Hoa hậu bò sữa - chuyện giờ mới kể

Đã không còn lạ lẫm nữa, nhiều người khắp mọi miền tổ quốc biết đến một cuộc thi Hoa hậu độc đáo, thí sinh dự thi không phải những cô gái chân dài kiều diễm, mà là những cô bò 4 chân được tổ chức hàng năm tại Mộc Châu.

“Đòn bẩy” cho bò sữa Mộc Châu

Việt Nam có nhiều vùng chăn nuôi bò sữa tập trung với quy mô lớn. Tuy nhiên tính đến thời điểm này, chỉ ở Mộc Châu mới có Cuộc thi “Hoa hậu bò sữa”, và cũng chỉ có Mộc Châu Milk tổ chức cuộc thi cho bò.

Nhiều người biết đến Cuộc thi “Hoa hậu bò sữa Mộc Châu”, nhưng ít ai biết rằng Mộc Châu và Mộc Châu Milk chính là nơi đặt nền móng cho ngành bò sữa nước ta.

Nông trường Mộc Châu được thành lập vào ngày 8/4/1958, với sứ mệnh được giao là chăn nuôi bò sữa. Nông trường Mộc Châu được Cu Ba giúp cho 884 con bò sữa giống. Phía Cu Ba còn trang bị những thiết bị hiện đại nhất thế giới để phục vụ quá trình chăn nuôi. Trong đó, trại 9 có máy vắt sữa bò được mua từ Thụy Điển. Những trại khác cũng được lắp máy vắt sữa của Italia.

Ông Trần Công Chiến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Mộc Châu Milk hồi tưởng: “Thời kỳ bao cấp, Nông trường sản xuất theo chỉ đạo của Bộ Nông Trường, toàn bộ sản phẩm sữa, thịt thu hoạch được vận chuyển về giao nộp hết cho nhà nước. Đến những năm 1987-1988, cơ chế bao cấp được xóa bỏ, nông trường phải tự tìm đầu ra tiêu thụ sản phẩm và đứng trước nguy cơ bị “diệt vong”.

“Bước chuyển biến mạnh của Mộc Châu Milk bắt đầu từ năm 2003, đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sữa tươi tiệt trùng. Từ đó mới chủ động được khâu tiêu thụ, không còn phải chở sữa tươi nguyên liệu về Hà Nội bán giá rẻ nữa. Khoán chăn nuôi bò, và xây dựng nhà máy chế biến là 2 dấu mốc lớn - 2 “đòn bẩy” đã đưa nghề chăn nuôi bò sữa ở Mộc Châu phát triển nhanh chóng, hàng trăm nông dân vươn lên làm giàu, đã trở thành những tỉ phú. Hiện có 566 hộ chăn nuôi bò sữa trên địa bàn huyện Mộc Châu được Mộc Châu Milk ký kết hợp đồng bao tiêu thu mua hết sản phẩm, cung cấp hơn 250 tấn sữa tươi hằng ngày”, ông chia chia sẻ.

“Đòn bẩy” thứ ba cho chăn nuôi bò sữa Mộc Châu phát triển, chính là Cuộc thi “Hoa hậu bò sữa”. Ông Trần Công Chiến chính là “cha đẻ” của cuộc thi.

Năm 2004, trong chuyến làm việc tại New Zealand, được xem cuộc thi hoa hậu bò sữa tại khu chợ chuyên mua bán bò, ông Chiến đã cảm nhận được hết vẻ đẹp của cuộc thi độc đáo này. Trở về, ông quyết định nâng cấp cuộc thi “Bò sữa điển hình chất lượng cao” đã được tổ chức từ vài năm trước thành “Hoa hậu bò sữa Mộc Châu”.

Từ đó đến nay đã có 15 cuộc thi, mỗi năm 1 lần. Công ty đã đăng ký và được cấp sở hữu độc quyền cuộc thi.

“Mục đích chính của cuộc thi là tôn vinh nghề mà chúng tôi và hàng trăm hộ gia đình nông dân Mộc Châu đang làm, tạo ra sản phẩm sữa sạch, có hàm lượng dinh dưỡng cao. Cuộc thi đã trở thành nét đẹp văn hóa ở Mộc Châu. Đồng thời, cải tạo, nâng chất khâu giống, tạo ra được các dòng giống bòchất lượng tốt nhất”, ông Chiến nói.

