắt đầu ở đây đã có sự ngộ nhận.

Cái gì quan trọng nhất đối với 1 con người? Suy nghĩ kĩ thì chúng ta sẽ nói là Hạnh phúc, chứ không phải sự Thành công. Vậy con cái được vào trường tốt là Hạnh phúc?

Đồng ý. Nhưng Hạnh phúc của nó? Hay của bố mẹ?

{keywords}
Chọn trường để mang lại hạnh phúc cho trẻ thơ. Ảnh: Hạ Anh

Nếu bộp chộp, các bạn sẽ bảo hỏi buồn cười nhỉ, học trường tốt để ấm vào thân nó chứ?

Chưa chắc, nếu con 4 tuổi, đang đi mẫu giáo thì biết gì? Kể cả khi 15 tuổi, chuẩn bị vào cấp 3, nó hầu như không quan tâm việc chọn trường nào, hoặc nếu được chọn, nó sẽ chọn trường càng ít phải cố gắng càng tốt.

Cho đến hết phổ thông thì 95% là bố mẹ thúc ép con học. Nhiều nhà phải ép con học hết đại học.

Tôi chỉ gặp những người than thở rằng:

- Con tôi lười quá, bảo thế nào cũng không chịu học, chỉ giỏi chơi. Bác có cách nào bảo nó chăm học không?

Tôi chưa gặp ai nói:

- Ối giời ơi, con tôi chăm quá. Sao mày khổ thế con ơi. Vứt mẹ nó cái mớ toán, văn, tiếng Anh chết tiệt vào sọt rác. Đimà chơi game, xem phim, đá bóng cho sướng. Ngày xưa bố mẹ có muốn cũng chả cógame mà chơi, chả có phim mà xem, chả có bóng mà đá.

Vây thực ra, ép con học, chọn trường này nọ là bố mẹ đang mưu cầu Hạnh phúc cho mình và ngộ nhận rằng đang xây đắp tương lai cho con, cái đứa rất ghét chuyện học hành.

Khi được tuyển vào chuyên toán Tổng hợp, danh giá nhất thời 70-80s, đó là sự đảm bảo 100% suất đại học và 70% được học ở nước ngoài, tôi chẳng mảy may xúc động. Chán là khác vì phải xa gia đình, xa bạn bè, phải sống trong môi trường cạnh tranh vô cùng khốc liệt. Mỗi năm, 3 đứa đứng cuối sẽ bị đuổi khỏi lớp. Về trường cũ là một sự nhục nhã. Tưởng giỏi giang thế nào? Hoá ra…

Nhiều bạn tôi rơi vào hoàn cảnh đó và bị sốc tâm lí. Đang đứng đầu ở tỉnh, này về Hà Nội học không ra gì, bị đuổi học. Nhiều kẻ không hiểu còn thì thào hay là trộm cắp, tham ô, hủ hoá?

Ngày đó, cứ được nhà nước cấp gạo, lương coi như đi làm cán bộ, ở quê là thoát li theo cách mạng, lí lịch ghi thế. Bị trả về địa phương, đuổi khỏi biên chế nhà nước chỉ có vì tham ô, hủ hoá. Người ta không ghi học dốt, mà ghi tù mù là "không phù hợp". Thế mới chết.

Khi tôi được tuyển vào trường chuyên của Bộ ĐH, người hạnh phúc nhất là thầy dạy toán cấp 2, người đưa tôi đi thi HS giỏi toán miền Bắc, thi tuyển vào trường chuyên, rồi đến bố mẹ tôi. Tôi thì không.

Thôi, không lằng nhằng nữa!

Ừ thì chọn trường là cho bố mẹ, nhưng vấn đề còn đấy, rất quan trọng.

Nếu bạn hỏi tôi “Nên chọn trường nào cho con?", tôi sẽ nói thế này:

Riêng mẫu giáo nếu có điều kiện thì chọn trường khá một chút, vì lí do an toàn chứ không vì học hành. Tuổi ấy thì học gì.

Phổ thông thì trường nào cũng được. Trừ khi con bạn bị tự kỉ, là học sinh cá biệt, còn thì trường nào cũng thế cả. Trường nào gần nhà càng tốt, đỡ đi lại vất vả.

Nếu thích thì cứ để nó thi vào Amsterdam, chuyên Tổng hợp, Sư phạm. Vào được thì tốt, không vào được chẳng sao. Đừng có ép nó.Lằng nhằng, nó tự tử, dại mặt. Biết thế nào được.

Những môn như Văn, Sử, Địa, Đạo đức, Chínhtrị thì từ lớp 1 đến Đại học ở Việt Nam đều dạy khó chịu như nhau, thối tức là tệ hơn dở.

Còn các môn tự nhiên như Toán, Lí, Hoá, Sinh ở mức phổ thông là kiến thức chung của nhân loại, dạy hay dạy dở thì nó vẫn thế, chẳng khác nhau mấy.

Hơn nữa với sự phổ cập internet thì con bạn có thể kiểm tra thầy dạy đúng hay sai. Không thể nào ở trường Ams họ dạy 2+2 =4, còn trường làng thì 2+2= 5.

