Giữ biển trời quê hương là tên chương trình kỷ niệm 60 năm chiến thắng trận đầu của quân và dân miền Bắc trong chống chiến tranh phá hoại bảo vệ miền Bắc XHCN (ngày 2 và 5/8/1964 - ngày 2 và 5/8/2024). Chương trình sẽ kể những câu chuyện tiêu biểu cho sự mưu trí, sáng tạo và tinh thần anh dũng của quân và dân ta, trong đó có chiến thắng oanh liệt của bộ đội hải quân, bộ đội phòng không, dân quân tự vệ cách đây 60 năm. Đây cũng là hoạt động nhằm kỷ niệm 80 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024).

Để tìm kiếm chất liệu cho chương trình, ê-kíp sản xuất đã toả đi nhiều địa điểm như Hải Phòng, Quảng Ninh, Nam Định, Đà Nẵng, TPHCM... để gặp gỡ các cựu chiến binh, nhân chứng lịch sử. 60 năm đã đi qua nhưng trận đánh năm nào vẫn hiển hiện sinh động trong trí nhớ của nhiều nhân chứng.

Untitled 3.jpg

Huy hiệu Chiến thắng 5/8 ghi nhận mốc khởi đầu chói lọi cho cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bảo vệ miền Bắc XHCN. 60 năm qua, chiếc huy hiệu vẫn được nhiều cựu chiến binh gìn giữ. 

60 năm đã đi qua nhưng trận đánh năm nào vẫn còn hiển hiện sinh động trong trí nhớ của nhiều nhân chứng. Đó là khoảnh khắc đứng trước sinh tử, thuyền trưởng của Tàu phóng lôi T333 - Nguyễn Xuân Bột đã dũng cảm bứt tốc, tìm cách đánh đuổi tàu khu trục Maddox ra khỏi vùng biển miền Bắc vào ngày 2/8/1964.

Sự tập trung cao đội trong chiến đấu để phát hiện máy bay địch của những chiến sĩ phòng không như ông Đỗ Hữu Lượng (bộ đội rada), ông Ngô Xuân Huy (trinh sát phòng không). Hay tinh thần chiến đấu vô song của xạ thủ Phạm Văn Năm, Đào Ngọc Sao, những người đạp cò khấu súng máy phòng không 14,5mm, góp phần bắn rơi máy bay địch tại Hòn Gai, Quảng Ninh.

Cùng với đó là câu chuyện về những nữ dân quân tự vệ đã xả thân quên mình, lao vào nguy hiểm để chiến đấu, tiếp đạn, cứu chữa cho các chiến sĩ. Có thể kể đến các tấm gương của bà Tô Thị Đạo, Hoàng Thị Khuyên, Vũ Thị Tĩnh (tỉnh Thanh Hoá). Tình yêu của bà Vũ Thị Tĩnh và thuyền trưởng anh hùng Lê Văn Tiếu của trận đánh 5/8/1964 đã nảy nở trong hoàn cảnh đó.

ongphamvannam.jpg
Ông Phạm Văn Năm.

Một trong những điểm nhấn của chương trình là phân tích khách quan từ chính những sử gia của Hoa Kỳ khi giải mã các tài liệu mật về "Sự kiện Vịnh Bắc Bộ". Ê-kíp VTV đã thực hiện nhiều cảnh quay hiếm có tại Bảo tàng Turner Joy, thành phố Bremerton, tiểu bang Washington và phỏng vấn độc quyền chuyên gia sử học của Cơ quan An ninh quốc gia Hoa Kỳ (NSA) Robert.J.Hanyok, tác giả của tác phẩm từng gây chấn động Chồn hôi, quái vật, chó săn im lặng, cá bay: Bí ẩn Vịnh Bắc Bộ 2-4/8/1964.

Untitled 1.jpg
Robert.J.Hanyok - sử gia người Mỹ giải mã các tài liệu mật về "Sự kiện Vịnh Bắc Bộ".

Âm nhạc cũng là một điểm nhấn, kết nối những câu chuyện kể trong chương trình Giữ biển trời quê hương. Các ca khúc trình diễn đều được nhạc sĩ viết từ cảm xúc cháy bỏng của những ngày lịch sử năm 1964, có thể kể đến Bám biển quê hương (Phạm Tuyên), Giặc đến nhà ta đánh (Đỗ Nhuận)... Nhiều tiết mục dàn dựng theo lối sử thi, giúp khán giả hiểu thêm phần nào về trận chiến ác liệt năm xưa.

Chương trình có sự góp mặt của: Lê Anh Dũng, Hoàng Viết Danh, Dương Trần Nghĩa, Hồng Duyên, Sao Mai Phương Anh, Lê Việt Anh, Khúc Xuân Đức... truyền hình trực tiếp trên VTV1 vào tối 3/8. 

Đỗ Lê