Influencer - Nghề kiếm bộn tiền nhờ mạng xã hội dành cho thế hệ Z

Có thể nhiều người chưa bao giờ nghe nói đến cái tên James Charles. Các thành viên của Hội đồng thành phố Birmingham (Anh) chắc hẳn cũng chẳng biết anh ta là ai.

Thế nhưng, theo BBC, những lãnh đạo ấy đã tỏ ra sửng sốt khi thấy đám đông hàng nghìn người hâm mộ gây ra cảnh tắc nghẽn khi James xuất hiện để giao lưu tại trung tâm thương mại Bullring lớn nhất thành phố hồi tháng một vừa qua.

Anh chàng sinh năm 1999, đến từ Mỹ là beauty blogger có hơn 15 triệu người theo dõi trên trang cá nhân, trở thành "hiện tượng mạng" nhờ những bức ảnh chụp kỷ yếu trang điểm chuyên nghiệp hơn con gái.

Trước đó, năm 2016, mới 17 tuổi James đã gây bất ngờ khi được mời làm gương mặt đại diện của hãng mỹ phẩm đình đám CoverGirl. Anh cũng là đại diện nam đầu tiên sau hơn 50 năm tồn tại của thương hiệu này.

James Charles trở thành đại diện nam đầu tiên của hàng CoverGirl nhờ những ảnh hưởng trên mạng xã hội của mình. Ảnh: Instagram NV.

Huda Kattan (sinh năm 1983, Mỹ) là blogger làm đẹp kiêm doanh nhân nổi tiếng. Cô được mệnh danh là "Bill Gates trong giới những người có ảnh hưởng về sắc đẹp".

Bỏ công việc trong ngành tài chính, dựa vào sự hỗ trợ của mạng xã hội, cô gái trẻ lập nên công ty mỹ phẩm Huda Beauty trị giá hơn một tỉ USD tại Dubai.

Dẫn đầu Top 10 những ngôi sao mạng có catse quảng cáo cao nhất, mỗi bài đăng thương mại trên trang cá nhân đem về cho Huda khoản thù lao “khủng” tới 33.000 USD.

BBC gọi James hay Huda là những ví dụ về Influencer (Người gây ảnh hưởng) - kiểu ngôi sao truyền thông xã hội không theo tiêu chuẩn thông thường. Họ nổi tiếng qua việc truyền cảm hứng cho một nhóm người theo dõi nhất định, dựa vào đó xây dựng “đế chế” của riêng mình.

SJ Nooth-Cooper, quản lý cấp cao của Models 1 Talent - một cơ quan ký hợp đồng làm việc với các Influencer và người mẫu - nhận định: "Influencer là những người có thể kiếm tiền dựa vào sự ảnh hưởng của mình".

Mạng xã hội ngày càng phát triển, kéo theo sự “lên ngôi” của hình thức PR, quảng cáo thông qua lời hay ý tốt của những cá nhân có tầm ảnh hưởng rộng trên mạng xã hội cũng như các blogger nổi tiếng.

Các trang làm đẹp trở thành “hiện tượng” xuất hiện trên khắp thế giới với với lượt xem tăng từ 4 tỉ vào năm 2010 lên tới 104 tỉ vào năm 2017 (theo dữ liệu mới nhất của hãng công nghệ quảng cáo video Pixability).

Mạng xã hội trở thành “mảnh đất màu mỡ”, giúp nhiều người có tài năng tạo dựng uy tín, hút views rồi kiếm bộn tiền từ nó bằng cách làm Influencer.

'Thế hệ Z' đang thay đổi cuộc chơi

Xu hướng mới thúc đẩy nhiều người trẻ hiện đại bỏ công việc chuyên ngành để dấn thân vào con đường kiếm tiền qua những bài đăng trên mạng xã hội. Đối với thế hệ lớn lên bằng các môn học, định hướng nghề nghiệp truyền thống ở trường, Influencer có thể là một khái niệm xa lạ và khó nắm bắt.

Mỗi người đều có thể dựa vào danh tiếng, năng khiếu sẵn có hoặc tự xây dựng và tạo dựng "thương hiệu cá nhân" để có thể trở thành một người gây ảnh hưởng chuyên nghiệp.

Một nhãn hàng có thể xác định, xem xét và lựa chọn Influencer phù hợp với đối tượng cụ thể họ đang cố gắng tiếp cận. Họ trả tiền để người gây ảnh hưởng đó xuất hiện trên các nguồn cấp dữ liệu truyền thông xã hội của công ty giống như cách trả tiền cho quảng cáo trên tạp chí.

