Tiềm lực của Ukraine
Theo Bộ Quốc phòng Nga, tiềm lực quân sự của lực lượng vũ trang và các cơ cấu sức mạnh khác của Ukraine đã bị suy giảm đáng kể. Tuy nhiên, chuyên gia quân sự, Trung tướng về hưu Yuri Netkachev cho rằng lực lượng vũ trang Ukraine vẫn giữ được tiềm năng chiến đấu.
Ông nói: “Họ vẫn còn một số lượng đáng kể máy bay trực thăng tấn công và vận tải quân sự, gần bằng 2 trung đoàn. Vụ đột kích của hai trực thăng tấn công của Ukraine vào một kho dầu gần Belgorod của Nga cho thấy vẫn có những chuyên gia giỏi, phi công có trình độ và kinh nghiệm trong lực lượng vũ trang Ukraine”. Những phi công này có khả năng điều khiển trực thăng bay ở độ cao cực thấp, tránh xa tầm theo dõi và sức công phá của vũ khí phòng không.
Chuyên gia này lưu ý rằng các đơn vị pháo phản lực bắn loạt (MLRS) và pháo dã chiến của Ukraine cũng là mối đe dọa quân sự đáng kể đối với lực lượng vũ trang Nga, và mới chỉ một nửa tiềm năng bị tiêu diệt. Ngoài ra, các hệ thống tên lửa chiến thuật Tochka-U (TRK) vẫn trong tình trạng chiến đấu, chúng có khả năng bay ở khoảng cách lên tới 120km. Theo Bộ Quốc phòng Nga, không quá 10 thiết bị (tức là bệ phóng) và 85% tên lửa cho các hệ thống này đã bị phá hủy.
Theo các phương tiện truyền thông vào năm 2021, lực lượng vũ trang Ukraine có tới 90 bệ phóng Tochka-U và 800 tên lửa đi kèm. Điều này có nghĩa là hơn 100 tên lửa và ít nhất 70 bệ phóng di động vẫn nằm trong thành phần tác chiến của quân đội Ukraine ở đâu đó.
Trợ giúp vũ khí
Chính quyền Kiev và các đối tác đang cố gắng tăng cường đáng kể tiềm lực của các lực lượng vũ trang Ukraine càng sớm càng tốt. Truyền thông đưa tin chính quyền Mỹ đang đàm phán với các đồng minh NATO theo hiệp ước Warsaw để chuyển xe tăng và xe bọc thép do Liên Xô sản xuất cho Ukraine.
Theo tờ New York Times của Mỹ, Ba Lan có hơn 500 chiếc xe tăng T-72 và khoảng 23 chiếc PT-91 (T-72M1)… Warsaw hiện đã sẵn sàng cung cấp cho Ukraine để đổi lại các xe tăng Leopard và Abrams của Đức và Mỹ. Ngoài ra, Romania sẵn sàng chuyển giao tối đa một tiểu đoàn (khoảng 30 xe tăng T-72) cho lực lượng vũ trang Ukraine.
Đức có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc chuyển giao xe bọc thép cho Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Christina Lambrecht đã phê duyệt kế hoạch chuyển giao 58 chiếc xe bọc thép chở quân PbV-501 cho quân đội Ukraine.
Chuyên gia quân sự Nga, Đại tá về hưu Shamil Gareev cho biết đây là những chiếc xe chiến đấu bộ binh BMP-1. Các xe này đủ trang bị cho hai tiểu đoàn, trong đó pháo của chúng có thể bắn trúng xe tăng, xe bọc thép khác và nhân lực ở cự ly tới 1,3km.
Chuyên gia Nga nói: “Đây là một vũ khí đáng gờm. Bất kỳ sĩ quan bộ binh nào của lực lượng vũ trang Ukraine đều có khả năng vận hành những loại vũ khí đó mà không cần qua bất kỳ khóa đào tạo đặc biệt nào”.
Kiev và Ankara đã đạt được nhất trí về việc Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp cho quân đội Ukraine một lô lớn máy bay không người lái Bayraktar TB2. Truyền thông nhận định các bước tiến của quy trình này đã được khởi động.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby tuyên bố, Mỹ sẽ sớm chuyển một gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine, dự kiến bao gồm các xe thiết giáp bánh lốp đa năng cơ động cao, hệ thống tên lửa dẫn đường bằng laser, máy bay không người lái chiến thuật như "sát thủ cảm tử" SwitchBlade và Puma, tên lửa phòng không, kính nhìn ban đêm và máy ảnh nhiệt, hệ thống liên lạc an toàn...
Theo truyền thông Mỹ, Lầu Năm Góc những ngày tới sẽ thúc đẩy việc chuyển giao xe tăng T-72 do Liên Xô sản xuất, đang phục vụ trong quân đội các nước NATO cho Ukraine. Tổng cộng Ukraine có thể nhận tới 700 xe tăng loại này, tức là có thể khôi phục đầy đủ tiềm lực trước cuộc xung đột.
