Jack Ma là nhà sáng lập gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba và Hiệu trưởng của Đại học phi lợi nhuận Hupan. Mới đây, video bài giảng của ông tại Hupan được chia sẻ trên mạng, trong đó ông nhắc sinh viên “tìm hướng đi giữa khủng hoảng và thay đổi”.

“Nhìn lại những gì bạn thực sự muốn, những gì bạn có và những gì bạn cần từ bỏ hoặc gắn bó”, tỷ phú nói.

Ông Ma khuyên sinh viên “tìm hiểu các phương pháp làm việc điện tử” và “ứng dụng công nghệ Internet”. Alibaba mở nền tảng mua sắm trực tuyến Taobao năm 2003 khi Trung Quốc phải phong tỏa vì vì dịch SARS. Taobao hiện là website thương mại điện tử lớn nhất thế giới.

Bình luận của ông Ma, doanh nhân giầu nhất Trung Quốc năm 2019 với tài sản khoảng 39 tỷ USD, được đưa ra trong bối cảnh các doanh nghiệp và nhà máy nước này bắt đầu trở lại làm việc. Dịch Covid-19 buộc các nhà chức trách địa phương đóng cửa nhiều công ty tại hàng chục thành phố, 50 triệu dân ở nhà, tránh tụ tập đông người. Theo hãng Walt Disney, 2 tháng đóng cửa công viên tại Thượng Hải có thể khiến họ tổn thất 135 triệu USD trong quý II/2020.

Ông Ma bổ sung: “Khi việc phòng ngừa Covid-19 và an toàn đã được đảm bảo, những công ty được chính phủ phê duyệt nên khôi phục sản xuất nhanh chóng hoặc làm điều đó thật bình tĩnh”.

Jack Ma nghỉ hưu tháng 9/2019 đúng vào sinh nhật lần thứ 55 để cống hiến thời gian cho thế hệ doanh nhân tiếp theo. Đại học Hupan mà ông mở cùng 8 doanh nhân khác đạt tại Hàng Châu với mục tiêu “tìm và đào tạo doanh nhân có tinh thần khởi nghiệp”.

Trong bài giảng, ông Ma nhắc tới nhà sáng lập Kazuo Inamori của Tập đoàn Kyocera, người đã biến nhà sản xuất linh kiện tivi thành một trong các công ty lớn nhất Nhật Bản. Năm 2010, ba năm sau khi nghỉ hưu ở Kyocera, ông Inamori, 70 tuổi, được mời về làm Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc hãng hàng không sắp phá sản Japan Airlines. Tuy nhiên, Japan Airlines được tái cấu trúc và đến tháng 11/2012 có mặt trên Sàn chứng khoán Tokyo.

Theo ông Ma, ông Inamori đưa ra 5 chiến lược cho các doanh nghiệp trong thời kỳ suy thoái, đó là:

Mọi nhân viên đều phải bán hàng

“Ngay cả trong một công ty sở hữu công nghệ hàng đầu, bán sản phẩm vẫn là nền tảng cho hoạt động của hãng. Không thể có đơn hàng trong thời kỳ suy thoái nếu nhân viên thiếu tinh thần nỗ lực vì khách hàng”.

Nỗ lực phát triển sản phẩm mới

Thời kỳ suy thoái là “cơ hội vàng” để các công ty đổi mới, tăng doanh số. Theo ông Inamori, “khách hàng vô cùng rảnh rỗi trong thời kỳ suy thoái. Họ sẽ đề xuất ý tưởng mới sau khi lắng nghe của bạn. Điều đó tạo ra các đơn hàng mà bạn chưa từng tưởng tượng trước đó, vì thế bạn có thể mở rộng kinh doanh”.

Giảm chi phí cơ bản

Suy thoái là cơ hội duy nhất để cắt giảm chi phí do mọi nhân viên đều phải cố gắng để hiện thực điều này. “Bạn phải hạ thấp điểm hòa vốn của cả công ty thông qua nỗ lực giảm chi phí sản xuất. Nếu một công ty có thể duy trì lợi nhuận khi doanh số chỉ còn một nửa, họ sẽ còn lãi hơn nữa khi việc kinh doanh trở lại bình thường”.

Duy trì tỉ lệ sản xuất cao

Các công ty nên duy trì tỉ lệ sản xuất cao ngay cả trong thời gian suy thoái bằng cách chỉ định các nhân viên dư thừa ở dây chuyền sản xuất sang làm nhiệm vụ khác nhằm giữ được nhịp độ công việc. Một khi hiệu suất giảm, khôi phục sẽ không dễ, ông Inamori nhận định.

Thiết lập quan hệ giữa các cá nhân

Điều quan trọng nhất trong quản lý công ty là quan hệ giữa người quản lý và nhân viên. Ông Inamori nói rằng ông chủ phải “thương yêu, tôn trọng” nhân viên, còn nhân viên cần phải hiểu quản lý. Cả hai phải giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau.