Ngày 31/5/2005, sau hơn 30 năm che giấu, gia đình cựu Phó giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) W. Mark Felt rốt cuộc thú nhận ông chính là "Deep Throat", người đã cung cấp thông tin tối mật về bê bối Watergate, khiến Tổng thống Richard Nixon mất chức vào năm 1974.

Watergate vẫn được xem là một trong những bê bối chính trị đình đám nhất thế giới từ trước tới nay. Bê bối xoay quanh việc Tổng thống Mỹ Richard Nixon bật đèn xanh cho các trợ lý cử người đột nhập trái phép để cài đặt thiết bị nghe lén điện thoại tại trụ sở của đảng Dân chủ trong khu liên hợp Watergate ở Wasington ngày 17/6/1972. Năm "tên trộm" bị bắt giữ trong sự cố đã giúp nhà chức trách lần ra đường dây đứng sau vụ việc, bao gồm cả những nhân vật cao cấp nhất trong Nhà Trắng.

{keywords}
Tổng thống Richard Nixon ngậm ngùi tuyên bố từ chức tháng 8/1974. Ảnh: USN

Vụ việc khiến ông Nixon trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên và cũng là duy nhất phải từ chức khi chưa hết nhiệm kỳ, vào năm 1974.

Tiết lộ của gia đình Felt thông qua một bài viết đăng tải trên tạp chí Vanity Fair năm 2005 đã khiến hai phóng viên lừng danh Bob Woodward và Carl Bernstein vô cùng sửng sốt. Chính nguồn cung cấp tin mang bí danh "Deep Throat" đã yêu cầu Woodward và Bernstein giữ bí mật danh tính cho tới tận sau khi ông qua đời. Nhờ các thông tin mật của Deep Throat, hai phóng viên nói trên đã có các bài tường thuật, phanh phui bê bối Watergate chấn động dư luận vào năm 1973, giúp tờ Washington Post giành giải báo chí Pulitzer danh giá cùng năm.

Suốt một thời gian dài sau bê bối Watergate, câu hỏi "Deep Throat là ai?" đã được nhắc đi nhắc lại và giải thích bằng nhiều đồn đoán, giả thuyết khác nhau trong vô số cuốn sách, bộ phim, các chương trình truyền hình và cả trên mạng trực tuyến. Nước Mỹ tỏ ra ám ảnh với nhân vật đứng trong bóng tối, đã làm mọi cách để che giấu hành tung cũng như mối quan hệ với các phóng viên Washington Post.

{keywords}
Phóng viên Bob Woodward (phải) và Carl Bernstein của báo Washington Post đã cam kết giữ bí mật danh tính của Deep Throat . Ảnh: USN

Các băng ghi âm tiết lộ, hồi đầu năm 1973, chính Tổng thống Nixon từng nghi ngờ ông Felt là kẻ tuồn tin mật cho báo chí. Mặc dù Felt thường được đưa vào diện khả nghi, nhưng ông vẫn nhất quyết phủ nhận mình là Deep Throat. Ngay trong cuốn hồi ký năm 1979 của mình, cựu Phó giám đốc FBI viết: "Tôi chưa bao giờ để lộ thông tin cho Woodward và Bernstein hay bất kỳ người nào khác". Thậm chí 6 năm trước khi quyết định lộ diện, ông Felt còn nói: "Việc tiết lộ thông tin sẽ đi ngược lại bổn phận của tôi khi là một nhân viên trung thành của FBI".

Theo nhiều nguồn tin, sau cái chết của J. Edgar Hoover, Giám đốc FBI vào tháng 5/1972, ông Felt, lúc đó đang giữ chức phó giám đốc của cơ quan này, muốn lên nắm quyền lãnh đạo. Đáng tiếc, Tổng thống Nixon đã bổ nhiệm Pat Gray thay thế Hoover. Ông Felt được tin vô cùng tức giận với điều này, cũng như việc tổng thống đã thông qua Gray để ngăn cản mọi nỗ lực điều tra, nhằm bưng bít thông tin về vụ Watergate.

{keywords}
Ông Felt chấp nhận hợp tác với phóng viên Washington Post về vụ Watergate một cách giới hạn. Ảnh: NBC

Vì vậy, khi phóng viên Woodward gọi điện cho ông Felt để hỏi về thông tin điều tra Watergate, quan chức FBI kỳ cựu này đã đồng ý mở lời. Song, Felt nêu ra một loạt yêu cầu nghiêm ngặt cho sự hợp tác của mình. Ông từ chối cho báo chí tiết lộ danh tính, trích dẫn phát biểu, ngay cả trong tình trạng nặc danh, đồng thời chỉ nhất trí xác thực các thông tin các phóng viên đã thu thập được và từ chối cung cấp thông tin mới. Tất nhiên, mọi yêu sách của Felt đều được đáp ứng. Woodward cũng chỉ liên lạc với ông khi cần xác nhận những tình tiết vô cùng quan trọng.

