Những bước tiến trong trao quyền cho phụ nữ, lĩnh vực sức khỏe và giáo dục

Theo Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu năm 2022 do Diễn đàn kinh tế thế giới công bố vào tháng 7/2022, xếp hạng về bình đẳng giới của Việt Nam là 83/146 quốc gia, tăng 4 bậc so với năm 2021, trong đó các chỉ số về trao quyền cho phụ nữ, lĩnh vực sức khỏe và giáo dục có những bước tiến bộ rõ rệt.

Tỷ lệ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính nhà nước đều được nâng cao về số lượng và chất lượng. Tính đến tháng 12/2022, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có lãnh đạo chủ chốt là nữ chiếm 14/30, đạt 46,6%.

Trong đó, các bộ, cơ quan ngang bộ có nữ lãnh đạo chủ chốt là 12/22, đạt 54,5%; các cơ quan thuộc Chính phủ có nữ lãnh đạo chủ chốt là 02/08 (chiếm 25%); có 04 nữ Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; 12 nữ Thứ trưởng và tương đương.

Việt Nam đứng thứ 63 trên thế giới và đứng đầu trong Hội đồng Liên minh nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á về tỷ lệ nữ tham gia cơ quan dân cử. Kết quả trên cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước với những chiến lược rõ ràng, nhất quán và phù hợp với thực tiễn quốc gia. Vị thế của phụ nữ Việt Nam đã được nâng lên một tầm mới; tự tin khẳng định bản thân và hội nhập quốc tế.

Mức sống của lao động nữ ngày càng được nâng cao. Thu nhập bình quân tháng của người lao động năm 2022 là 6,7 triệu đồng, tăng 927 nghìn đồng so với năm trước và tăng 759 nghìn đồng so với cùng kỳ năm 2019, trong đó, thu nhập bình quân tháng của lao động nữ là 5,6 triệu đồng, tăng 914 nghìn đồng so với năm trước và tăng 709 nghìn đồng so với cùng năm 2019. Chênh lệch thu nhập bình quân giữa lao động nam và nữ được rút ngắn từ 1,4 lần xuống 1,35 lần.

Bình đẳng giới trong giáo dục, đào tạo tiếp tục được thu hẹp, tỷ lệ trẻ em trai và trẻ em gái dân tộc thiểu số hoàn thành giáo dục tiểu học là 94,1%, trung học cơ sở là 82,3%, trong khi chỉ tiêu đề ra vào năm 2025 là trên 90% đối với bậc tiểu học và 85% đối với trung học cơ sở. Tỷ lệ nữ học viên, học sinh, sinh viên được tuyển mới thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp đạt 34,5%, tăng 8,2% so với năm 2019.

Các hoạt động hợp tác quốc tế về bình đẳng giới được đẩy mạnh. Việt Nam đã tham gia Hội nghị Thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu tại Thái Lan; Khóa họp trực tuyến lần thứ 66 của Ủy ban Địa vị Phụ nữ Liên hợp quốc; Diễn đàn Phụ nữ và Kinh tế APEC; hoàn thành tốt trách nhiệm là thành viên Ủy ban Phụ nữ ASEAN (ACW), Ủy ban Thúc đẩy và bảo vệ quyền của phụ nữ và trẻ em ASEAN (ACWC)… cũng như các diễn đàn hợp tác đa phương và song phương về bình đẳng giới của Liên hợp quốc.

Tích cực, chủ động đóng góp các nội dung về bình đẳng giới, bảo vệ, thúc đẩy quyền và vai trò của phụ nữ tại Ủy ban 3 Đại hội đồng Nhân quyền; chương trình nghị sự về Phụ nữ, Hòa bình, An ninh và Hội đồng Bảo an với những nội dung về bảo đảm sự tham gia bình đẳng, đầy đủ của phụ nữ trong quá trình ra quyết định, lồng ghép quan điểm giới và sự tham gia của phụ nữ, trẻ em gái trong phòng ngừa, giải quyết, tái thiết hậu xung đột, đề xuất sáng kiến thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ cũng như các dự thảo nghị quyết có nội dung liên quan tới bình đẳng giới, xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ.

Công tác phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực với phụ nữ và trẻ em tiếp tục được quan tâm và thực hiện hiệu quả. Đặc biệt là trong thời gian cách ly, giãn cách xã hội, công tác truyền thông về phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, bạo lực với phụ nữ và trẻ em trên các phương tiện thông tin đại chúng luôn được đẩy mạnh; các mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ người bị bạo lực trên cơ sở giới với tên gọi Ngôi nhà Ánh Dương tiếp tục được vận hành và nhân rộng. 100% số nạn nhân bị mua bán trở về có nhu cầu hỗ trợ được hưởng các dịch vụ hỗ trợ và tái hòa nhập cộng đồng.

Công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bình đẳng giới tiếp tục được quan tâm, triển khai thực hiện với hình thức đa dạng, phong phú. Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2022 được tổ chức trên toàn quốc với hơn 30.000 hoạt động hưởng ứng (tăng 10% so với năm 2021), thu hút sự tham gia trực tiếp của hơn 1,5 triệu người và hơn 5 triệu người thông qua các sự kiện trực tuyến.

Công tác tập huấn, truyền thông nâng cao năng lực, nhận thức, lồng ghép về bình đẳng giới đã được triển khai đồng bộ trên cả nước, với nhiều hình thức phong phú, đa dạng hướng tới nhiều nhóm đối tượng.

GS. TS. Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh đánh giá, những con số này thể hiện rõ sự phát triển nhận thức và các hành động cụ thể của toàn xã hội Việt Nam trong việc hướng đến xây dựng một xã hội tốt hơn, bình đẳng hơn. Ở đó, vai trò và sự quan tâm dành cho phụ nữ là một điểm nhấn, nghĩa là bình đẳng giới đã có sự thay đổi rõ rệt.

Có thể nhận thấy, phụ nữ thời nay đã được quan tâm phát triển trong giáo dục nhiều hơn. Họ được đi học, đào tạo, thậm chí nhiều người đã đảm trách những vị trí rất quan trọng, có học vị, học hàm rất cao, xuất sắc trên tất cả các lĩnh vực.

Nên thừa nhận việc trao quyền cho phụ nữ, lĩnh vực sức khỏe và giáo dục có những bước tiến bộ rõ rệt. Đây là biểu hiện thay đổi trong bình đẳng giới từ thực tiễn và xét ở khía cạnh hiệu quả. Nghĩa là, phụ nữ đã minh chứng về sự thành công trong việc hoàn thành các nhiệm vụ của mình.