Bộ Thương mại Mỹ ngày 21/6 tuyên bố bổ sung tên Viện công nghệ điện toán Vô Tích Giang Nam cùng 4 công ty Trung Quốc gồm Sugon, một trong những nhà sản xuất siêu máy tính hàng đầu đại lục và 3 doanh nghiệp chuyên thiết kế vi mạch là Higon, Mạch tích hợp Haiguang Thành Đô và Công ty công nghệ vi điện tử Thành Đô Haiguang vào danh sách cấm vận của nước này.

{keywords}
 

Nhà chức trách Mỹ giải thích, cả 5 thực thể nói trên, vốn đều dẫn đầu Trung Quốc về phát triển điện toán hiệu năng cao bao gồm cả những ứng dụng cho quân đội như mô phỏng các vụ nổ hạt nhân, đã tạo ra các rủi ro đối với an ninh quốc gia và những lợi ích chính sách đối ngoại của Mỹ.

Việc bị Washington liệt vào "danh sách đen" đồng nghĩa, các công ty và viện nghiên cứu Trung Quốc sẽ bị cấm mua công nghệ và các linh phụ kiện Mỹ nếu không có sự cho phép của chính quyền ông Trump. Quyết định được cho có thể làm tê liệt những thực thể này vì họ đang dựa vào vi xử lý và các công nghệ khác của Mỹ để cho ra đời những thiết bị điện tử tiên tiến.

Hồi tháng 5, nhà chức trách Mỹ từng cấm các công ty khác của Trung Quốc, bao gồm cả "ông lớn" Huawei, tiếp cận công nghệ Mỹ. Theo báo New York Times, chính quyền ông Trump cũng đang cân nhắc đưa thêm tên Hikvision, một doanh nghiệp chuyên về công nghệ theo dõi của Trung Quốc vào danh sách cấm vận này.

Giới quan sát nhận định, động thái "nắn gân" mới của Washington có thể phức tạp hóa hơn nữa những nỗ lực đạt được một thỏa thuận thương mại giữa hai nước. Các quan chức Mỹ và Trung Quốc mới tái khởi động đàm phán sau khi quá trình thương lượng sụp đổ hồi tháng 5, khi ông Trump cáo buộc chính quyền ông Tập phá vỡ một cam kết trước đó và Washington - Bắc Kinh áp thêm các đòn thuế "ăn miếng, trả miếng" lẫn nhau.

William Reinsch, cựu quan chức thương mại Mỹ hiện đang làm cố vấn cấp cao cho Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế có trụ sở ở Washington nhận định, quyết định mới của Washington được đưa ra không đúng lúc, đặc biệt khi Tổng thống Trump thông báo sẽ có một "cuộc tiếp xúc mở rộng" với Chủ tịch Trung Quốc bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, Nhật vào tuần tới. Cuộc gặp Trump - Tập được cho có thể quyết định liệu chiến tranh thương mại song phương sẽ chấm dứt hay tiếp tục vô hạn định.

Tuấn Anh