Nghiên cứu của Viện Công nghệ môi trường (Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam) cho thấy, các vùng đất trước đây bị ô nhiễm do từng khai thác và chế biến quặng có thể được hồi phục sau 2-3 năm trồng các loại cây như cải xanh, dương xỉ, cỏ vetiver hay mần trầu…

Đây là kết quả dựa trên việc nghiên cứu các mẫu đất tại một số mỏ tại làng Hích (huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên) và mỏ thiếc tại xã Hà Thượng (huyện Đại Từ, Thái Nguyên). Sau 3 - 4 tháng trồng thử nghiệm cỏ vetiver và hai loài dương xỉ, hàm lượng kim loại nặng như chì, kẽm, asen… trong đất giảm đáng kể, thậm chí ở độ sâu nhất định (khoảng 30cm), các kim loại nặng còn có thể được xử lý gần như hoàn toàn.

Theo đó, cả 2 loài dương xỉ (tên khoa học là Pteris Vittata và Pityrogramma Calomelanos) và cỏ mần trầu (Eleusine Indica) đều có khả năng tích lũy kim loại nặng, đặc biệt là các chất chì, kẽm, asen và cadmium. Với các vùng ô nhiễm chì cao thì cỏ Vetiver lại phù hợp hơn cả. Trước đó, loại cỏ này cũng được áp dụng trồng nhằm chống xói lở đất và hấp thụ kim loại nặng trong nước bị ô nhiễm.

Từ kết quả nghiên cứu sinh học trên, các nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống 2 loài dương xỉ bản địa, cỏ mần trầu, cỏ vetiver để phục hồi ô nhiễm kim loại nặng trên các vùng khai khoáng, đồng thời nghiên cứu quy trình công nghệ chiết xuất sinh khối kim loại nặng từ thân, rễ các loài thực vật.

Hiện nay, cỏ vetiver đã được gây trồng từ lâu tại các tỉnh Nam Định, Thái Bình và một số tỉnh ven biển miền Trung để chiết xuất tinh dầu. Nhờ có bộ rễ rất phát triển mà gần đây loài cỏ này được trồng để chống xói lở đất trên đường Hồ Chí Minh. Cỏ vetiver còn có khả năng hấp thụ rất tốt các chất hòa tan trong nước như nitơ (N), phốt pho (P) và các nguyên tố kim loại nặng có trong nước bị ô nhiễm.

  • M.T