Cây sơn tra thường mọc tự nhiên trong những cánh rừng ở vùng núi cao, nhiều nhất là ở tỉnh Sơn La, Yên Bái và Lào Cai. Quả sơn tra được bà con đồng bào Mông thu hoạch đem bán để ngâm rượu, ngâm mật ong, đường…Những năm gần đây, khi nhu cầu tiêu thụ quả sơn tra tăng cao, đồng bào bắt đầu trồng sơn tra để làm cây kinh tế.
Bản Nậm Nghiệp, xã Ngọc Chiến, huyện Mường La được biết đến là một trong những vùng trồng cây sơn tra lớn nhất tỉnh Sơn La. Diện tích trồng sơn tra ở Nậm Nghiệp lên đến hơn 2.000 hecta, với hàng nghìn gốc cây cổ thụ.
Cây sơn tra không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn tạo nên cảnh sắc tuyệt đẹp cho núi rừng Tây Bắc khi hoa đồng loại bung nở vào mùa xuân hàng năm. Cả không gian rộng lớn trắng xóa một màu hoa, gây choáng ngợp cho bất kỳ ai được ngắm nhìn. Tuy nhiên cung đường để săn hoa sơn tra không đơn giản.
Bản Nậm Nghiệp còn khá hoang sơ, cung đường tới bản chủ yếu là đường đèo quanh co, đường núi dốc, chỉ có thể di chuyển bằng xe hai cầu, xe bán tải hoặc du khách phải thuê xe máy của người dân địa phương để đi vào.
Anh Quang Kiên (Mộc Châu) cùng nhóm bạn xuất phát từ trung tâm thị xã Mộc Châu để lên Mường La săn hoa. Quãng đường dài 173km, nhưng riêng 50km cuối cả nhóm di chuyển mất 3 tiếng đồng hồ mới tới nơi, do đường ở khu vực này bị thiên tai, lũ quét ảnh hưởng khá nhiều, không thể đi nhanh.
Ấn tượng nhất đối với Kiên cùng cả nhóm chính là những cây hoa sơn tra 'khổng lồ' đường kính từ 60-80cm, phải hai người ôm mới hết. Nhiều cây cao tới cả chục mét. Điểm săn hoa sơn tra ở độ cao khoảng 2.200m cũng là một nơi tuyệt vời để săn mây hay ngắm hoàng hôn.
Hoa sơn tra khi nở có 5 cánh với nhụy vàng, màu không trắng muốt như hoa mận, hoa mơ mà hơi trắng ngà. Mùa hoa thường kéo dài từ cuối tháng 2 đến tháng 4 hằng năm, giữa tháng 3 là thời điểm hoa nở đẹp nhất. Hoa sơn tra còn có một một điểm đặc trưng là mùi thơm nhẹ, thoang thoảng. Không phải mùi thơm ngọt ngào mà lại có nốt hương chua dịu, gợi nét hoang sơ, bí hiểm rất riêng.
Do chưa đẩy mạnh du lịch, nên dịch vụ ăn uống tại bản vẫn còn khá ít. Khách đến du lịch có thể đặt ăn tại các gia đình mở dịch vụ homestay. Thực đơn thường có thịt gà, thịt lợn hoặc dê.
Ngoài ra, một món mà bất cứ du khách nào cũng nên thử, đó là rượu sơn tra. Đồng bào người Mông thường chọn những quả sơn tra to, kích thước như chiếc bát con để ngâm rượu. Rượu sơn tra có vị hơi chua, kèm theo chát nhẹ, có mùi thơm dịu. Rượu khá dễ uống, tuy nhiên cũng rất nhanh say. Ngồi nhấm nháp từng ngụm rượu sơn tra trong tiết trời đầu xuân hơi se se lạnh, dưới những tán hoa trắng mong manh, là một cảm giác rất “chill” và mê đắm cho bất kì ai.
Chi phí ăn nghỉ ở bản hoa sơn tra không đắt, trung bình khoảng 500.000 một người. Người dân ở bản rất thân thiện, nhiệt tình hỗ trợ khách du lịch. Thời gian tới, dịch vụ du lịch sẽ được địa phương đầu tư đẩy mạnh hơn, để bà con có thêm nguồn thu nhập và cũng để nhiều người có thể biết tới vùng đất mộng mơ xinh đẹp này hơn.
Thùy Chi (Ảnh: Quang Kiên)