Nghệ An hiện có số lượng tàu cá ước tính đạt 3.336 chiếc, trong đó tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên là 1.089 chiếc, chiếm 32,64%. Ngư dân Nghệ An khai thác hải sản chủ yếu các nghề: lưới rê, lưới chụp, lưới vây, lưới kéo và nghề câu. Trong các nghề này thì nghề lưới chụp cho sản lượng cao nhất, sản phẩm chủ yếu là cá nổi như cá cơm, cá nục, cá bạc má, cá trích…

anh 7ss.jpg
Nghề đánh bắt thuỷ hải sản của ngư dân vùng biển Nghệ An trong những năm gần đây gặp không ít khó khăn.

Trong những năm gần đây, ngành khai thác hải sản của Nghệ An đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, liên tục duy trì nhịp độ tăng trưởng cao theo hướng năng suất, chất lượng, hiệu quả, đóng góp không nhỏ vào nền kinh tế của địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, nghề khai thác thuỷ sản của tỉnh đã và đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức đó là: Số lượng tàu thuyền nhỏ, khai thác ven bờ còn nhiều, gây áp lực lớn lên nguồn lợi hải sản ven bờ vốn đang có dấu hiệu suy giảm nghiêm trọng; Nguồn lợi thuỷ sản ở các vùng biển đang có dấu hiệu bị khai thác quá mức, năng suất khai thác thấp, hiệu quả kinh tế của ngư dân bị giảm sút; Ngư dân vẫn có xu hướng khai thác tự do và phát triển các loại nghề, đội tàu theo hướng tự phát, tình trạng khai thác bất hợp pháp còn diễn ra dưới nhiều hình thức. 

Thực tế cho thấy, nghề đánh bắt thuỷ hải sản của ngư dân vùng biển Nghệ An trong những năm gần đây gặp không ít khó khăn, nhiều tàu rơi vào cảnh loay hoay “mắc cạn” ngay từ trên bờ.

Nhằm giúp ngư dân giảm bớt khó khăn trong điều kiện chi phí chuyến biển tăng cao và góp phần quản lý tốt tàu cá hoạt động trên biển, chống khai thác IUU, sớm gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu, ngày 7/7/2023, Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An khóa XVIII đã ra Nghị quyết về một số chính sách hỗ trợ cho tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi trên địa bàn Nghệ An từ nguồn ngân sách tỉnh.

Theo đó, hỗ trợ kinh phí chuyến biển cho tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi với định mức một lần/tàu/năm với mức hỗ trợ 13,5 triệu đồng đối với tàu có tổng công suất máy chính từ 700CV trở lên; hỗ trợ 10,5 triệu đồng đối với tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV đến dưới 700CV; hỗ trợ 7,5 triệu đồng đối với tàu có tổng công suất máy chính từ 250CV đến dưới 400CV.

Đối với tàu có tổng công suất máy chính từ 150CV đến dưới 250CV, từ 90CV đến dưới 150CV và dưới 90CV thì mức hỗ trợ lần lượt là 4 triệu đồng, 3 triệu đồng và 2,5 triệu đồng/tàu.

Cùng với các chính sách hỗ trợ phát triển nghề cá, Nghệ An cũng đề ra mục tiêu từng bước giảm dần tàu cá sử dụng nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái, hằng năm cắt giảm tối thiểu 1,5% đối với tàu hoạt động vùng khơi; 4-5% đối với tàu vùng lộng, vùng ven bờ.

Xây dựng, trình cơ quan có thẩm quyền ban hành chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề khai thác ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái sang các nghề không khai thác hoặc các nghề ảnh hưởng ít đến nguồn lợi hải sản và hệ sinh thái; chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho ngư dân khai thác hải sản có nhu cầu chuyển đổi nghề.

Đồng thời xây dựng các mô hình hoạt động du lịch trải nghiệm kết hợp với khai thác, chế biến, sử dụng hải sản nâng cao giá trị, thu nhập cho người dân. Xây dựng các mô hình chuyển đổi từ nghề khai thác ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái sang nghề cá giải trí, nuôi trồng thủy sản trên các vùng biển ven bờ, vùng cửa sông, cửa lạch. Từng bước hoàn thiện, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào hoạt động khai thác hải sản, bảo quản sản phẩm sau thu hoạch nâng cao hiệu quả kinh tế. Nghiên cứu, tìm hiểu chuyển giao nghề khai thác mới sử dụng ít nhiên liệu nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả kinh tế cho ngư dân.

Số liệu của Chi cục Thuỷ sản và Kiểm ngư cho biết, tổng sản lượng thủy sản của Nghệ An trong năm 2023 ước đạt gần 278.000/kế hoạch 255.000 tấn, đạt 109% so với kế hoạch năm, tăng 4,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khai thác hải sản đạt hơn 199.000 tấn, đạt 106,7% so với kế hoạch năm, tăng 3,5% so với cùng kỳ năm trước; khai thác nội đồng đạt hơn 7.641/kế hoạch 5.000 tấn, đạt 152,83% so với kế hoạch năm, tăng 4,57% so với cùng kỳ năm trước.

Những kết quả này tạo tiền đề cho ngư dân Nghệ An trong năm 2024 với những chuyến đi biển được mùa bội thu.

Nguyễn Hạnh và nhóm PV, BTV