Một chuyên gia nghiên cứu bảo mật, nổi danh vì có công ngăn chặn cuộc tấn công toàn cầu của mã độc tống tiền WannaCry hồi tháng 5, vừa bị Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) bắt giữ.

{keywords}

Marcus Hutchins được ca ngợi là "người hùng" chống WannaCry sau khi tìm được cách ngăn chặn đà tấn công của mã độc tống tiền này từ châu Âu sang Mỹ. Ảnh: NBC

Theo các công tố viên liên bang Mỹ, FBI đã bắt giữ Marcus Hutchins, 22 tuổi, quốc tịch Anh ở Las Vegas hôm 2/8. Hutchins bị buộc tội phát triển một virus máy tính tấn công hệ thống giao dịch của ngân hàng.

Hutchins lấy biệt danh trên mạng là MalwareTech và đang làm việc cho công ty Kryptos Logic ở Los Angeles, Mỹ. Trước khi bị bắt, anh ta từng được đông đảo dư luận ca ngợi là "người hùng" chống WannaCry, vì tìm ra cách chặn đứng sự phát tán của mã độc tống tiền này hồi tháng 5 vừa qua.

Vào thời điểm đó, WannaCry ước tính đã lây nhiễm cho hàng trăm ngàn máy tính khắp thế giới, phá hoạt hoạt động của các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức, từ hệ thống bệnh viện ở Anh, mạng lưới đường sắtĐức, công ty viễn thông Tây Ban Nha tới Bộ nội vụ Nga.

"Tôi chắc chắn không phải là người hùng. Tôi chỉ là một trong số hàng trăm chuyên gia máy tính đã nỗ lực hết sức để chống lại WannaCry", Hutchins tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn sau khi được công nhận là người giúp chặn đứng đà càn quét của mã độc tống tiền từ châu Âu sang nước Mỹ.

Tuy nhiên, Hutchins hiện đối mặt với cáo buộc phát triển và phát tán một phần mềm độc hại (malware), được biết đến với tên gọi "trojan Tronos". Virus này được tạo ra nhằm thu thập và chuyển giao cho hacker mọi tên tài khoản cùng mật khẩu gắn liền với các trang web của ngân hàng, bất cứ khi nào người dùng truy nhập dữ liệu vào một máy tính bị nhiễm virus.

Theo bản cáo trạng được đệ trình lên một tòa án liên bang ở Wisconsin, Mỹ hồi tháng trước, Hutchins và một tòng phạm (danh tính của người này không được tiết lộ) đã thực hiện âm mưu trên trong khoảng thời gian từ tháng 7/2014 đến tháng 7/2015.

"Người hùng" chống WannaCry bị bắt giữ ở Las Vegas sau khi tham gia hội thảo an ninh Hacker mũ đen và Defcon. Vụ bắt giữ diễn ra sau cuộc điều tra malware Kronos kéo dài gần 2 năm của FBI. Thông tin về sự cố đang gây chấn động làng công nghệ thế giới.

Hai cơ quan an ninh của chính phủ Anh là Cơ quan tội phạm quốc gia và Trung tâm an ninh mạng quốc gia đã ra các tuyên bố riêng rẽ nêu rõ họ đã biết về vụ bắt giữ và đang yêu cầu nhà chức trách Mỹ cung cấp thêm thông tin.

Hiệp hội điện tử, một tổ chức bảo vệ các quyền lợi của giới công nghệ tại San Francisco, Mỹ, cũng bày tỏ "sự quan ngại sâu sắc" đến vụ bắt giữ Hutchins. Tổ chức này nói đang cố gắng được tiếp cận nghi phạm này.

Trong khi đó, giáo sư Orin Kerr thuộc Đại học George Washington, một chuyên gia nghiên cứu pháp lý về tội phạm máy tính bình luận, sự cố khá bất thường và khó hiểu khi chính phủ Mỹ quyết định truy tố ai đó chỉ đơn giản vì họ viết hoặc bán malware, chứ không thực sự sử dụng nó.

Tuấn Anh (Theo CNBC, Washington Post, NPR)