Trong tuyên bố phát đi ngày 27/8 (theo giờ địa phương), Lầu Năm Góc bày tỏ quan ngại về quyết định tiến hành tập trận, bao gồm cả việc bắn tên lửa đạn đạo của Trung Quốc ở quanh quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam tại Biển Đông trong thời gian từ 23 - 29/8. Nhà chức trách Mỹ khẳng định động thái đó "phản tác dụng trong việc xoa dịu căng thẳng và duy trì sự ổn định" trong khu vực.
Các tàu chiến của Trung Quốc tham gia một cuộc tập trận ở Biển Đông. Ảnh: Reuters |
"Các hành động của Trung Quốc, bao gồm cả các vụ thử tên lửa, càng gây thêm bất ổn cho tình hình ở Biển Đông. Những cuộc tập trận như vậy cũng vi phạm các cam kết của Trung Quốc trong Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông năm 2002, vốn nhằm tránh các hoạt động làm phức tạp hoặc leo thang tranh chấp và ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định. Động thái cũng đặt ra câu hỏi về các động cơ của Trung Quốc với các cuộc đàm phán đang tiếp diễn về Bộ quy tắc ứng xử giữa Trung Quốc và ASEAN", trích tuyên bố của Lầu Năm góc.
Bộ Quốc phòng Mỹ lưu ý thêm: "Cuộc tập trận này là động thái mới nhất trong một chuỗi hành động của Trung Quốc nhằm khẳng định các yêu sách hàng hải bất hợp pháp và gây bất lợi cho các nước láng giềng Đông Nam Á ở Biển Đông.
Các hành động của Trung Quốc trái ngược với cam kết của nước này về việc không quân sự hóa Biển Đông, trái ngược với quan điểm của Mỹ về một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, trong đó tất cả các quốc gia, cả lớn và nhỏ, đều được đảm bảo chủ quyền, không bị cưỡng ép và có thể theo đuổi tăng trưởng kinh tế phù hợp với các quy tắc và chuẩn mực quốc tế đã được công nhận".
Trong một thông cáo riêng rẽ cùng ngày 27/8, Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ xác nhận đã cử tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Mustin xúc tiến sứ mệnh "đảm bảo tự do hàng hải" ở quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, chỉ một ngày sau khi Trung Quốc bắn tên lửa ở Biển Đông.
Trước đó, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng dẫn một nguồn tin thân cận với quân đội Trung Quốc cho biết, Bắc Kinh đã cho phóng 2 tên lửa, bao gồm cả một tên lửa "sát thủ tàu sân bay" ra Biển Đông sáng 26/8, đồng thời gửi lời cảnh báo đến Mỹ.
Động thái trên diễn ra một ngày sau khi Trung Quốc cáo buộc Mỹ điều máy bay do thám U-2 bay vào khu vực mà Bắc Kinh coi là "vùng cấm bay" khi nước này đang tiến hành tập trận bắn đạn thật tại Bột Hải.
Cùng ngày, Washington đã thông báo trừng phạt 24 công ty Trung Quốc và một số cá nhân liên quan tới việc xây dựng và quân sự hóa đảo nhân tạo ở Biển Đông.
Hôm 26/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng tuyên bố, việc Trung Quốc liên tiếp tiến hành tập trận ở khu vực quần đảo Hoàng Sa đã vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo này, đi ngược lại tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), gây phức tạp tình hình, không có lợi cho quá trình đàm phán hiện nay giữa Trung Quốc và ASEAN về Bộ quy tắc ứng xử giữa các bên ở Biển Đông (COC) và việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác ở Biển Đông.
Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, huỷ bỏ và không tái diễn vi phạm tương tự.
Tuấn Anh
Trung Quốc phóng tên lửa đạn đạo ra Biển Đông
Trung Quốc sáng 26/8 đã cho phóng 2 tên lửa đạn đạo về phía Biển Đông, một hành động gây phức tạp thêm tình hình.
Mỹ trừng phạt loạt công ty Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở Biển Đông
Mỹ hôm nay (26/8) thông báo trừng phạt 24 công ty Trung Quốc và một số cá nhân liên quan tới việc xây dựng và quân sự hóa đảo nhân tạo ở Biển Đông.