Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã được triển khai hơn 10 năm và đạt được nhiều kết quả tích cực. 

Thời gian qua, việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp đã phát huy hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển nông thôn. Các thiết chế hạ tầng kinh tế-xã hội cơ bản đã được cải thiện. Đời sống người dân nông thôn ngày càng được nâng cao.

Nông thôn mới ở Thạch Hà, Hà Tĩnh

Công tác giảm nghèo và an sinh xã hội tiếp tục được bảo đảm, điều kiện cho người dân tiếp cận ngày càng tốt hơn với các dịch vụ xã hội cơ bản. Nhiều chính sách xã hội đã đi vào đời sống, đóng vai trò hỗ trợ thiết thực cho các đối tượng yếu thế.

Dự kiến, đến hết năm 2022, cả nước có 18 tỉnh có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 5 tỉnh là Đồng Nai, Nam Định, Hà Nam, Hưng Yên và Hải Dương đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Cả nước có 255 đơn vị cấp huyện thuộc 58 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn hoặc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và đã có 73,08% số xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Bên cạnh đó, Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã đạt được kết quả nổi bật với 8.867 sản phẩm OCOP, của hơn 4.586 chủ thể. Đặc biệt, sản phẩm OCOP đang từng bước khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế; các giá trị văn hóa vùng miền để hình thành các sản phẩm OCOP tích hợp "đa giá trị" góp phần chuyển dịch từ phát triển sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp.

Đặc biệt là diện mạo nông thôn đã có sự thay đổi rất lớn, nhất là hạ tầng, kinh tế, đời sống và thu nhập của người dân.

Toàn bộ 63 tỉnh, thành phố tổ chức đánh giá, phân hạng, công nhận 8.867 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên của hơn 4.586 chủ thể tham gia. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2020 đạt 41,7 triệu đồng/người/năm, gấp 1,7 lần so với năm 2015 và gấp 3,2 lần so với năm 2010. Tỉ lệ hộ nghèo đa chiều khu vực nông thôn giảm còn khoảng 7,1%, giảm 4,7% so với năm 2016.

Chương trình xây dựng nông thôn mới đã gắn đã gắn vào được người dân, huy động sức dân tham gia. Từ 2021-2022 chương trình đã huy động nguồn lực xã hội trên 2.000 tỷ đồng. Đây là nguồn lực lớn để đầu tư hạ tầng, phát triển kinh tế xã hội, và cũng là thành quả rất lớn của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 -2020.

Từ kết quả đã đạt được, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã đặt ra mục tiêu phấn đấu năm 2023 cả nước có khoảng 78% xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có khoảng 25% số xã đạt chuẩn nâng cao và kiểu mẫu. Có ít nhất 270 đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Có 7-8 tỉnh, thành phố được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Khoảng 9.500 sản phẩm được chuẩn hóa theo bộ tiêu chí sản phẩm OCOP.

Bộ NN&PTNT trong thời gian tới, sẽ hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành Bộ tiêu chí đánh giá, phân hạng sản phẩm Chương trình OCOP giai đoạn 2021 - 2025; trình ban hành Nghị quyết về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại nông nghiệp giai đoạn 2021 - 2025. Đồng thời, tiếp tục hướng dẫn các địa phương triển khai Chương trình OCOP và tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp quốc gia.

Việc xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, bên cạnh những thuận lợi vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần được trao đổi, tháo gỡ. Trong đó tập trung vào một số giải pháp là: Tập trung hoàn thành nhiệm vụ tham mưu, giúp ban chỉ đạo các cấp từ Trung ương tới địa phương; đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, thống nhất nhận thức, thay đổi tư duy cho cán bộ và người dân về thực hiện xây dựng nông thôn mới gắn với xây dựng "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh", đặc biệt là phát triển kinh tế nông thôn theo hướng chuyển từ đơn giá trị sang đa giá trị …

Để đạt được mục tiêu đã đề ra, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho rằng, cần nhìn lại cách tiếp cận nông thôn mới. Xây dựng nông thôn mới không chỉ thay đổi diện mạo nông thôn, mà phải đi vào chiều sâu, gắn với bản sắc, giá trị nông thôn. Xây dựng nông thôn mới là cho chính mình và cho thế hệ mai sau.

Yến Hưng