Ban đầu, hai người trò chuyện qua điện thoại, nhưng ông Felt nhanh chóng e sợ rằng điện thoại cá nhân có thể bị nghe trộm. Vì vậy, ông và phóng viên Woodward đã nghĩ ra một hệ thống ký hiệu riêng và bắt đầu bí mật gặp gỡ nhau lúc nửa đêm ở một bãi đỗ xe. Vài tháng sau đó, ông Felt xác nhận các thông tin về mối quan hệ giữa Ủy ban tái tranh cử của Tổng thống Nixon với vụ đột nhập Watergate. Ông cũng cảnh báo Woodward về sự dính líu của những quan chức cấp cao hơn trong chính quyền, kể cả bản thân lãnh đạo Nhà Trắng.

{keywords}
Hình ảnh ông Felt xuất hiện trong bài viết thú nhận mình là Deep Throat trên tạp chí Vanity Fair năm 2005. Ảnh: Vanity Fair

Sau thú nhận của gia đình Felt năm 2005, cả Woodward và Bernstein đều bày tỏ quan ngại, việc dư luận quá quan tâm chú ý tới bí mật về Deep Throat suốt thời gian dài có thể dẫn đến sự phóng đại vai trò của cựu Phó giám đốc FBI trong việc phanh phui bê bối Watergate. Các phóng viên này lưu ý công chúng Mỹ rằng, các nguồn tin khác, chẳng hạn như các băng ghi âm bí mật của Nhà Trắng thời Nixon, các phiên điều trần vụ Watergate của Thượng viện Mỹ cũng như phán quyết lịch sử của Tòa án tối cao Mỹ đều góp phần quan trọng làm sáng tỏ sự thật.

Hình tượng ông Felt trong bộ phim "Mark Felt: Kẻ đánh bại Nhà Trắng" phát hành năm 2017 của Hollywood

Theo báo Guardian, trong dư luận Mỹ hồi giữa những năm 2000 cũng từng râm ran các tin đồn cáo buộc gia đình Felt quyết định công khai danh tính của Deep Throat vì tiền. Vào thời điểm năm 2005, con gái của ông Felt đang gặp khó khăn về tài chính, trong khi tình trạng sức khỏe và trí nhớ của ông ngày càng giảm sút.

{keywords}
Ông Felt cùng con gái và cháu trai tại nhà riêng ở Santa Rosa, California, Mỹ năm 2005. Ảnh: NYT

Ông Felt qua đời ngày 18/2/2008, thọ 95 tuổi. Đối với đông đảo công chúng Mỹ, ông vẫn là một "người hùng", trái ngược hẳn với Edward Snowden, người bị coi là kẻ phản quốc khi tiết lộ thông tin mật về chính quyền Mỹ cho báo chí.

Tuấn Anh

Ngày này năm xưa: Thảm kịch Titanic tái lặp ở Canada

Ngày này năm xưa: Thảm kịch Titanic tái lặp ở Canada

Ngày 29/5/1914 ghi dấu một trong những tai nạn đường thủy khủng khiếp nhất lịch sử thế giới, được nhiều sử gia ví von như "thảm kịch Titanic ở Canada".

'Thiên sứ của Tử thần' và những tội ác man rợ chấn động thế giới

'Thiên sứ của Tử thần' và những tội ác man rợ chấn động thế giới

Không ai ngờ đằng sau vẻ ngoài "thiên thần" của bác sĩ Josef Mengele lại ẩn giấu một trái tim đen tối của kẻ sát nhân máu lạnh.

Ngày này năm xưa: Tai nạn máy bay thảm khốc ở rừng rậm Thái Lan

Ngày này năm xưa: Tai nạn máy bay thảm khốc ở rừng rậm Thái Lan

Chỉ 20 phút sau khi rời sân bay Bangkok, Thái Lan, chiếc Boeing 767 của Lauda Air đã đâm xuống khu rừng rậm gần đó, giết chết cả 223 người có mặt trên máy bay.

Thế giới báo động nạn tài xế Grab, Uber quấy rối khách nữ

Thế giới báo động nạn tài xế Grab, Uber quấy rối khách nữ

Đằng sau sự trỗi dậy của các loại hình dịch vụ gọi xe như Grab, Uber... còn có những câu chuyện đau lòng về tình trạng tài xế quấy rối, tấn công tình dục khách nữ.

Hé lộ căn cứ mật, chuyên giám sát Triều Tiên 24/7 ở Mỹ

Hé lộ căn cứ mật, chuyên giám sát Triều Tiên 24/7 ở Mỹ

Gần 30 người bên trong trung tâm chỉ huy NORAD đã được huấn luyện để có phản ứng tức thì, trong vòng vài giây nếu Triều Tiên phóng một quả tên lửa.

'Soi' ba tàu chiến Ấn Độ tới thăm Đà Nẵng

'Soi' ba tàu chiến Ấn Độ tới thăm Đà Nẵng

Ba tàu Hải quân Ấn Độ sáng 21/5 đã chính thức cập cảng Cảng Tiên Sa (Đà Nẵng) để bắt đầu chuyến thăm xã giao thành phố, kéo dài trong 5 ngày.

Ngày này năm xưa: Thảm án thừa kế rúng động nước Mỹ

Ngày này năm xưa: Thảm án thừa kế rúng động nước Mỹ

Cả nước Mỹ rúng động khi hay tin cô gái trẻ, đẹp cùng người tình ra tay sát hại dã man cha mẹ và em trai nhằm hưởng thừa kế.