Là nét đẹp văn hóa, là đứa con tinh thần của cộng đồng dân tộc Pà Thẻn ở huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang, trang phục truyền thống trở thành một trong những sắc thái để nhận biết đặc trưng văn hóa, tộc người, là dấu hiệu để phân biệt dân tộc Pà Thẻn với cộng đồng dân tộc khác.
Trang phục truyền thống Pà Thẻn cũng là cầu nối, là phương tiện chuyển giao, trao truyền giữa các thế hệ, lưu giữ chân thực những khía cạnh của cuộc sống từ đời này sang đời khác. Với sự tinh tế, nhẹ nhàng không kém phần độc đáo, trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn góp phần điểm tô cho bức tranh văn hóa các dân tộc có màu sắc thêm phong phú, góp phần quan trọng để bảo tồn những giá trị văn hóa của huyện Quang Bình.
Các công đoạn dệt, thêu văn hóa, ghép vải của người Pà Thẻn hoàn toàn bằng phương pháp thủ công truyền thống. Trước kia, nguyên liệu dệt vải được kéo từ sợi cây bông, cây đay còn hiện nay chủ yếu dùng len, chỉ màu.
Sau khi nhuộm màu là mắc sợi, sang chỉ dệt thành những mảng thổ cẩm hình vuông, hay trải dài khổ nhỏ hoặc rộng đắp trực tiếp lên vải áo, khăn, váy. Trong đó, các mảng văn hóa chủ đạo cũng được làm nổi bật, màu đỏ là màu sắc chính của bộ trang phục của phụ nữ.
Đặc biệt, dân tộc Pà Thẻn có một bộ sưu tập mẫu hoa văn vô cùng phong phú, được bảo lưu và trao truyền từ đời này sang đời khác. Đó là những hình hoa văn hình học phân bố thành các dải băng ngang, làm đường phân tuyến cho những hoa văn khác trên khăn, ngực áo, eo lưng, gấu áo, khuỷu tay áo và thân áo.
Đối với văn hoa hình người, chân chó, mắt cua, con nghé, sừng trâu, phức tạp hơn để làm điểm nhấn trên ngực áo, eo lưng và hai bên hông váy. Ngoài ra, văn hoa cây thông, cây cỏ và một số thuốc quen thuộc của đồng bào là những chất liệu độc đáo, tôn vinh thêm vẻ đẹp của bộ trang phục.
Trong các lễ hội truyền thống, ngày Tết, lễ cưới, người Pà Thẻn luôn mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình. Tuy nhiên, theo thời gian, do nguyên nhân khách quan và chủ quan, những nét văn hóa truyền thống của người Pà Thẻn, đặc biệt là trang phục truyền thống có nguy cơ bị mai một, pha tạp.
Để gìn giữ, phát huy giá trị trang phục truyền thống của người Pà Thẻn trên địa bàn, UBND xã Tân Bắc, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang đã tổ chức các hội thi, giao lưu về trình diễn trang phục truyền thống dân tộc giữa các thế hệ. Đặc biệt là tuyên truyền cho các cháu học sinh, phối hợp với các trường duy trì cho các cháu học sinh mặc trang phục dân tộc một buổi một ngày trong tuần. Tổ chức Hội thi tìm hiểu về cách thức, dệt trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn ở địa bàn, để giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình.
Khánh Vy
.svg){kind=icon}
