Theo báo New York Times, các tác giả nghiên cứu đã phát triển một cách tính toán chính xác về độ cao của mặt đất, dựa trên các chỉ số vệ tinh. Phương pháp này sẽ ước tính tác động của mực nước biển dâng trên các khu vực rộng lớn. Họ phát hiện ra những ước tính trước đó quá lạc quan. Cụ thể, nghiên cứu mới cho thấy khoảng 150 triệu người hiện đang sống trên vùng đất sẽ nằm dưới dòng thủy triều trong nửa thế kỷ tới, trong đó có cả miền nam Việt Nam.

Hơn 20 triệu người ở Việt Nam, gần 1/4 dân số, sống trên vùng đất bị ngập lụt. Theo nghiên cứu, nhiều khu vực của thành phố Hồ Chí Minh, trung tâm kinh tế của đất nước, sẽ biến mất. Đây là nghiên cứu của Climate Central, một tổ chức khoa học có trụ sở tại New Jersey (Mỹ) và nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Nature Communications. Các dự báo không tính đến sự tăng trưởng dân số trong tương lai hoặc vùng đất bị mất do xói mòn bờ biển.

Scott A. Kulp, nhà nghiên cứu tại Climate Central và là một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết, các phép đo độ cao tiêu chuẩn dùng các vệ tinh để phân biệt mặt đất thực sự với ngọn cây hoặc tòa nhà. Vì vậy, ông và Benjamin Strauss, giám đốc điều hành Climate Central, đã sử dụng trí thông minh nhân tạo để xác định tỷ lệ lỗi và sửa lỗi.

Tại Thái Lan, hơn 10% công dân hiện đang sống trên mặt đất có khả năng bị ngập lụt vào năm 2050, so với chỉ 1% theo kỹ thuật đo và dự đoán trước đó.

Loretta Hieber Girardet, một cư dân ở Bangkok và là một quan chức trong tổ chức giảm thiểu rủi ro thảm họa của Liên Hợp Quốc cho biết, thay đổi khí hậu sẽ gây áp lực rất lớn lên các thành phố. Ngay cả khi hiện tượng nóng lên trên toàn cầu xảy đến với nhiều nơi hơn, nó cũng sẽ đẩy những người nông dân nghèo ra khỏi nông thon để tìm việc làm trong các thành phố.

Các thành phố phải đầu tư một khoản tiền lớn hơn rất nhiều vào việc phòng thủ, bảo vệ bờ biển và họ phải làm điều đó càng sớm càng tốt.

Nhưng ngay cả khi đầu tư như vậy, các biện pháp phòng thủ vẫn chỉ là … phòng thủ. Ông Strauss đã đưa ra ví dụ về New Orleans, một thành phố dưới mực nước biển bị tàn phá vào năm 2005 khi những con đê rộng lớn và các biện pháp bảo vệ khác thất bại trong cơn bão Katrina.

Nhiều tuyến phố tại thành phố Hồ Chí Minh thường xuyên bị ngập lụt do triều cường. Ảnh: VnExpress

Các dự báo mới cho thấy phần lớn Mumbai, thủ đô tài chính của Ấn Độ và là một trong những thành phố lớn nhất thế giới, có nguy cơ bị xóa sổ. Được xây dựng trên những vùng đất từng là một loạt các hòn đảo, trung tâm thành phố lịch sử này sẽ biến mất mà con người không thể làm gì được.

Các di sản văn hóa khác cũng có thể bị tàn phá và biến mất. Alexandria, Ai Cập, thành lập bởi Alexander Đại đế vào khoảng năm 330 trước công nguyên, cũng có thể sẽ biến mất khi mực nước biển dâng cao.

Vấn đề không dừng lại ở đó. Ở nhiều nơi, việc di cư do nước biển dâng cao có thể sẽ làm trầm trọng thêm các cuộc xung đột khu vực.

Basra, thành phố lớn thứ hai ở Iraq, hầu hết sẽ nằm dưới mực nước biển vào năm 2050. Nếu điều đó xảy ra, các tác động có thể sẽ vượt ra ngoài biên giới Iraq, theo John Castellaw, một trung tướng thủy quân lục chiến đã nghỉ hưu, từng là tổng tham mưu trưởng của Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ trong Chiến tranh Iraq.

Mất thêm các vùng đất tại những nơi có mực nước biển dâng cao sẽ đẩy mối đe dọa bất ổn chính trị xã hội trong khu vực, gây ra xung đột vũ trang và làm tăng khả năng khủng bố, ông Castellaw nói.

"Vì vậy, đây không chỉ là một vấn đề về môi trường", ông nói. "Đó là một vấn đề về nhân đạo, về an ninh và có thể là về quân sự".

Hoàng Lan