Mở rộng mô hình canh tác khoai tây bền vững năng suất cao tại các tỉnh phía Bắc

Ngày 25/10, nhóm công tác PPP (đối tác công-tư) về rau quả gồm Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đại diện Khối công, PepsiCo và Syngenta đại diện Khối tư, đã tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm ứng dụng công nghệ và canh tác khoai tây tại các tỉnh phía Bắc. Hội thảo nhằm chia sẻ kinh nghiệm ứng dụng công nghệ trong canh tác khoai tây, trao đổi các nội dung hợp tác PPP để phát triển mô hình chuỗi giá trị khoai tây bền vững, năng suất cao tại các tỉnh phía Bắc trong năm 2025, đồng thời khởi động mùa vụ khoai tây Đông Xuân 2024 - 2025.

Kinh nghiệm triển khai thành công mô hình tại Tây Nguyên 

Từ năm 2008, PepsiCo Foods Việt Nam triển khai thực hiện vụ đầu tiên tại Lâm Đồng để phát triển vùng nguyên liệu khoai tây trong nước với mục tiêu nâng dần tỷ lệ nguồn cung tại chỗ, giảm nguồn nhập khẩu. 

Từ 4 hộ nông dân với diện tích 27ha năm đầu tiên triển khai và đạt năng suất ban đầu 8 tấn/ha, đến 2024, đã có hơn 1.500 hộ nông dân tham gia với tổng diện tích gần 1.700 ha và năng suất trung bình đạt 24.6 tấn/ha, cao hơn mức trung bình tại Thái Lan, Indonesia... Đặc biệt, có hộ đạt năng suất 54 tấn/ha. 

Nhận thấy những lợi ích của chuỗi giá trị trong ngành hàng khoai tây, kể từ năm 2019, PepsiCo liên kết với các đối tác, trong đó có Syngenta - đồng trưởng Nhóm công tác PPP về Rau quả, cùng với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Yara, Mimosatek, Netafim_Khang Thịnh, USAID Resonance-dự án GDA và Care-Dự án She Feeds The World (SFtW) thực hiện mô hình sản xuất khoai tây bền vững ứng dụng công nghệ cao tại các tỉnh Tây Nguyên. 

Với những ưu thế nổi bật, mô hình này đã được PepsiCo nghiên cứu, đánh giá và chính thức nhân rộng ra các tỉnh phía Bắc từ vụ Đông Xuân 2024-2025. 

Chia sẻ về kế hoạch mở rộng, ông Nguyễn Kim Hành, Giám đốc Nông nghiệp PepsiCo Việt Nam cho biết: “Việc mở rộng mô hình chuỗi giá trị khoai tây ra phía Bắc giúp thực hiện mục tiêu chuyển dịch vùng nguyên liệu của PepsiCo, nhằm hướng tới mục tiêu đảm bảo 100% nguồn cung ứng nguyên liệu đạt chuẩn cho nhà máy mới tại Hà Nam với công suất dự kiến hơn 20.000 tấn snack/năm, gia tăng giá trị xuất khẩu khoai tây tươi ra thị trường quốc tế, đẩy mạnh nông nghiệp tuần hoàn”.

Các mô hình được thí điểm trong vụ Đông Xuân 2023 - 2024 ở tỉnh Thanh Hóa và Hải Dương do PepsiCo thực hiện cũng đã mang lại kết quả nổi bật, năng suất khoai tây cao hơn đáng kể (cao nhất lên tới 33 tấn/ha tại Thanh Hóa), đồng thời tiết kiệm nước hàng ngàn m3 nước và tăng thu nhập cho nông dân.

Sẵn sàng cho mùa vụ khoai tây Đông Xuân 2024-2025

Tại các tỉnh phía Bắc, cây khoai tây có vị trí quan trọng với cơ cấu vụ đông và vụ xuân. Theo Bộ NN&PTNT, diện tích sản xuất cây vụ Đông hằng năm khoảng 400 nghìn ha, trong đó khoai tây dao động 15-18 nghìn ha, sản lượng 250-320 nghìn tấn. Tuy nhiên, với điều kiện đất đai và thời tiết thuận lợi, tiềm năng sản xuất khoai tây các tỉnh phía Bắc được đánh giá khoảng 150-200 nghìn ha/năm. 

Trong vụ Đông Xuân 2024 - 2025, PepsiCo tiếp tục phối hợp với Syngenta và các đối tác trong chuỗi giá trị khoai tây triển khai thực hiện mô hình liên kết sản xuất khoai tây bền vững tại các tỉnh Hải Dương, Thanh Hóa, Bắc Giang, Thái Bình, Vĩnh Phúc ..., với tổng diện tích dự kiến đạt 320 ha bao gồm cả mô hình thử nghiệm ứng dụng công nghệ cao trên diện tích 23ha. 

Thấy được hiệu quả từ mô hình thí điểm và tự tin tham gia chính thức vụ Đông Xuân 2024 - 2025 với diện tích 38 ha, ông Trần Danh Tăng, Chủ nhiệm HTX Thái Tân ở Hải Dương cho biết: “Khi tham gia mô hình, bà con không còn phải lo lắng về đầu ra khoai tây. Bà con cũng hiểu thêm về vai trò của mình trong việc sản xuất nông nghiệp bền vững, có ý thức canh tác an toàn và bảo vệ môi trường. Tôi mong muốn mô hình này sẽ được nhân rộng ra nhiều địa phương để bà con có cơ hội tiếp cận các phương thức canh tác hiệu quả, an toàn”.

Bên cạnh việc được tiếp cận các kỹ thuật canh tác tiên tiến, sử dụng phân bón, thuốc BVTV an toàn, có trách nhiệm, bà con nông dân trồng khoai tây còn được hướng dẫn nâng cao năng lực quản lý tài chính và sản xuất an toàn. PepsiCo cũng hỗ trợ bà con ứng dụng số hóa trong nông nghiệp như thăm đồng bằng drone, quản lý canh tác, điều chỉnh nước tưới ngay trên ứng dụng điện thoại...

Trong xu hướng sản xuất nông nghiệp xanh, sạch như hiện nay, mô hình này kỳ vọng góp phần giảm phát thải, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, hiện thực hóa kế hoạch phát triển ngành hàng khoai tây bền vững, đồng thời chung tay xây dựng tương lai xanh của ngành nông nghiệp.

Bích Đào