Theo một số nguồn tin, quá trình cung cấp xe tăng cho lực lượng vũ trang Ukraine đã bắt đầu. Trên các phương tiện truyền thông những ngày gần đây liên tục xuất hiện những bức ảnh chụp đoàn tàu bọc thép chở theo xe thiết giáp BMP-1 và xe tăng T-72 của Czech đang di chuyển về phía đông. Khó có khả năng những tàu này sẽ được gửi công khai qua Slovakia hoặc Ba Lan đến Ukraine, mà có thể được ngụy trang trên các chuyến vận chuyển hàng cứu trợ nhân đạo, hoặc toa chở khách đường sắt.
Trước đó, các phương tiện truyền thông và nhiều nguồn tin trên mạng xã hội đưa tin về các sự kiện ở Ukraine tiết lộ rằng, ban lãnh đạo Kiev đã ra lệnh chuyển đổi công năng hàng loạt toa xe chở khách thành chở hàng để vận chuyển bí mật thiết bị quân sự, thùng chứa nhiên liệu. Hoạt động này được tổ chức tại một số doanh nghiệp đường sắt ở Kiev, Kremenchug và Nikolaev trong bầu không khí bí mật nghiêm ngặt, dưới sự kiểm soát của đại diện Cơ quan an ninh quốc gia (SBU).
Xung đột sẽ kéo dài?
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, Nga đang tập hợp lại quân đội và tập trung nỗ lực để phát động một cuộc tấn công ở miền đông Ukraine với mục tiêu là thiết lập toàn quyền kiểm soát lãnh thổ của các vùng Donetsk và Lugansk. Trong khi đó, quân đội Nga tiếp tục phong tỏa Kharkov, pháo kích cơ sở hạ tầng của thành phố.
Ngoài ra, Nga đang cố gắng tiếp tục cuộc tấn công về phía Slavyansk và kiểm soát hoàn toàn Mariupol. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhận định: “Trong những tuần tới, chúng tôi cho rằng quân đội Nga sẽ cố gắng tiến vào các khu vực phía đông và nam của Ukraine để đánh chiếm toàn bộ Donbass và tạo ra một hành lang trên bộ tới Crimea. Vì vậy, cuộc chiến đã bước vào giai đoạn quan trọng”. Ông tái khẳng định cam kết của NATO sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân, Tướng Mark Milley cho rằng, xung đột ở Ukraine sẽ kéo dài, “không hẳn là khoảng vài thập kỷ, nhưng ít nhất là vài năm”. Theo ông, Mỹ nên xem xét việc mở rộng sự hiện diện quân sự ở Đông Âu bằng cách tăng số lượng các căn cứ quân sự.
Ông khẳng định, Moscow từ lâu thường xuyên yêu cầu Mỹ và NATO nói chung giảm hiện diện quân sự ở châu Âu. Điều này cho thấy một cuộc xung đột kéo dài ở một khu vực xa hơn Ukraine.
Chiến dịch tấn công Mariupol của Nga vẫn tiếp tục. Theo các đánh giá khác nhau, còn ít nhất vài nghìn binh sĩ Ukraine vẫn đang kiên trì kháng cự bên trong các nhà máy thép lớn của Mariupol. Trong điều kiện này, việc bao vây và tấn công ở phía đông nam Ukraine sẽ đòi hỏi nỗ lực và thời gian đáng kể của Nga.
Theo các chuyên gia của Viện Nghiên cứu chiến tranh Mỹ, Nga đang chuẩn bị một cuộc tấn công nhằm vào thành phố Slavyansk ở miền đông Ukraine nhằm tìm cách liên kết với các đơn vị của họ ở Donbass. Các nhà phân tích nhận định: “Cuộc tiến quân của quân đội Nga từ Izyum đến Slavyansk có thể là một bước ngoặt khác trong cuộc chiến ở Ukraine”.
Giới quan sát quân sự nhận định, tinh thần chiến đấu ngoan cường của quân đội Ukraine là trở ngại chính khiến cho cuộc tấn công của Nga không diễn ra theo kế hoạch. Những nhà hoạch định chiến lược ở Moscow gần như bị bất ngờ và điều này cũng gây ra tổn thất đáng kể cho quân đội Nga.
Do đó, trước những nỗ lực tăng cường phòng bị và bổ sung vũ khí trang bị từ các nước phương Tây, cuộc xung đột ở Ukraine sẽ khốc liệt hơn và kéo dài hơn dự tính của Moscow.
Nga khó đạt được một chiến thắng tầm cỡ trước dịp kỷ niệm Ngày chiến thắng phát xít 9/5 sắp tới. Vì vậy, nhiều khả năng họ sẽ tìm kiếm một chiến thắng mang tính chiến thuật và đạt được một thỏa thuận hạn chế trên bàn đàm phán trước khi tạm hoãn các chiến dịch quân sự trong tháng 5 và tháng 6 tới vì những hoạt động có ý nghĩa chính trị khác.
Trong bối cảnh này, việc giải phóng hoàn toàn thành phố cảng quan trọng chiến lược Mariupol và hoàn thành giải phóng lãnh thổ của nước cộng hòa tự xưng Luhansk là có thể xảy ra và sẽ có ý nghĩa nhất định cho ngày lễ chiến thắng.
Việt Hoàng