- Tuần qua, nhiều cơ quan báo chí đưa thông tin liên tục, hỗn loạn về những tình tiết xung quanh vụ án giết người tại Bình Phước. Trước vấn đề bức xúc trên, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn đã trao đổi về tình hình thông tin trước cuộc họp giao ban báo chí hằng tuần tại Hà Nội.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn |
- Thưa Thứ trưởng, xã hội đang “ngập lụt” trước những thông tin về vụ án giết
người tại Bình Phước, hiện tượng này có hai luồng ý kiến khác nhau. Đó là một
luồng ý kiến bức xúc báo chí đăng tải tràn lan, một luồng ý kiến nói cần thiết
phải “làm ầm ĩ” không hạn chế, Thứ trưởng có ý kiến gì về vấn đề này?
- Thông tin rõ về vụ án mạng nói trên là cần thiết, nhưng thông tin đó như tôi
đã nói phải là thông tin tích cực, mang tính giáo dục, cảnh tỉnh, hỗ trợ cho quá
trình tố tụng, có ích cho xã hội… Tôi không đồng tình với quan điểm của bất cứ
các cơ quan báo chí nào cho rằng cần phải làm “ầm ĩ” mọi thông tin về vụ án đau
lòng này. Báo chí đừng bàng quan, vô cảm trước nỗi đau và mất mát của người khác,
đừng nhẫn tâm dẫn dắt công chúng mua vui bằng những tình tiết ly kỳ của tội ác.
- Xin Thứ trưởng cho biết quan điểm chỉ đạo của Bộ Thông tin
và Truyền thông trước đợt khủng hoảng truyền thông về vụ án ở Bình Phước?
- Khi vụ án xảy ra, thay mặt cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, tôi đã
có ý kiến xung quanh việc thông tin về vụ án. Bộ công an đã cử người phát ngôn,
Bộ Công an cũng tổ chức họp báo, chủ động thông tin rộng rãi khi vụ án đang
trong quá trình điều tra. Nay vụ án đã chuyển sang giai đoạn tố tụng, việc báo
chí thông tin dày đặc gây áp lực dư luận đối với cơ quan điều tra, gây rối loạn
thông tin là vi phạm nghiêm trọng.
Tất cả các cơ quan báo chí nên chấm dứt việc xâm phạm quyền nhân thân, tự cho
mình quyền tài phán trái pháp luật, gây dư luận xấu ảnh hưởng đến giáo dục và
đạo đức xã hội.
- Thưa Thứ trưởng, cụ thể việc thông tin ảnh hưởng đến đạo đức xã hội có chế
tài để cơ quan quản lý nhà nước để xử lý không?
- Mỗi cơ tổ chức, cơ quan, nghề nghiệp hoặc công dân đều có những quyền riêng
của mình trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Nhưng báo chí cũng như các nghề
nghiệp khác không được lạm quyền. Ngoài luật báo chí, cơ quan báo chí và nhà báo
còn bị điều chỉnh bởi những luật khác.
Tuy nhiên, là nghề nghiệp đặc thù, báo chí có vai trò rất quan trọng đối với xã
hội. Hiệu ứng của thông tin báo chí qua những vụ việc như thế này có thể làm
băng hoại đạo đức xã hội. Căn tính bạo lực luôn tiềm tàng đâu đó, báo chí đừng
kích thích cái ác mà hãy hướng thiện. Hiệu ứng thông tin báo chí đã từng xảy ra
trong vụ án Lê Văn Luyện giết người. Khi bị cáo này bị đưa ra xét xử, có nhiều
thanh thiếu niên đến tham dự phiên toà vẫy tay chào bị cáo có vẻ như “ngưỡng mộ”.
Thật nguy hiểm nếu điều này lặp lại. Là cơ quan quản lý nhà nước về báo chí,
chúng tôi sẽ ngăn chặn sự lạm quyền này. Tất cả các hành vi vi phạm đạo đức nghề
nghiệp của báo chí đều có chế tài xử lý và cần được thực hiện nghiêm túc.
- Thưa Thứ Trưởng, thế báo chí có được tiếp tục thông tin về vụ án nói trên
nữa không và thông tin như thế nào?
- Báo chí có quyền đưa thông tin cho công chúng biết về quá trình điều tra nhưng
phải tự kiềm chế, không đưa tin theo hướng kết tội và không được thể hiện quan
điểm về tội của bị cáo mà theo quy định của pháp luật đó là quyền của Toà án.
Trong giai đoạn sưu tra, truy xét và các giai đoạn tố tụng, báo chí cũng có
quyền thông tin nhưng không được kết tội nghi can hoặc bị can, không làm nhiễu
thông tin, định hướng thông tin gây ảnh hưởng đến các cơ quan tố tụng.
Một lần nữa, tôi đề nghị tất cả các tờ báo, nhất là báo điện tử và trang thông
tin điện tử nên dừng ngay việc đưa tin vi phạm pháp luật như đã nêu ở trên để hỗ
trợ thông tin trong quá trình điều tra.
Yêu cầu các cơ quan báo chí không gây áp lực tin tức câu khách buộc nhà báo phải
vi phạm đạo đức nghề nghiệp, rũ bỏ trách nhiệm công dân của nhà báo. Một cơ quan
báo chí chân chính cần phải biết, hiện nay công chúng đòi hỏi thông tin nhiều
vấn đề, nhiều mặt của xã hội nên đừng tự làm mất lòng tin bằng cách chạy theo
loại tin ly kỳ như vụ án ở Bình Phước hiện nay!
Mai Vân