Sẽ có tất cả những thông tin cơ bản mà một sản phụ mong chờ trên giấy khai sinh của con mình: ngày tháng năm sinh, cân nặng, chiều dài của bé, và được cốp dấu chính thức. Sự khác biệt chính là con dấu của chính quyền cai trị: Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria (IS).

TIN BÀI KHÁC:

{keywords}

Giấy khai sinh chỉ là một trong rất nhiều giấy tờ chính thức liên quan đến một người, chẳng hạn như lịch tiêm chủng hoặc giải quyết tranh chấp thuê mượn... ở những vùng mà IS đang kiểm soát.

IS tự coi mình là một chính phủ vận hành theo khuôn khổ luật pháp, ngay cả khi danh tiếng của tổ chức này gắn với những hình phạt man rợ đối với bất kỳ ai chống đối cách chúng diễn giải luật Hồi giáo.

Các tài liệu của IS, mà một số được nhà nghiên cứu Aymenn Al-Tamimi chia sẻ với hãng tin CNN, đã cung cấp một cái nhìn vào cách thức IS điều hành các vấn đề dân sinh tại những vùng chiếm được.

Mùa hè năm ngoái, các chiến binh IS tràn tới thành phố Mosul của Iraq. Ngay khi chúng giành quyền kiểm soát, các thủ lĩnh IS muốn chứng tỏ mình có thể mang tới sự ổn định cho phép đời sống hàng ngày được nối lại. Vì vậy, chúng nhanh chóng tái mở cửa trường Đại học Mosul, nhưng theo một chương trình giảng dạy rất cực đoan.

Nhiều thông báo được ban hành, rằng lớp học sẽ trở lại vào ngày 24 Dhu al-Hijjah 1435 theo lịch Hồi giáo (18/10/2014, theo lịch Tây), khoảng 4 tháng sau khi IS chiếm thành phố. Nhưng một số môn học bị cấm – dân chủ và tư duy chính trị, quản lý khách sạn, du lịch và khảo cổ.

CNN dẫn lời ông Al-Tamimi thuộc Diễn đàn Trung Đông tại Trung tâm Liên ngành Herzliya ở Israel cho biết, đội ngũ giáo sư và giảng viên tại Đại học Mosul vẫn như cũ, nhưng giờ đây họ phải tham gia các buổi bồi dưỡng về luật Sharia, để nắm được điều gì IS cho phép và không cho phép.

Bộ Y tế IS điều hành các bệnh viện cho bất kỳ ai ốm yếu bệnh tật, chứ không chỉ các chiến binh bị thương. Họ có các nhà hộ sinh, các trung tâm y tế, thậm chí một đơn vị tiêm chủng di động. Và tuy một cách diễn giải tôn giáo cổ xưa vẫn là trung tâm của luật pháp, sắc thái chung có vẻ giống như ở Afghanistan và những nơi mà Taliban từng kiểm soát.

"Có một thứ khiến IS khác biệt với những nhóm như Taliban, đó là chuyện tiêm phòng. Bệnh bại liệt là một vấn đề ở Pakistan bởi vì Taliban tin rằng vaccine phòng bệnh là chất cấm dùng. Nhưng IS không quan niệm như vậy", chuyên gia Al-Tamimi nói. "Và giáo dục cũng có khác biệt. Taliban cấm các bé gái đi học nhưng IS vẫn cho phép nữ giới đến trường, tuy trong một môi trường biệt lập".

Và tuổi đến trường cho các nữ sinh chỉ giới hạn tối đa 15 tuổi.

IS đề ra một nguyên tắc về bảo vệ môi trường, cấm dùng thiết bị nổ đánh bắt cá. Và một trích đoạn trong kinh Quran còn quy định chủ sở hữu tài sản phải giảm bớt gánh nặng cho người thuê để nhận về những giải thưởng tinh thần.

Bên trong các vùng IS, giải trí cũng bị chỉnh đốn. Trò bi lắc được phép chơi, miễn là không có cá độ và đầu hoặc mặt của quân cờ phải được tháo ra.

Một án lệnh về giải trí quy định cờ vua, billard và "các trò tương tự" không có lợi cho người Hồi giáo nhưng được phép chơi nếu chúng không làm họ sao nhãng các bổn phận tôn giáo.

Thanh Hảo