Kylie Jenner (22 tuổi) là một hình mẫu Influencer tiêu biểu, xây dựng thương hiệu mỹ phẩm và đạt được thành công lớn nhờ mạng xã hội.

Kylie Jenner là một trong những Influencer đạt được thành công lớn trong sự nghiệp. Ảnh: Instagram NV.

Gia đình Kardashian - Jenner bắt đầu bước vào showbiz Mỹ từ năm 2007 với show truyền hình thực tế xoay quanh đời sống của chính họ - "Keeping Up With the Kardashians". Kylie xuất hiện trong chương trình khi mới chỉ là một cô bé và dần lớn lên, trở thành thiếu nữ, cùng với các series kế tiếp.

Nhờ đó, Kylie thu hút sự quan tâm lớn. Cô và chị gái Kendall đã cùng nhau hợp tác cho ra mắt những dòng sản phẩm thời trang, phụ kiện.

Tháng 7 năm ngoái, tạp chí Forbes đưa Kylie lên trang bìa và ghi tên nữ doanh nhân vào danh sách những tỷ phú tự thân của Mỹ.

Natasha Ndlovu cũng là một người gây ảnh hưởng. Cô sở hữu trang blog có hơn 90.000 người theo dõi với các bài đăng về thời trang và làm đẹp. Natasha đã trở thành nguồn cảm hứng cho rất nhiều tín đồ thời trang bởi gu ăn mặc đơn giản mà vẫn đẹp và sang. 

"Tôi đoán vì khoảng cách giữa các thế hệ nên trong xã hội vẫn luôn có những nhóm người cho rằng những Influencer như chúng tôi khá đáng ghét", Ndlovu nói. Chính bản thân cô cũng thừa nhận không hiểu bằng cách nào mà người gây ảnh hưởng trên mạng lại có thể trở thành một nghề “hái ra tiền” như hiện tại.

Natasha nhớ lại sự bối rối trên khuôn mặt của một người vận chuyển ở bưu điện khi anh ta liên tục phải giao một số lượng lớn các sản phẩm được gửi tới từ các thương hiệu để cô review. Đó là thời điểm blogger bắt đầu nổi tiếng khi ra mắt trang của mình vài năm trước.

Giống như tất cả các lĩnh vực khác, không phải Influencer nào cũng được đánh giá như nhau. Họ được xếp thành nhiều nhóm dựa trên lĩnh vực, mức độ nổi tiếng, sự am hiểu về chuyên ngành như: Người ảnh hưởng lớn (Macro Influencer), Người ảnh hưởng vừa và nhỏ (Power-middle Influencer), người ảnh hưởng nhỏ (Micro Influencer).

Influencer có ảnh hưởng và uy tín trong một lĩnh vực, nhóm cộng đồng nhất định. Ảnh: abstract-living.com.

Chỉ số ít người gây ảnh hưởng lớn như Kylie Jenner, tạo sức hút từ việc xây dựng danh tiếng gia đình. Nhưng có hàng nghìn người là Micro Influencer vẫn có thể kiếm sống và thành công khi trở nên uy tín, có tiếng nói trong một lĩnh vực cụ thể, thích hợp với điểm mạnh của mình.

Sophie Grace Holmes là một Influencer về bệnh xơ nang, cô khuyến khích những người theo dõi có lối sống lành mạnh nếu họ có tình trạng như mình.

Con số 34.000 followers của cô rất nhỏ bé so với mức 131 triệu của Kylie Jenner. Nhưng vì Sophie hướng vào một đối tượng cụ thể như vậy, không ít thương hiệu rất muốn hợp tác với cô.

Sophie có nhiều hợp đồng quảng bá các nhãn hiệu và sản phẩm liên quan đến sức khỏe, thể dục khác nhau như của Holland & Barrett và đồ tập thể dục Beachbody.

Trước đây, các nhãn hàng và doanh nghiệp thường hợp tác với người ảnh hưởng là các ca sĩ, diễn viên hoặc người mẫu nổi tiếng (Sao hạng A) để làm đại sứ thương hiệu hay quảng cáo về sản phẩm trên truyền hình, báo chí.

Nhưng hiện nay, mạng xã hội đã thay đổi cách tiếp cận thông tin của người trẻ, kéo theo cơ hội lớn cho những người có ảnh hưởng nhỏ.

Chuyên gia Nooth-Cooper đánh giá: "Người có ảnh hưởng vi mô về cơ bản là những ‘hạt giống mới’. Các cá nhân có từ khoảng 10.000 đến 25.000 người theo dõi được xem là thuộc ‘thế hệ Z’ của nghề Influencer".

