Lừa đảo trực tuyến vẫn là nguy cơ lớn với người dùng dịp Tết
Tết Nguyên đán luôn là một dịp quan trọng trong đời sống xã hội của người Việt Nam. Tuy nhiên, khi Internet và smartphone, mạng xã hội ngày càng trở nên thiết yếu với mỗi cá nhân, các nguy cơ, rủi ro mất an toàn thông tin với người dùng càng lớn, nhất là khi nhiều người chưa có đủ kiến thức, kỹ năng để tự bảo vệ bản thân trên môi trường số.
Trao đổi với phóng viên VietNamNet, ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu công nghệ, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cho rằng, nguy cơ lớn nhất mà người dùng cá nhân phải đối mặt dịp Tết Nguyên đán năm nay là lừa đảo trực tuyến. Những hình thức lừa đảo phổ biến trong dịp này là lừa bán vé máy bay giá rẻ, lừa nhận lì xì trực tuyến, lừa các chương trình du xuân giá rẻ, lừa chuyển tiền từ nước ngoài về…
Tuy các hình thức lừa đảo không mới, song theo ông Sơn, các đối tượng xấu có thể sử dụng các thông tin cá nhân thu thập từ trước của nạn nhân để dựng các kịch bản dành riêng, do đó sẽ khiến nạn nhân khó đề phòng và mắc bẫy.
Theo ông Bế Khánh Duy, Trưởng nhóm Dịch vụ chuyên gia khu vực miền Nam của Công ty An ninh mạng Việt Nam – VSEC, phương thức tấn công dự báo sẽ được sử dụng trong dịp Tết Nguyên Đán này nhiều nhất sẽ là tấn công Phishing và lừa đảo. Bởi dịp lễ Tết đến, sẽ có nhiều hoạt động, chương trình đi kèm như các chương trình ưu đãi, khuyến mại.
Kẻ tấn công có thể mạo danh các tổ chức, doanh nghiệp gửi SMS, email chúc Tết kèm các chương trình khuyến mại tới người dùng nhằm đánh lừa người dùng đăng nhập vào các trang web giả mạo để đánh cắp thông tin hoặc lừa người dùng tải về máy những phần mềm độc hại, từ đó tấn công chiếm đoạt tài sản.
Để tránh bẫy lừa đảo, các chuyên gia khuyến nghị người dùng lưu ý nâng cao nhận thức và kiến thức về an ninh mạng, xác minh thông tin và nguồn gốc, cẩn trọng khi chia sẻ thông tin cá nhân trực tuyến, sử dụng mật khẩu mạnh và đa lớp, kiểm tra và theo dõi giao dịch tài chính, hoạt động trực tuyến của mình.
Để giao dịch và giải trí an toàn trong dịp Tết, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn khuyến nghị, người dùng cần tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc an toàn khi lên mạng. Không vội tin các thông tin nhận được, cần xác minh lại kỹ càng. Không cài các app không rõ nguồn gốc, không bấm vào các đường link gửi qua tin nhắn hay email. Không chuyển tiền cho người lạ.
“Trường hợp người quen nhờ giao dịch, vay tiền thì cần xác minh lại bằng kênh độc lập như gọi điện thoại, gặp trực tiếp, hỏi người thân của người đang trao đổi với mình. Những cách xác minh này tuy sẽ tốn thời gian nhưng giúp bạn không bị mất số tiền lớn”, ông Vũ Ngọc Sơn lưu ý thêm.
Bảo mật tài khoản, chia sẻ thông tin sáng suốt
Hiện nay, nhiều người dùng Việt đang dành không ít thời gian để tham gia hoạt động trên các mạng xã hội. Dịp nghỉ Tết Nguyên đán, khoảng thời gian các cá nhân dành cho các mạng xã hội, các trang tin tức, giải trí có xu hướng gia tăng. Việc hiểu và có các giải pháp để đảm bảo an toàn khi giao dịch, giải trí online càng trở nên cần thiết với mỗi cá nhân.
Theo các chuyên gia, người dùng cần lưu ý rằng các mạng xã hội cũng là công cụ gián tiếp để khai thác thông tin vì lượng người dùng lớn, lượng thông tin cá nhân được đăng tải nhiều. Vì thế, để an toàn khi sử dụng mạng xã hội, ngoài việc thiết lập các tính năng bảo mật cho tài khoản mạng xã hội, người dùng cần đặc biệt lưu ý để bảo vệ các thông tin riêng tư, không chia sẻ thông tin quá mức.
Đặc biệt, người dùng cần nhận thức rõ rằng việc đăng bất cứ thông tin gì lên mạng xã hội cũng đồng nghĩa với việc có nhiều người biết đến, và có thể có những tác động lâu dài.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng, quan tâm đến việc bảo mật các tài khoản trực tuyến và chia sẻ thông tin một cách sáng suốt là những yếu tố quan trọng để người dùng tự bảo vệ thông tin của mình khi tham gia môi trường số.
Tài khoản trực tuyến lưu giữ các thông tin cá nhân và tài chính quan trọng, vì thế người dùng cần lưu ý một số bước để bảo vệ một cách tối ưu: Sử dụng mật khẩu dài ít nhất 8 ký tự gồm chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt; cập nhật các phần mềm bảo vệ; dùng xác nhận 2 bước; sử dụng mật khẩu khác nhau cho các tài khoản; không chia sẻ thông tin đăng nhập và mật khẩu cho người khác cũng như không truy cập các trang web không tin cậy.
Để tránh lộ lọt thông tin, người dùng cần thận trọng khi chia sẻ các thông tin cá nhân trên mạng như ảnh bản thân, họ tên đầy đủ, địa chỉ email, tài khoản ngân hàng, mã PIN và mật khẩu, ảnh gia đình và bạn bè. Các thông tin cá nhân, lịch trình, tài liệu quan trọng nên được giữ cho riêng mình; hình ảnh và video về bản thân, gia đình chỉ nên chia sẻ với những người trong gia đình. Các thông tin chia sẻ cho mọi người chỉ nên dừng lại ở thông tin đánh giá sản phẩm, dịch vụ, đưa ra ý kiến hỗ trợ người khác có những lựa chọn phù hợp.
Ngoài ra, người dùng cũng cần tuân thủ một số nguyên tắc để sử dụng các ứng dụng thanh toán trực tuyến trong dịp Tết một cách an toàn, đó là: Sử dụng cổng giao dịch “chính hãng”; giữ bí mật thông tin cá nhân; đặt mật khẩu an toàn cho tài khoản Internet Banking; đăng ký sử dụng dịch vụ nhắn tin, truy vấn số dư chủ động; đăng ký sử dụng mật khẩu 1 lần OTP để có rào cản an ninh mạnh hỗ trợ giao dịch an toàn.