Đơn giản là không thể, cho dù giáo viên có kém đến đâu.

50 năm trước, tôi và nhiều bạn học cấp 1 - 2trường làng, nhưng kiến thức cũng chẳng khác gì các bạn học trường chuyên tốt nhất ở Hà Nội, hay Moscow.

Hồi đó làm gì có internet. Kiến thức là đồng nhất ở mọi nơi.

{keywords}
Góc học tập chia sẻ niềm vui của học sinh Trường Tiểu học Nguyễn Trãi (thành phố Vinh, Nghệ An)

Tôi có đứa cháu con bà chị. Nó học một trườngphổ thông ở tỉnh lẻ. Bố phải đi tù vì một chuyện lãng xẹt, mẹ buôn thúng bán mẹt. Vì chẳng thần thế gì nên nó bị phân vào lớp mà ngoại ngữ là tiếng Pháp, con nhà khá giả được vào lớp tiếng Anh.

Năm 1999, Cộng đồng Pháp ngữ La Francophonie tổ chức thi tiếng Pháp. 

Nó tham gia và được giải cao,chính phủ Pháp cho học bổng. Trong khi những người khác đihọc bằng tiền ngân sách chọn tỉnh lẻ như Toulouse, Lyon, Marseille cho nhẹ thìnó chọn trường ở Paris, khó hơn.

Nó luôn đứng đầu lớp và luôn được cấp học bổng. Nó tiết kiệm học phí, thuê nhà, tự nấu ăn đến mức còn thừa tiền nuôi đượcthằng anh sang học ké. Tốt nghiệp xuất sắc, nó được một tập đoàn viễn thông củaĐức nhận làm việc ở Paris, đã 8 năm, lương cao, đủ mua căn hộ đẹp.

Một đứa nữa con bà chị khác, học một trường phổ thông rất bình thường ở Hà Nội.

Bố mất sớm, mẹ buôn bán nhì nhằng. Nó bằngtuổi con gái tôi. Hết lớp 11, con gái tôi đi Anh học. Nó cũng muốn đi nướcngoài, nhưng mẹ nghèo, không có tiền cho đi. Nó hỏi tôi. Tôi bảo cháu cứ lênmạng, hỏi tất cả các trường, nhất là các trường Mĩ. Trong khi chờ đợi thì họcthêm tiếng Anh. Một trường nhận nó vào lớp Foundation. Nó bảo chỉ có đủ tiền mua vé 1 chiều. Trường cho toàn bộ học phí và homestay, mẹ phải lo tiền ăn. Tôichỉ giúp nó làm chứng minh tài chính để có visa đi Mĩ. Thế thôi.

Nó thoả thuận với bà chủ nhà là sẽ giúp bà cắt cỏ trong vườn vào cuối tuần, bà đỡ phải thuê người cắt. Dần dần, nó cắt cỏcho cả hàng xóm, tiện thể mà!

Tiền cắt cỏ thừa tiền ăn. Chương trình đạihọc 4 năm, nó học trong 2 năm rưỡi, lại còn để dành được ít tiền.

Bây giờ, nó là Giám đốc 1 bộ phận của 1 ngân hàng lớn ở Việt Nam, lương net 90 triệu. Nó mới 32 tuổi nhưng đã đi làm 11 năm, mua được nhà riêng ở Hà Nội, và thêm 1 bằng MBA với hàng chục chứng chỉ đào tạo các ngành mà nó cần cho công việc ở một ngân hàng. Chẳng cần ai giúp cả.

Từ đáy lòng, tôi rất khâm phục 2 cháu này.

Tiện thể cũng nói rằng những thông tin kiểu như cháu nọ cháu kia đỗ đầu vào 5-6 trường đại học của Anh, Mĩ là một cách nói mà thôi. Người ta có bắt thi đâu mà đỗ đầu hay cuối.

Bạn chỉ cần tốt nghiệp phổ thông, biết tiếng Anh ở mức nghe hiểu, nộp hồ sơ là các trường sẽ nhận. Trừ một số trường danh giá như Harvard, Stanford, Cambrige ... phải có thêm  bài luận, phỏng vấn.

Khi con chuẩn bị đi học đại học nước ngoài, tôi đã thử làm vài bộ hồ sơ với tên giả gửi chục trường của Mĩ, Anh. Nhận tất. Vài trường còn cho học bổng.

Lưu ý các bạn là bộ phận tuyển sinh đánh giá cao việc bạn tham gia các hoạt động tập thể như đội trưởng đội bóng, tổng biêntập báo trường, ban nhạc của lớp hơn hẳn các thành tích cá nhân như huy chươngvàng Olympic toán quốc tế.

Vậy nếu con bạn có ý thức học hành thì trường nào cũng được.

Còn vào đại học, nếu có điều kiện thì nên chọn trường khá một chút ở nước ngoài, không thì học trong nước. Thực ra, cũng chẳng quan trọng lắm đâu.

Chia sẻ từ Facebook Minh Triết

Xem thêm: