Người dân thi nhau đổi xe máy, từ xe số chuyển sang xe tay ga. Trong xu hướng bão hòa, năm 2016, thị trường xe máy Việt Nam bất ngờ tiêu thụ khoảng 3,3 triệu chiếc xe các loại. Các DN xe máy có 1 năm lãi lớn.

Nhu cầu lên đời, đổi xe máy tăng cao

Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) vừa công bố doanh số bán hàng 6 tháng cuối năm 2016 của 5 doanh nghiệp thành viên gồm Honda Việt Nam, Piaggio Việt Nam, Suzuki Việt Nam, SYM Việt Nam và Yamaha Motor Việt Nam.

Tổng cộng, 5 doanh nghiệp này đã bán được 1.676.838 xe và cả năm 2016 là trên 3,12 triệu xe, tăng 9,5% so với năm 2015. Con số này tương đương với sản lượng năm 2012 và thấp hơn đỉnh cao 2011 vào khoảng 200.000 xe.

{keywords}
Năm 2016 số lượng xe máy bán ra vẫn tăng 9,5%

Tuy nhiên, số liệu trên chưa kể đến xe máy lắp ráp của các doanh nghiệp 100% vốn trong nước và xe máy nhập khẩu nguyên chiếc của những doanh nghiệp khác, ước chừng khoảng 200.000 xe. Cộng tất cả, thị trường xe máy Việt Nam năm 2016 tiêu thụ khoảng trên 3,3 triệu xe các loại. Điều này tương đối bất ngờ, bởi thị trường xe máy được nhận định, đã ở mức bão hòa và có xu hướng giảm dần.

Theo nhận định của các doanh nghiệp, năm 2016, tiêu thụ xe máy tăng trưởng cao là do bước vào chu kỳ đổi xe mới của người dân. Từ thời điểm 2011-2012 người dân mua nhiều xe, đến nay đã được 4-5 năm, xe sử dụng đã cũ và có nhu cầu đổi mới. Đặc biệt là xu hướng chuyển từ xe số sang xe tay ga đang tăng nhanh.

Đại diện VAMM cho biết, năm ngoái, tỷ lệ xe tay ga tiêu thụ chiếm khoảng 55%, trong khi xe số chỉ còn 45%. Các DN như Honda, Yamaha Việt Nam,... đều có tỷ lệ xe tay ga bán ra cao hơn xe số. Những chiếc xe tay ga có kiểu dáng đẹp, trang bị nhiều công nghệ mới, ngày càng có sức hút trên thị trường.

Ông Yano Takeshi, Chủ tịch VAMM, cho rằng thị trường xe tay ga tăng trưởng mạnh không chỉ phản ánh xu hướng tiêu dùng, mà còn thể hiện thu nhập của người dân được nâng cao, do giá xe tay ga thường cao hơn xe số. Điều đáng nói, thị trường xe tay ga hiện không chỉ phát triển mạnh ở thành thị mà đã về các vùng nông thôn.

Đến 2017, thu nhập của người dân Việt Nam sẽ tăng lên 2.600 USD/người/năm, nhu cầu về xe máy cao cấp sẽ còn tăng trưởng mạnh. Nhu cầu của người tiêu dùng Việt Nam về một chiếc xe máy ngày càng sang trọng và xa xỉ hơn.

Điều đáng nói, người dân đều muốn ‘lên đời’ cho chiếc xe số của mình lên xe tay ga. Khi có xe tay ga rồi, họ lại muốn chiếc xe tay ga đẳng cấp hơn, ông Marco Noto La Diega, Tổng giám đốc Piaggio Việt Nam, nhận xét.

Chính vì vậy, phân khúc xe tay ga đang ngày càng trở nên sôi động, với nhiều sản phẩm mới. Dự báo đến năm 2018, xe tay ga sẽ chiếm tỷ lệ khoảng 60% thị phần xe máy.

{keywords}
Nhiều người muốn đổi từ xe số sang xe tay ga, thậm chỉ cả xe tay ga phân khối lớn

Năm thắng lớn của doanh nghiệp xe máy

Các doanh nghiệp FDI rất ít khi công bố lợi nhuận. Tuy nhiên, qua số liệu từ Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp (VEAM) - đối tác của Honda Việt Nam - thì thấy lợi nhuận trong sản xuất xe máy khá cao.

Doanh thu năm 2015 của Honda Việt Nam đạt khoảng 68.000 tỷ đồng. Số liệu này bao gồm cả kinh doanh ô tô và xe máy. Tuy nhiên, số lượng ô tô của Honda tiêu thụ không đáng kể, chỉ khoảng 8.000 xe, còn lại chủ yếu là xe máy. Năm 2015, Honda Việt Nam tiêu thụ 2,1 triệu xe máy và chiếm 70% thị phần xe máy Việt Nam. Doanh thu lớn chủ yếu vẫn do xe máy đem lại.

Với doanh thu nêu trên, Honda đạt lợi nhuận trước thuế khoảng 12.000 tỷ đồng, tương ứng tỷ suất lợi nhuận 18%. Tại Việt Nam, số lượng doanh nghiệp có lợi nhuận lớn hơn Honda có lẽ chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Trong số 2,1 triệu xe máy bán ra năm ngoái của Honda Việt Nam, xe tay ga chiếm tỷ lệ cao hơn xe số. Xe tay ga có giá đắt hơn xe số, vì vậy có thể khẳng định, doanh thu năm nay, của Honda Việt Nam sẽ cao hơn 2015 và lợi nhuận chắc chắn cũng cao hơn.

Theo ý kiến từ một doanh nghiệp xe máy, lợi nhuận trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh xe máy vẫn luôn ở mức từ 10-20%, bất chấp thời gian qua doanh số bán có giảm.

Để duy trì được lợi nhuận, khi sản lượng xe suy giảm, việc tăng giá là một giải pháp. Tất nhiên, để có lý do tăng giá chính đáng, các doanh nghiệp phải nhanh chóng nâng cấp, trang bị, ra mắt các phiên bản mới. Đặc biệt, trong số đó, không ít mẫu xe chỉ cần thay bộ tem dán, phun nước sơn mới cũng đã tăng giá cả triệu đồng. Điều này đã làm cho giá xe bình quân cứ tăng lên chứ không hề giảm.

Một số doanh nghiệp khác như Yamaha Việt Nam, Piggio Việt Nam cũng dự báo lợi nhuận ở mức trên 15% trong năm 2016, bởi số lượng xe tay ga bán ra nhiều.

Trần Thủy