Nghệ sĩ đau xót tiễn biệt tác giả 'Tiếng hát giữa rừng Pác Bó'

Anh ThơSáng nay (15/2), lễ viếng nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã diễn ra tại Nhà tang lễ số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí trước sự ra đi của vị nhạc sĩ đáng kính, nhà phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long nói: "Chỉ nhìn vào hai tác phẩm  Xa khơi và Tiếng hát giữa rừng Pác Bó cũng sẽ thấy Nguyễn Tài Tuệ là một nhạc sĩ đề cao tính dân tộc trong sự khúc thức chuẩn mực.

Tác phẩm của ông đậm đà màu sắc dân gian nhưng mỗi một tác phẩm cụ thể lại có những sự khác biệt,  chẳng hạn như Xa khơi mang âm hưởng của ví, giặm và điệu hò sông nước miền Trung thì Tiếng hát giữa rừng Pác Bó là âm hưởng của hát Then đàn tính.

Dù đậm chất dân gian tạo sự gần gũi nhưng ca khúc của ông không dễ hát bởi nó có quãng rộng, có nhiều yêu cầu biểu hiện sắc thái, song với những giọng hát tốt thì đây lại là "mảnh đất màu mỡ" cho họ phô diễn kỹ thuật.

Cũng vì thế, bên cạnh sự lan tỏa trong đời sống, cả hai ca khúc này thường xuất hiện nhiều trong giáo trình tại các cơ sở đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp, trong các cuộc thi ca hát chuyên và không chuyên. Đồng thời, hầu như những nghệ sĩ cả nam và nữ giọng cao hàng đầu của Việt Nam qua các thế hệ đều đã thể hiện. 

Và cũng vì những điều này, các tác phẩm của ông sẽ sống mãi trong lòng công chúng…".

Điếu văn nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ do nhà văn Tuyết Mai viết, nhạc sĩ Lân Cường đọc tại lễ tang cũng có đoạn: "Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ xuất thân trong một gia đình khoa bảng, cha mẹ ông đều là con của các bậc túc nho danh tiếng ở quê nhà. Tổ 26 đời của nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ được xác định là Hoàng Giáp Nguyễn Trung Ngạn (1289-1370).

Trên dặm trường quan lộ, Nguyễn Trung Ngạn từng có nhiều năm lưu tại Nghệ An. Kể từ đây, sinh ra một số chi nhánh tồn tại và phát triển mãi về sau, bao gồm các dòng họ: Nguyễn Công, Nguyễn Đức, Nguyễn Tài.

Trải qua nhiều đời, các dòng họ này vẫn còn những người nổi tiếng, nối tiếp công đức tổ tiên để lại... Chi nhánh Nguyễn Tài ở Thanh Chương, Nghệ An có các tên tuổi như Nguyễn Tài Tuệ, Nguyễn Tài Cẩn và một số nhà khoa học, trí thức...

Trong tám mươi mùa xuân của cuộc đời mình, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã có trên sáu mươi năm miệt mài lao động nghệ thuật âm nhạc. Bằng khả năng và tài năng văn học trời cho, cộng với quá trình tự đào tạo bền bỉ, sự miệt mài sáng tác với cường độ cao và khả năng vun trồng cảm xúc trữ tình vượt trội, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ "mỗi khi ngồi sáng tác là cả một dàn nhạc vang lên trong đầu"...

Ghi nhận cống hiến lao động sáng tạo của ông, Chủ tịch nước đã tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì cho ông năm 1998; tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2001 cho cụm 5 tác phẩm: Mùa xuân gọi bạn, Xa khơi, Thanh xuân cao nguyên, Xôn xao bến nước, Tiếng hát giữa rừng Pác Bó.

Công chúng đã được thưởng thức một gia tài đồ sộ gồm những kiệt tác âm nhạc trữ tình đắm say của thế giới âm nhạc Nguyễn Tài Tuệ với hơn 20  bản nhạc có lời, gồm ca khúc, tổ khúc, hợp xướng lớn nhỏ, 15 bản nhạc không lời gồm cả thể loại giao hưởng và thể loại thính phòng.

Hôm nay, người thân, đồng nghiệp và đông đảo công chúng yêu âm nhạc ở đây buồn bã, tiếc thương tiễn biệt ông và còn rất nhiều công chúng đã gửi lời tiễn biệt ông qua mạng xã hội.

Xin ông hãy thanh thản đi về cõi vĩnh hằng! Vang vọng mãi âm hưởng của ví, giặm mặn mòi xứ Nghệ của Xa khơi; đây giọng ngâm Kiều da diết của Mơ quê; làn điệu hát Then của bà con dân tộc Tày trong Tiếng hát giữa rừng Pác Bó...".

Nhạc sĩ Nguyễn Lân Cường, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhạc sĩ Hà Nội cho biết: "Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã qua đời sáng 11/02, vào lúc 9h07 phút, hưởng thọ 87 tuổi".

Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ sinh 15/5/1936 tại xã Thanh Văn, huyện Thành Chương, tỉnh Nghệ An. Dù không trải qua các trường đào tạo âm nhạc, nhưng nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ có rất nhiều ca khúc nổi tiếng, đặc biệt là những ca khúc về truyền thống, cách mạng.

Trong đó, tác phẩm Xa khơi của ông được đánh giá là một ca khúc rất chuẩn mực về âm nhạc. Không chỉ Xa khơi mà rất nhiều ca khúc khác của ông đã sống mãi với thời gian.

Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đến với âm nhạc từ niềm say mê từ thời tuổi thơ. Ông mê mẩn với những điệu ví, giặm những khúc hát "đò đưa" của quê hương. "Nửa về nửa lại buồn đây, về thì nhớ mẹ mà ở đây thì nhớ nhà" - có lúc ông đã khóc vì những câu hát đó.

(Theo Dân trí)

Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ - tác giả ca khúc 'Xa khơi' qua đời

Nhạc sĩ Nguyễn Lân Cường cho VietNamNet hay, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã từ trần vào hồi 9h07 ngày 11/2, hưởng thọ 87 tuổi.