Những điều “khó tin” về Hoa hậu bò

Những cô bò sữa “hoa hậu” chính là “đại sứ” cho tình yêu thiên nhiên, tình yêu lao động, cho sự cần mẫn, chăm sóc tỉ mỉ, chứa đựng bao nỗi lòng như nuôi nấng những đứa con trong gia đình.

Chấm hoa hậu bò sữa căn cứ vào bộ tiêu chí vẻ đẹp hình thể. Cụ thể với bò, hình thể phải cân đối, chân cao, ngực nở, dáng khum hình nêm rõ ràng, vú đo căng mọng, mặt thanh tú, da lông mượt… Tiêu chí đặc biệt quan trọng để lựa chọn Hoa hậu bò là phải có năng suất sữa cao.

Anh Nguyễn Thắng Lợi ở Tiểu khu Vườn Đào 1 khoe: “Tôi từng có bò đoạt “Vương miện Hoa hậu” trong Hội thi những năm trước. Bò đoạt giải Hoa hâu của tôi cho năng suất sữa vượt trội, lên tới 55 kg/ngày, hơn 15 tấn/chu kỳ vắt sữa 305 ngày”.

Nàng bò sữa có số tai 664 của chủ hộ Lê Thị Thoa, khu vực Vườn Đào 1, đã giành được vương miện “Hoa hậu bò sữa Mộc Châu 2015” cho năng suất sữa lên tới 59,6 kg/ngày.

Ông Chiến cũng cho biết, thực ra mục đích sâu hơn của cuộc thi này tạo động lực thúc đẩy các hộ chăn nuôi áp dụng các phương pháp cải tiến, công nghệ chăn nuôi hiện đại theo tiêu chuẩn châu Âu và châu Mỹ tạo ra dòng bò hạt nhân cao sản.

Một trong số những công nghệ vượt trội mà Mộc Châu Milk nắm giữ là sử dụng tinh phân định giới tính ngoại nhập có hiệu quả cao nhất. Những con bò khỏe mạnh, chất lượng sữa ổn định, hàm lượng dinh dưỡng cao sinh ra từ tinh phân định giới tính là một niềm tự hào của Mộc Châu Milk khiến họ luôn nằm trong top đầu những doanh nghiệp sữa Việt Nam.

Hoa hậu bò sữa Mộc Châu hàng năm đều đạt được những con số năng suất cao đến khó tin, từ 50-75 kg/ngày. Những bò đạt Vương miện hoa hậu đều là những nguồn gen quý, để các nhà khoa học có thể nghiên cứu để lai tạo ra những con bò nhiều sữa, chất lượng cao, đẩy mạnh phát triển ngành chăn nuôi bò sữa nước ta.

Không những chú trọng vào khâu nâng cao chất lượng giống, nông dân chăn nuôi bò sữa ở Mộc Châu còn đầu tư nhiều vào cơ giới hóa, thức ăn, và đưa tiến bộ kỹ thuật vào chăn nuôi. Minh chứng là hiện nay 100% hộ chăn nuôi đã mua sắm, trang bị đủ máy cắt cỏ, máy vắt sữa và máy tắm bò; 90% hộ đã trang bị máy thái băm thức ăn, có 85 hộ đã đầu tư mua máy cơ giới canh tác nông nghiệp, nhiều hộ đã mua sắm ôtô bán tải để phục vụ sản xuất...

Nông dân Nguyễn Thắng Lợi cho biết: “Bò Hoa hậu của tôi được thưởng tiền mặt lên đến 70 triệu đồng. Tổng giá trị tiền thưởng ở mỗi Cuộc thi Hoa hậu bò sữa lên đến cả tỉ đồng”. Sẽ rất nhiều người ngạc nhiên khi biết điều này. Nhưng điều quan trọng hơn, đó là sự vinh danh và niềm tự hào của nghề chăn nuôi bò sữa tại Mộc Châu dành cho các hộ chăn nuôi.

Lệ Thanh