Hàng năm cứ mỗi độ xuân về, khi mà cao nguyên đá Đồng Văn ấm dần trở lại bởi sắc hoa Đào, hoa Lê, hoa Mận... đua nhau khoe sắc cũng là dịp các dân tộc vùng cao nơi đây tổ chức các lễ hội đầu năm. Trong các lễ hội tiêu biểu, phải kể đến lễ hội “Chợ tình Khâu vai” bởi nội dung hết sức độc đáo, ấn tượng khó quên.
Chợ nằm ở bản Khâu Vai, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, cách thành phố Hà Giang gần 200 km. Cứ vào ngày 27/3 âm lịch hàng năm, du khách được chìm đắm trong không khí tưng bừng náo nhiệt của lễ hội, ngây ngất trước khung cảnh núi non hùng vĩ, rạo rực trong tiếng đàn môi tâm tình gọi bạn du dương, trầm bổng với tiếng khèn Mông, lời hát đối đáp tỏ tình của các chàng trai, cô gái Mông, Nùng, Giấy...
Từ thị trấn Mèo Vạc huyện Mèo Vạc du khách có thể đi bằng xe gắn máy hoặc ô tô ngược qua Cán Chu Phìn, Lũng Pù đến với Khâu Vai: Từ lâu đời cái xóm nhỏ heo hút ở vùng cao núi đá huyện Mèo Vạc mang tên Khâu Vai đã trở thành nơi hội tụ của những đôi trai gái tìm bạn tình, của đôi lứa yêu nhau, của cả những người đã từng yêu nhau mà không lấy được nhau. Nơi đây còn được gọi bằng cái tên thật đẹp “Chợ Phong lưu”.
Trong khuôn khổ lễ hội năm nay, chuỗi các hoạt động đặc sắc, hấp dẫn mang đậm bản văn hóa sắc dân tộc tại Hà Giang sẽ diễn ra như: Hội thi người đẹp miền Cao nguyên đá vào tối 25.4 tại sân vận động huyện Mèo Vạc; Lễ dâng hương và Lễ cầu duyên tại miếu Ông, miếu Bà; Lễ cầu an. Các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ dân gian truyền thống như: Trình diễn thổi khèn Mông; hát dân ca dân tộc Nùng; dân ca dân tộc Giáy; Múa trống đồng, múa kéo nhị, điệu nhảy trên cây của dân tộc Lô Lô; múa nón, múa khăn, múa kiếm, múa trống của dân tộc Giáy; hát đối giao duyên qua ống dây, thổi khèn dân tộc Mông...
Hiện nay, các địa điểm tham quan, trải nghiệm đang được gấp rút chuẩn bị để phục vụ du khách, như: Khám phá thung lũng hoa Tam giác mạch, hoa Sao nhái tại Mê cung đá (xã Lũng Pù, Khâu Vai); chinh phục tuyến đi bộ Vách đá thần Mã Pì Lèng; tham quan, chụp ảnh Làng Văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông thôn Pả Vi Hạ, xã Pả Vi; đi thuyền trên lòng hồ thủy điện Nho Quế 1 ngắm hẻm vực Tu Sản; tham quan, chụp ảnh cầu tình yêu tại Mê cung đá, xã Khâu Vai…
Với chủ đề “Phiên chợ tình ca” gắn với đón nhận Bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, Lễ hội Chợ tình Phong lưu được tổ chức nhằm giới thiệu, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, giá trị nhân văn cao đẹp của truyền thuyết chợ tình Khâu Vai; ca ngợi mối tình trong sáng; tạo sức lan tỏa trong cộng đồng về những giá trị tốt đẹp, góp phần xây dựng và phát triển những chuẩn mực đạo đức xã hội, gia đình, tình yêu đôi lứa. Đồng thời là sân chơi giao lưu, gặp gỡ để bảo tồn những nét đẹp văn hóa dân gian đặc sắc riêng của nhân dân các dân tộc huyện Mèo Vạc; tạo điểm nhấn để quảng bá du lịch, thu hút du khách đến với Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO - Cao nguyên đá Đồng Văn.
Yên Minh