Sẽ là không khôn ngoan chút nào khi dự báo cái chết cận kề của máy tính cá nhân, trong một năm mà Windows 7 chính là chìa khoá then chốt trong doanh thu quý cao kỷ lục của Microsoft. Nhưng nếu như nhìn lại 10 câu chuyện công nghệ đáng chú ý nhất của năm 2010, rất dễ nhận thấy với nhiều người dùng, PC không còn là công cụ duy nhất có thể kết nối Internet và chạy ứng dụng giải trí lẫn công việc nữa.

Càng ngày, thiết bị truy cập Internet chủ đạo không còn là PC. Hàng tỷ thiết bị đang truy cập Internet trên phạm vi toàn cầu cũng khiến cho các vấn đề về dữ liệu, về bảo mật nổi lên. Lá thư từ biệt mà Kiến trúc sư trưởng phần mềm Ray Ozzie viết cho các nhân viên Microsoft hồi tháng 10 có cảnh báo rằng gã khổng lồ phần mềm sẽ phải đón một kỷ nguyên "hậu PC". Nhiều chuyên gia tin rằng: kỷ nguyên đó đã chính thức bắt đầu.

1. Một lần nữa, Apple lại định ra hướng đi mới cho điện toán với iPad

Khi Steve Jobs chính thức giới thiệu iPad hồi cuối tháng 1, ông đã cất tiếng hỏi cử toạ bên dưới :"Liệu có còn chỗ cho một hạng mục thiết bị chen giữa laptop với smartphone hay không?". Câu trả lời là "Có". Dù những lời ý kiến ban đầu chỉ trích iPad chỉ là iPhone cỡ lớn, lượng máy iPad tiêu thụ vẫn đạt hơn 7 triệu chiếc tính đến hết tháng 10. Sau khi tiến vào kỷ nguyên máy tính cá nhân với Apple II, thay đổi ngành công nghiệp nhạc số với iPod và thị trường điện thoại bằng iPhone, Apple đã giúp mở ra một thị trường mới. Samsung, Toshiba, Acer, HP, Dell đều phải vắt chân lên cổ để tung ra những mẫu tablet của riêng mình và chắc chắn, Triển lãm CES 2011 sẽ là một đại tiệc của máy tính bảng.

Hãng nghiên cứu Gartner dự đoán doanh số tablet toàn cầu trong năm 2011 sẽ đạt 54,8 triệu máy và máy tính bảng sẽ thay thế khoảng 10% máy tính cá nhân toàn cầu vào năm 2014.

2. Microsoft chơi trò đuổi bắt với Windows Phone 7


Tính đến tháng 11, khi bắt đầu bày bán Windows Phone 7, thị phần của Microsoft trên thị trường smartphone nóng bỏng đã giảm xuống còn vẻn vẹn 2,8%. Không quá đặt nặng vấn đề tiền bạc, nhưng để duy trì tốc độ tăng trưởng hiện tại và để tìm lại chỗ đứng trên một thị trường từng có thời mình làm mưa làm gió, Microsoft tuyệt vọng cần tới một sản phẩm "hit".

Riêng trong quý III vừa qua, doanh số ĐTDĐ toàn cầu đã đạt 417 triệu chiếc, so với doanh số dự đoán 352 triệu cả năm của PC. Hạng mục smartphone hiện chiếm khoảng 20% tổng số điện thoại bán được và tại các thị trường mới nổi, hơn 90% số người trong độ tuổi 18-27 coi điện thoại là phương tiện truy cập Internet chủ đạo.

WP7 tạo sự khác biệt với các hệ điều hành đối thủ bằng cách phân loại ứng dụng, dịch vụ và nội dung Web, đồng thời việc tích hợp Office toàn diện mang một ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với giới doanh nhân. Nhưng với việc điện thoại iPhone và Android vẫn đang nở rộ, BlackBerry là sự lựa chọn số một trong giới doanh nghiệp thì Microsoft còn cả một đỉnh núi cao trước mặt.

3. Verizon khai trương mạng LTE - công nghệ của thế hệ mới


Việc Verizon Wireless chính thức khai trương mạng LTE tốc độ cao tại 38 thành phố của Mỹ đánh dấu một cột mốc quan trọng, khi công nghệ không dây thế giới mới, được ấp ủ từ lâu này cuối cùng đã trở thành hiện thực.  Trên phạm vi toàn cầu, riêng trong tháng trước, Vodafone tại Đức, Telenor và Tele2 tại Thuỵ Điển, NTT DoCoMo của Nhật đều công bố giá dịch vụ LTE. Cùng lúc ITU tuyên bố công nghệ duy nhất đủ điều kiện để được gọi là 4G là phiên bản LTE sắp ra mắt có tên LTE-Advanced. Trên lý thuyết, LTE có thể cho phép đạt tới tốc độ download 5M/giây.


4. HP sa thải Hurd nhưng vở kịch ban lãnh đạo vẫn chưa hạ màn


HP đã gây sốc cho cả thế giới công nghệ hồi đầu tháng 8 khi thông báo Giám đốc điều hành kiêm Chủ tịch Mark Hurd đã từ chức, sau khi bị điều tra vì tội có quan hệ tình dục với một cựu nhà thầu có quan hệ với HP. Dù Hurd không phá vỡ chính sách tình dục của HP nhưng ông này đã vi phạm các quy chuẩn của việc đấu thầu.


Hurd bước lên ngôi vương tại HP sau khi Ban lãnh đạo hãng này sa thải bà Carly Fiorina năm 2005. Hurd đã dẫn dắt HP đánh bại IBM để trở thành tập đoàn IT lớn nhất thế giới. Hurd cũng mang lại nhiều kết quả kinh doanh tuyệt vời cho HP, song có vẻ như các phương pháp cắt giảm chi phí tàn khốc và nghiệt ngã của ông đã tạo ra rất nhiều kẻ thù. Để thay thế Hurd, HP đã bổ nhiệm Leo Apotheker.


5. Google tại Trung Quốc


Tình thế của Google tại Trung Quốc trong năm qua đã cho thấy chuyện gì có thể xảy ra khi một thế lực hùng mạnh của mạng Internet vấp phải một chính phủ cứng rắn, không khoan nhượng và không biết đến ngoại lệ.


Tháng 1, Google tuyên bố đã xảy ra một vụ tấn công cực kỳ tinh vi và có chủ đích rõ ràng nhằm vào cơ sở hạ tầng của hãng, xuất phát từ Trung Quốc và khiến cho một số sở hữu trí tuệ bị đánh cắp. Google cho biết những kẻ tấn công đã nhằm vào tài khoản Gmail của các nhà hoạt động nhân quyền tại Trung Quốc và sẽ bất chấp yêu cầu từ phía Bắc Kinh, ngừng giám sát các kết quả tìm kiếm từ đây.


Đến tháng 3, Google bắt đầu tự động điều hướng truy cập vào trang web tại Trung Quốc sang website tại Hồng Kông, nơi cung cấp kết quả tìm kiếm sạch, không bị theo dõi. Động thái này đã chọc giận các quan chức Trung Quốc và đe doạ việc gia hạn giấy phép hoạt động của gã khổng lồ tại Đại lục.


Để xoa dịu Trung Quốc, thay vì tự động điều hướng, Google đã quyết định "gửi" khách truy cập vào một trang riêng với dịch vụ hạn chế, từ đây, họ có thể chọn click vào đường link dẫn tới website ở Hồng Kông. Sự nhượng bộ này đã giúp Google có giấy phép mới.


6. Phối hợp quốc tế phá vỡ đường dây botnet Zeus


Chỉ trong vòng vài ngày cuối tháng 9, nhà chức trách Anh, Mỹ và Ukraina đã bắt giữ hơn 100 người có liên quan đến một đường dây tội phạm chuyên khai thác mạng botnet Zeus. Trojan Zeus sử dụng phần mềm theo dõi bàn phím để đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng trực tuyến của người dùng. Cảnh sát cho biết nhờ Zeus, bọn tội phạm trên đã bỏ túi hơn 200 triệu USD. Những kẻ bị bắt tại Ukraina được cho là đầu sỏ công nghệ của băng đảng, còn những kẻ bị bắt tại Anh và Mỹ có nhiệm vụ tạo tài khoản mới bằng hộ chiếu và tên giả, cũng như nhận tiền chuyển tới từ tài khoản các nạn nhân.


