Lao động đóng BHXH tự nguyện được hưởng chế độ thai sản?

Theo quy định hiện hành, chỉ có người tham gia BHXH bắt buộc mới được hưởng chế độ thai sản, còn người lao động tham gia BHXH tự nguyện thì không. 

Từ thực tế này, dự thảo Luật BHXH sửa đổi đề xuất chế độ thai sản được thiết kế theo hướng: Mở rộng các chế độ BHXH tự nguyện, tạo điều kiện chuyển đổi thuận lợi giữa BHXH tự nguyện và BHXH bắt buộc.

Theo đó, dự thảo Luật BHXH sửa đổi đề xuất bổ sung chế độ thai sản trong chính sách BHXH tự nguyện.

Người lao động tham gia BHXH tự nguyện được hưởng chế độ thai sản khi sinh con (đối với lao động nữ); có vợ sinh con (đối với lao động nam) và đáp ứng đủ điều kiện về đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con. 

Mức hưởng trợ cấp thai sản là 2 triệu đồng cho một con mới sinh. Kinh phí thực hiện do ngân sách nhà nước đảm bảo.

Bộ LĐ-TB&XH cũng dự kiến về số người được hưởng chính sách dựa trên số người tham gia BHXH tự nguyện. Ước tính, năm 2025 cả nước sẽ có khoảng 80,7 nghìn người (trẻ em) được hưởng chính sách này, năm 2030 là 138 nghìn người.

Về kinh phí dự kiến của năm 2025 (6 tháng) khoảng 81 tỷ đồng và của cả giai đoạn 2025-2030 là hơn 1.200 tỷ đồng.

Tại hội nghị phản biện xã hội về dự thảo Luật BHXH sửa đổi dưới góc độ bình đẳng giới mới đây, bà Hà Thị Nga, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam cho rằng, đóng BHXH tự nguyện được hưởng chế độ thai sản là một chính sách vô cùng nhân văn, đảm bảo quyền lao động chính đáng của lao động và thu hẹp dần khoảng cách giữa BHXH bắt buộc và tự nguyện trong thụ hưởng BHXH của lao động.

Vợ sinh con, chồng có thể được nghỉ 14 ngày

Theo điều 34 Luật BHXH 2014 quy định thời gian hưởng chế độ khi sinh con đối với cả lao động nam và lao động nữ. 

Cụ thể, lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 6 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 1 tháng.

Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 2 tháng.

Đối với lao động nam đang đóng BHXH, khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau: 5 ngày làm việc, 7 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi.

Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày làm việc.

Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.

Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.