Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025, mô hình thôn (xóm) thông minh là 1 trong 4 tiêu chí của xã nông thôn mới kiểu mẫu. Vì vậy, các địa phương trong tỉnh Lạng Sơn đã có nhiều cách làm hay để đẩy mạnh triển khai tiêu chí này.
Ông Hoàng Đăng Dũng, Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng nông thôn mới tỉnh Lạng Sơn cho biết, thôn thông minh là các thôn đạt các tiêu chí: xây dựng cơ sở hạ tầng Internet phủ sóng 3G/4G đến thôn, lắp đặt duy trì mạng wifi miễn phí tại nhà văn hóa thôn phục vụ người dân khai thác thông tin; thành lập và duy trì tổ công nghệ số cộng đồng nhằm hướng dẫn người dân trong thôn cài đặt, sử dụng các ứng dụng công nghệ, nền tảng số; có sản phẩm tiêu biểu của người dân trong thôn được giới thiệu, bán hàng trên trang thông tin điện tử, mạng xã hội hoặc trên sàn thương mại điện tử.
Trên địa bàn huyện Chi Lăng, thôn Quán Thanh, xã Chi Lăng đã có sự thay đổi rõ nét với hệ thống đèn chiếu sáng đường thôn, camera an ninh, wifi lắp miễn phí tại nhà văn hóa thôn, môi trường xanh, sạch, đẹp...
Năm 2022, thôn được xã lựa chọn hỗ trợ 300 triệu đồng thực hiện xây dựng thôn thông minh. Cùng với đó, thôn thành lập tổ công nghệ số cộng đồng để tổ chức phát triển cửa hàng số, tài khoản thanh toán điện tử, hỗ trợ các hộ dân đăng ký cửa hàng số; lắp đặt mạng wifi miễn phí ở nhà văn hóa thôn phục vụ cho các cuộc hội họp, sinh hoạt của người dân... Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người của thôn đạt khoảng 55 triệu đồng/người/năm (tăng 15 triệu đồng/người/năm so với năm 2022)
Cùng với thôn Quán Thanh, năm 2023, xã Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn đã lựa chọn thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin chuyển đổi số trong lĩnh vực an ninh trật tự để xây dựng thôn thông minh tại thôn Hoàng Tân.
Ngay từ đầu năm 2023, UBND xã đã phân công cán bộ cùng chi ủy thôn tập trung khảo sát, nghiên cứu, lựa chọn địa điểm để lắp đặt hệ thống camera an ninh. Theo đó, xã đã lắp đặt 13 camera an ninh tại nhà văn hóa thôn và các ngõ cụm dân cư của thôn với tổng kinh phí trên 217 triệu đồng.
Đến nay, toàn tỉnh Lạng Sơn đã xây dựng được 4 thôn thông minh tại các xã Hoàng Đồng (thành phố Lạng Sơn); xã Chi Lăng (huyện Chi Lăng); xã Đồng Ý và xã Chiến Thắng (huyện Bắc Sơn).
Các thôn thông minh được đầu tư lắp đặt các thiết bị hiện đại như: camera an ninh; bóng đèn chiếu sáng ứng dụng công nghệ số để bật, tắt tự động tại các đường thôn; lắp đặt wifi miễn phí tại nhà văn hóa thôn, hạ tầng viễn thông; người dân được hỗ trợ mô hình tưới tự động để phát triển sản xuất...
Trong năm 2024, toàn tỉnh Lạng Sơn đẩy mạnh xây dựng thêm 4 thôn thông minh, phấn đấu hoàn thành mục tiêu có thêm 4 xã nông thôn mới kiểu mẫu.