Lúc 12h18 trưa ngày 26/2/1993, một quả bom phát nổ ở bãi đậu xe của Trung tâm thương mại thế giới tại thành phố New York, Mỹ. Vụ nổ làm 6 người chết, hơn 1.000 người khác bị thương và tạo nên một cái hố rộng 18m, làm sập vài tầng nhà.

Dù vụ đánh bom khủng bố này không gây tổn hại nặng cho cấu trúc chính của cao ốc chọc trời này nhưng nó gây thiệt hại ước tính hơn 500 triệu USD. Sau vụ tấn công, nhà chức trách sơ tán 50.000 người khỏi tòa nhà, quá trình này kéo dài cả buổi chiều.

{keywords}
 

Diễn biến vụ tấn công khủng bố

Theo Britannica, âm mưu đánh bom Trung tâm thương mại thế giới đã được hoạch định nhiều tháng trước ngày 1/9/1992, khi hai kẻ chủ mưu là Ahmad Ajaj và Ramzi Yousef từ Pakistan tới Mỹ. Tại Mỹ, ngay khi phát hiện Ajaj sử dụng cuốn hộ chiếu Thụy Điển giả, các nhân viên hải quan nước này đã bắt giữ Ajaj và tịch thu vali. Trong vali của Ajaj, cảnh sát Mỹ tìm thấy sách hướng dẫn đánh bom và các tài liệu tuyên truyền chống Mỹ.

Yousef, sử dụng hộ chiếu Iraq dưới cái tên Abdel Basit Mahmoud vào Mỹ với lý do tị nạn chính trị. Tên này cũng bị bắt do nhập cảnh mà không có visa. Tuy nhiên, sau khi cam kết, Yousef lại được trả tự do và được phép nhập cảnh.

{keywords}
 

Trong thời gian Ajaj ở trong tù, Yousef bắt đầu triển khai kế hoạch đánh sập tòa tháp đôi của Trung tâm thương mại thế giới. Ngày 1/10, tên này chuyển vào ở trong một căn phòng thuê ở thành phố Jersey, bang New Jersey cùng một đồng phạm là Mohammad Salameh.

Hai đối tượng này bắt đầu mua vật liệu chế bom, cất giữ chúng trong một cái két có khóa mà Salameh đi thuê. Ngày 1/1/1993, Salameh thuê một căn hộ có chỗ để xe ở thành phố Jersey để chế tạo bom. Trong vài tuần tiếp theo, nhóm này đã chế tạo được một quả bom 680kg và Salameh bắt đầu triển khai kế hoạch nhằm vào Trung tâm thương mại thế giới. Yousef liên lạc với Eyad Ismoil, nhân vật tới New York chỉ vài ngày trước khi vụ đánh bom diễn ra.

{keywords}
 

Ngày 23/2/1993, Salameh thuê một ôtô tải, chiếc xe mà sau này hắn khai là đã bị đánh cắp để lấy chứng cớ ngoại phạm. Các đối tượng đã mua một số thùng khí hydro, chất lên xe nhằm gia tăng sức mạnh vụ nổ. Sáng sớm ngày 26/2/1993, Mahmud Abouhalima, một đồng phạm khác, đổ đầy xăng chiếc xe thuê và xe của chính hắn. Yousef, Abouhalima, Salameh, và Ismoil lái xe tới khu vực Hạ Manhattan.

Chiếc xe tải thuê được nhóm này bỏ lại tại bãi đỗ xe của Trung tâm thương mại thế giới. Lúc 12h18, tiếng nổ lớn vang lên, tạo một hố sâu bằng 6 tầng nhà trên mặt đất. Chỉ trong vòng vài giờ, Salameh quay trở lại nơi cho thuê xe để lấy lại tiền cọc cho chiếc xe "bị đánh cắp". Ismoil chạy trốn sang Jordan và Yousef - kẻ chủ mưu vụ đánh bom, đã lên chuyến bay tới Karachi, Pakistan ngay tối hôm đó.

{keywords}
 

Vào thời điểm Yousef rời Mỹ, nhà chức trách nhận được hơn 50 cuộc gọi nhận trách nhiệm về vụ đánh bom cũng như hàng loạt các mối đe dọa với các mục tiêu khác ở New York. Với vài manh mối, các đối tượng tình nghi được liệt kê.

Điều tra và xét xử

Trong vòng hai ngày kể từ khi vụ đánh bom diễn ra, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) tìm thấy một phần khung gầm bị cháy của chiếc xe tải, trên đó có số nhận diện của chiếc xe. Các con số này đã dẫn nhà chức trách tới một công ty cho thuê ở thành phố Jersey.

Ngày 4/3/1993, khi Salameh quay lại lấy tiền đặt cọc của chiếc xe thuê, FBI đã bắt giữ tên này. Từ bản thỏa thuận thuê xe trong túi Salameh, người ta phát hiện được dấu vết chất nổ cũng như địa chỉ căn hộ ở thành phố Jersey. Tại căn hộ này, nhà chức trách tìm thấy đối tượng Abdul Rahman Yasin và tên này đã dẫn họ tới nơi chế tạo bom.

Yasin không bị bắt và đã rời Mỹ để tới Iraq ngay ngày hôm sau. Abouhalima cũng chạy trốn khỏi New York, sang Ảrập Xêút. Tên này bị bắt ở Ai Cập hôm 10/3, cùng ngày Nidal Ayyad bị bắt ở New Jersey.

Trong khi Yasin ở Iraq và Yousef vẫn đang tự do, ban bồi thẩm liên bang Mỹ đã cáo buộc 11 tội chống Salameh, Abouhalima, Ayyad, và một nam giới tên là Bilal Alkaisi (tự nộp mình cho cảnh sát vào cuối tháng 3). Ajaj, người đồng hành với Yousef năm 1992, bị kết tội vào tháng 5/1993.

Vụ xử bắt đầu vào 16/9/1993 và tới 4/3/1994, Salameh, Ayyad, Abouhalima, và Ajaj đều bị kết tội, mỗi tên đều chịu mức án 240 năm tù giam. Yousef bị bắt ở Pakistan vào tháng 2/1995, Ismoil bị bắt ở Jordan vào tháng 8/1995. Cả hai tên này bị kết án vào mùa thu năm 1997.

Hoài Linh