Vụ Zeus cho thấy sự hợp tác quốc tế là hết sức cần thiết để chống lại các băng nhóm lừa đảo xuyên lục địa.


7. Google Street View gây tranh cãi về riêng tư cá nhân


Tháng 5, Google thừa nhận họ đã cố ý ghi lại dữ liệu truy cập Web từ các mạng Wi-Fi không được bảo mật. Những dữ liệu này được truyền về từ các ô tô Street Views trong quá trình chúng di chuyển quanh các thành phố, thị trấn, tiến hành chụp ảnh để phục vụ cho những dịch vụ như Google Maps. Ô tô Street View có nhiệm vụ ghi lại SSID, tức tên các mạng Wi-Fi cũng như địa chỉ MAC, nhưng cuối cùng, họ còn âm thầm lưu cả email và website mà người dùng từng ghé thăm.


Tiết lộ này lập tức gây nên một làn sóng phản đối tại Mỹ, châu âu và châu Á. Đơn kiện đã được gửi về California, Washington, Oregon, Illinois, Massachusetts. Các cuộc điều tra cũng đã được nhà chức trách Mỹ, Pháp, Đức, Anh, Ý và Pháp tiến hành. Cũng vì scandal này mà Google phải hoãn việc khai trương Street View tại một số thành phố. Ngoài Google, trong năm qua một số gã khổng lồ online như Facebook cũng vướng vào các scandal quyền riêng tư cá nhân tương tự.


8. Trung Quốc tuyên bố đoạt vương miện siêu máy tính


Cuối tháng 10, Trung Quốc công bố một siêu máy tính sử dụng hàng ngàn chip đồ hoạ và có thể đạt tới tốc độ 2,5 petaflop. Đến giữa tháng 11, danh sách Top 500 siêu máy tính đã khẳng định chính thức: Siêu máy tính Thiên hà - 1A của Trung Quốc đứng đầu bảng. Đứng ở vị trí thứ hai là hệ thống Jaguar của Bộ Năng lượng Mỹ với tốc độ 1,75 petaflop. Cuộc đua vươn tới trình cao mới của siêu máy tính ngày càng nóng khi Trung Quốc tuyên bố đến năm 2015, họ sẽ xây dựng tối thiểu một hệ thống có tốc độ 50-100 petaflop và trong khoảng thời gian từ 2016-2020, sẽ xây một hệ thống đạt tới tầm exaflop (1 exaflop nhanh gấp 1000 lần so với petaflop).


9. Ngành công nghiệp công nghệ phục hồi trở lại


Sau khởi đầu suôn sẻ hồi đầu năm, cổ phiếu công nghệ đã giảm giá trong gần hết quý III khi nỗi lo sợ về mức suy thoái hai con số ám ảnh giới đầu tư. Nhưng các doanh nghiệp công nghệ đã công bố kết quả kinh doanh mạnh mẽ, khiến cho thị trường sau ngày Lao động (tháng 9) khởi sắc. Lấy thí dụ, Apple và Intel đều đạt doanh thu và lợi nhuận kỷ lục, trong khi Microsoft công bố doanh số tiêu thụ cao chưa từng có.


Đến tháng 11, cổ phiếu công nghệ đã tăng trở lại mức của cách đây 2 năm, trước khi phố Wall chao đảo vì sự sụp đổ của ngân hàng Lehman Brother. Nhiều vụ thâu tóm, sáp nhập quy mô lớn đã diễn ra, cho thấy một thị trường năng động nơi các doanh nghiệp rủng rỉnh, nhiều tiền sẵn sàng móc túi để mở rộng danh mục sản phẩm của mình. Có thể kể ra vụ Intel mua lại McAfee với giá 7,68 tỷ USD, HP mua lại ArcSight với giá 1,5 tỷ USD và IBM mua lại Netezza trong một thương vụ trị giá 1,7 tỷ USD. Giờ đây, câu hỏi đặt ra là liệu thị trường việc làm có đủ cải thiện để thúc đẩy sức chi công nghệ trở lại mức trước suy thoái hay không.


Trọng Cầm