Hãy biến mình thành hình mẫu đáng tin cậy

Câu hỏi liên quan đến sự thành công của một Influencer là: Làm thế nào những người theo dõi có thể tin tưởng vào sở thích và đề xuất của ai đó khi họ thường được trả tiền để quảng bá các sản phẩm ấy?

Theo Bethanie Mardon - chiến lược gia sáng tạo cao cấp của RocketMill: "Người tiêu dùng quá hiểu biết và thấy nhàm chán bởi sự kiểm chứng và những lời đề cập đến sản phẩm trong quảng cáo. Mặt khác, họ lại thường bị ảnh hưởng, tin vào những Influencer mà họ chọn theo dõi, phần lớn là dựa vào những điểm tương đồng”.

Ví dụ, một Influencer xây dựng hình ảnh đẹp sẽ được các nhà thiết kế thời trang đánh giá cao giá trị mà người gây ảnh hưởng có thể mang lại cho thương hiệu đó.

"Hôm nay, tôi phải tự hỏi mình điều gì quan trọng hơn. Nên để Kim Kardashian hay biên tập viên Vogue Mỹ - Anna Wintour ở hàng ghế đầu? Đó là một quyết định khó khăn", Philipp Plein nói với BBC News.

Influencer phải tự xây dựng uy tín, trở thành hình mẫu độc nhất, được người khác tin tưởng. Kiểu quảng cáo “chộp giật”, nói sai sự thật hay cố tình thu hút sự chú ý từ “drama bẩn” có thể khiến họ bị “tẩy chay”, thất bại.

Còn nhớ tháng 3 vừa qua, Yovana Mendoza - blogger luôn nói về chế độ ăn uống thuần thực vật - lộ cảnh ăn cá khiến những người theo dõi cô không khỏi phẫn nộ.

Suốt 6 năm, cô xây dựng hình ảnh bản thân là người ăn chay và luôn nói về lợi ích, sự tích cực của chế độ ăn đặc biệt này. Với lượng fan đông đảo, số tiền nữ blogger 29 tuổi kiếm được không hề nhỏ. Trên trang cá nhân, cô thường khoe cuộc sống sang chảnh, đi du lịch khắp nơi.

Nữ blogger chuyên về ăn chay từng bị "bóc phốt" ăn cá khiến những người theo dõi phẫn nộ, mất niềm tin. Ảnh: Instagram NV.

Nhưng Yovana khiến những người theo dõi "sụp đổ niềm tin" khi bị bắt gặp đang ăn cá trên video của một người khác. "Lừa đảo", "Dối trá"... là những gì người ta nói về cô.

Clip xin lỗi nhanh chóng thu hút hơn 2 triệu lượt xem, song những lời giải thích của cô nàng chỉ khiến người ta thêm tức giận. Sự nghiệp của  Yovana Mendoza đứng bên bờ phá sản.

Nooth-Cooper cho rằng muốn quản lý tốt một tài năng cần quan tâm đến sự tồn tại lâu bền của tên tuổi ấy, “người có ảnh hưởng vi mô” phải trở thành người có thẩm quyền tuyệt đối với danh tiếng của họ.

Influencer cần có sự liêm chính. Kể cả khi họ trình bày rõ là đang quảng cáo, các bài đăng được tài trợ, những món quà tặng, mọi người vẫn chọn theo dõi vì tin rằng họ trung thực với những gì họ nói.

Nhiều người có ảnh hưởng khẳng định họ không chấp nhận mọi thỏa thuận được đưa ra.

Sophie Grace chỉ nhận quảng bá cho thứ mình thực sự tin tưởng: "Nếu tôi làm việc với một thương hiệu, tôi phải chắc chắn rằng nó hỗ trợ những gì tôi đang làm như về sức khỏe, tập luyện, thể dục, dinh dưỡng. Trọng tâm chính của tôi là tác động, thúc đẩy đến người khác, để họ sống tích cực hơn. Tôi sẽ không quảng cáo chỉ vì muốn được trả tiền."

"Đừng trở thành một người gây ảnh hưởng chỉ vì lợi ích của nó, hãy là một hình mẫu. Vấn đề không phải bạn có 20 hoặc 20.000 người theo dõi, bởi khi bạn nói về điều gì đó, nó có thể tạo ra sự khác biệt cho cuộc sống của người khác. Nếu bạn giúp đỡ, ảnh hưởng đến họ, bạn là Influencer", Sophie kết luận.