Những biến chứng khó lường của bệnh đau mắt đỏ

Tại Phòng khám mắt kỹ thuật cao Hà Nội, 480 Thụy Khuê, Bưởi, Tây Hồ (thuộc Hệ thống bệnh viện mắt Hitec), cùng lúc có 4 người bệnh bị đau mắt đỏ đang chờ bác sĩ thăm khám. Trong đó có chị N.T.S. (phường Quảng An, quận Tây Hồ) bị đau mắt đỏ đển nay đã 2 tuần.

Nhà có 4 người đã lần lượt mắc hết. Chị S., đến phòng khám trong tình trạng: mắt phải mới chỉ viêm kết mạc bắt đầu, bác sỹ kê đơn hẹn 1 tuần đến khám lại. Nhưng 10 ngày sau, chị S., đến thì tình trạng đã phức tạp hơn nhiều: hai mắt viêm kết giác mạc gần toàn bộ. 

Tại đây BSCKI. Nguyễn Thành Trung đã chỉ định cho chị S., đi bóc giả mạc.

“Đây là một ca viêm kết mạc phức tạp, tiến triển rất nhanh. Hiện 2 mắt đều bị viêm nặng, bong trợt biểu mô giác mạc rộng, có nhiều giả mạc làm mắt sưng nề dữ dội, gây cảm giác đau nhức, rất khó chịu. Giả mạc làm cho thuốc khó ngấm được vào các tổ chức của mắt nên tác dụng điều trị bị hạn chế. Chính giả mạc cũng là tác nhân gây viêm trợt giác mạc làm mắt kích thích và giảm thị lực…”, BS. Trung cho hay.

Theo BS. Trung, “Đau mắt đỏ là cách gọi dân gian, chuyên môn gọi là bệnh viêm kết mạc cấp. Bệnh biểu hiện đặc trưng là đỏ mắt do cương tụ (giãn) các mạch máu nông. Ngoài ra, bệnh còn có dấu hiệu: nhiều tiết tố (ghèn, dử mắt), kèm theo sưng nề mi mắt, cộm xốn, chảy nước mắt… Trẻ nhỏ đôi khi có thêm các dấu hiệu toàn thân: sốt, sưng hạch trước tai, ho hoặc viêm long hô hấp trên…

Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm kết mạc cấp như: nhiễm khuẩn, nhiễm virus, dị ứng, hóa chất hoặc các tác nhân vật lý… nhưng hay gặp nhất là 2 nhóm nguyên nhân: do vi khuẩn và virus với các biểu hiện lâm sàng khác nhau, trong đó khoảng 80% viêm kết mạc cấp hiện nay là do Adenovius. Tuy nhiên, ở Việt Nam do môi trường khí hậu nóng ẩm kèm theo điều kiện vệ sinh, thông khí tại một số nơi chưa được đảm bảo nên viêm kết mạc cấp do virus thường có bội nhiễm thêm vi khuẩn.

Viêm kết mạc do Adenovirus, có thể gặp ở mọi lứa tuổi và xảy ra quanh năm, tuy nhiên có thể có 1 vài đợt dịch bùng lên vào vụ hè - thu hoặc thu - đông. Bệnh thường kéo dài trong khoảng hai tuần và có thể tự khỏi. Tuy nhiên, có một số trường hợp diễn biến bất thường và có thể gây ra các biến chứng như: viêm kết mạc nặng có giả mạc, viêm giác mạc, trợt, loét giác mạc…, đôi khi phải nhập viện điều trị.

Tổn thương giác mạc có thể xuất hiện ở tuần thứ 2 sau khi có dấu hiệu đau mắt đỏ. Người bệnh thấy mắt kích thích nhiều, nhạy cảm hơn với ánh sáng, chói, chảy nước mắt và nhìn mờ, như có sương mù trước mặt. Ngoài ra, người bệnh có thể thấy mắt đau như kim châm hoặc có cảm giác bỏng rát, khó chịu giống như đang có dị vật trong mắt; những chấm mờ li ti trên bề mặt giác mạc, nặng hơn có thể thấy những đám trợt biểu mô giác mạc bắt màu thuốc nhuộm (chỉ bác sỹ mới thấy).

Theo khuyến cáo của Hệ thống bệnh viện mắt Hitec, khi có các dấu hiệu đau mắt đỏ, người bệnh cần tới khám và điều trị tại các phòng khám chuyên khoa mắt để được hướng dẫn điều trị và theo dõi kịp thời. Điều trị đau mắt đỏ không quá khó khăn, chủ yếu là vệ sinh mắt, nâng cao thể trạng và sức đề kháng cùng với các thuốc tra nhỏ tại chỗ làm giảm nhẹ triệu chứng, kháng viêm, kháng sinh… 

Tuy nhiên, “Người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là những thuốc có Corticosteroid vì thuốc có thể gây những biến chứng nguy hiểm, giảm thị lực lâu dài, thậm trí không hồi phục. Hay gặp nhất là viêm giác mạc chấm nông hoặc viêm kết mạc có giả mạc gây bong trợt biểu mô giác mạc …”, chuyên gia Mắt Hitec lưu ý - “Không nên điều trị theo kinh nghiệm dân gian như xông mắt bằng các loại thuốc, lá cây tránh làm bệnh nặng thêm và tăng nguy cơ bội nhiễm. Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ như sau: Chườm lạnh lên mi mắt giúp dễ chịu và giảm đau; rửa mắt, làm sạch ghèn (dử) bằng nước muối sinh lý vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và trước khi tra thuốc; bổ sung vi chất và vitamin C để tăng cường sức đề kháng như nước cam, chanh…; cách ly bằng cách đeo khẩu trang, tránh dùng các đồ dùng chung như cốc uống nước, khăn lau, thuốc tra mắt để hạn chế lây lan. Trẻ nhỏ nên cho nghỉ học để vừa đảm bảo vệ sinh, vừa tuân thủ tốt chế độ điều trị và phòng lây lan cho cộng đồng.

Thế Định