“Bộ sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Tổng thống, Quốc hội và ngành công nghiệp Mỹ để cải thiện năng lực cạnh tranh của Mỹ trong thị trường khoáng sản”, trung tá không quân Mike Andrew, phát ngôn viên Lầu Năm Góc hôm 29/5 nói. Cụ thể, Bộ Quốc phòng Mỹ đã gửi báo cáo tới Nhà Trắng và quốc hội về yêu cầu được cấp ngân sách liên bang nhằm giúp việc khai thác đất hiếm trong nước được phát triển.

Tuy nhiên, ông Andrew không nêu rõ chi tiết của bản báo cáo nhưng cho hay, bản báo cáo đã gắn với một chương trình liên bang được đề ra nhằm tăng cường khả năng sản xuất đất hiếm trong nước thông qua các ưu đãi kinh tế.

{keywords}
Đất hiếm có vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp của Mỹ. Ảnh: Americangeosciences

Trước đây, Lầu Năm Góc đã nhiều lần bày tỏ lo ngại về sự phụ thuộc về đất hiếm của Washington vào Bắc Kinh, kể cả trong báo cáo năm 2018 về nguy cơ dễ bị tổn thương của nền công nghiệp quốc phòng Mỹ.

Đất hiếm là nhóm 17 nguyên tố hóa học dùng để sản xuất các linh kiện quan trọng của nhiều sản phẩm như điện thoại thông minh, xe điện cho đến động cơ máy bay, vệ tinh hay vũ khí laser. Trung Quốc sản xuất hơn 95% lượng đất hiếm của thế giới. Từ năm 2004-2017, Trung Quốc là nước đã sản xuất 80% lượng đất hiếm nhập khẩu vào Mỹ. Rất ít nước có thể cạnh tranh với Trung Quốc về việc khai thác đất hiếm, nơi có chiếm khoảng 37% trữ lượng đất hiếm trên toàn thế giới.

Những căng thẳng về thương mại đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc làm dấy lên mối lo ngại rằng Trung Quốc sẽ dùng vị trí của mình trong thị trường đất hiếm để làm lợi thế trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Tuy Trung Quốc không nói rõ rằng họ sẽ hạn chế bán đất hiếm cho Mỹ, nhưng giới truyền thông nước này đưa ra ẩn ý rằng khả năng này rất có thể xảy ra. Tờ Nhật báo Nhân Dân, một trong những cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã có bài viết “Mỹ, đừng đánh giá thấp năng lực đáp trả từ Trung Quốc”, trong đó nói rằng “liệu đất hiếm có trở thành vũ khí của Trung Quốc để đánh trả áp lực của Mỹ? Câu trả lời không có gì bí ẩn”.

Tuấn Trần