GS Nguyễn Đình Đức: 'Đề thi tốt nghiệp THPT ngày càng dễ'

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức: Đề thi tốt nghiệp THPT ngày càng dễ

PV: Điểm chuẩn vào nhiều trường đại học năm nay tăng đột biến. Theo ông, nguyên nhân vì sao?

GS.TSKH. Nguyễn Đình Đức: Theo tôi, có ba nguyên nhân chính dẫn tới hiện tượng này. Cụ thể, năm nay, số lượng thí sinh dự thi tăng vọt so với năm trước (xấp xỉ 11%), trong khi chỉ tiêu không có sự tăng đột biến.

Thứ hai, các đơn vị đào tạo cũng tự chủ trong việc xét tuyển và ngày càng sử dụng nhiều phương thức xét tuyển khác ngoài kết quả thi THPT như xét học bạ, đánh giá năng lực; có không ít trường có đến gần 50% thí sinh trúng tuyển.

Điều này khiến tỷ lệ chọi theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT ngày càng lớn và đẩy điểm trúng tuyển lên cao.

Thứ ba, do tình hình dịch bệnh, kết quả thi tốt nghiệp THPT nhìn chung được điều chỉnh dễ hơn so với những năm trước đây. Cá biệt, có những tổ hợp tổng số bài thi đạt điểm giỏi tăng đột biến và ở mức cao như các tổ hợp có môn Tiếng Anh, Ngữ văn; hoặc Ngữ  văn, Địa lý, GDCD,…

Ngoài ra, ở một số ngành tăng mạnh, thu hút thí sinh vì những ngành đó hứa hẹn khả năng có việc làm sau khi tốt nghiệp cao.

Với những yếu tố trên, tôi thấy việc tăng điểm trúng tuyển năm nay có lý do rất khách quan và cũng là tín hiệu đáng mừng khi việc lựa chọn trường, chọn ngành dần đi vào quy luật cung -  cầu; ngành tốt, trường tốt thì điểm sẽ rất cao và dễ dàng tuyển đủ thí sinh có chất lượng ngay từ đợt 1.

Việc ra đề thi phải chăng là do mục đích chỉ để xét tốt nghiệp chứ không phải cả xét tuyển đại học?

Đúng là năm nay, có một số môn có điểm giỏi tăng đột biến, ví dụ môn tiếng Anh, tỷ lệ bài thi từ điểm 8 trở lên chiếm 24% tổng số bài thi, trong khi tỷ lệ này năm 2020 là 6,5%, năm 2019 là 5,96% và năm 2018 là 2,7%. Như vậy cứ 4 thí sinh có gần 1 thí sinh đạt điểm giỏi môn Anh văn.

Môn Ngữ văn, tỷ lệ bài thi từ điểm 7 trở lên rất cao, chiếm 41,7% tổng số bài thi, tỷ lệ này năm 2020 cũng là 46%, trong khi năm 2019 là 14,4% và năm 2018 là 17,4%.

Môn Địa lý, tỷ lệ bài thi có điểm từ 8 trở lên năm nay là 22%, trong khi năm ngoái là 16,5%, năm 2019 là 5,55% và 2018 chỉ có 3,16%.

Đặc biệt, môn Giáo dục Công dân thì luôn cao. Năm 2021 điểm giỏi từ 8 trở lên là 71,5%, năm 2020 là 66,2% và năm 2019 là 38,4% và 2018 là 29,2 %. Do đó, những tổ hợp có môn Ngữ văn, Địa lý và GDCD điểm sẽ tăng rất cao là chuyện đương nhiên.

Điều đó dẫn đến những ngành tuyển tổ hợp có môn này đã tăng điểm trúng tuyển so với năm ngoái đến 7 - 8 điểm. Điều này cũng tương tự với các tổ hợp có môn Tiếng Anh.

Còn với môn Toán, Lý, Hóa không có đột biến lớn so với năm 2020, nhưng kết quả thi cho thấy đề thi năm ngoái và năm nay cũng dễ hơn nhiều so với mấy năm trước.

Ví dụ, môn Toán, tỷ lệ bài thi có điểm từ 8 trở lên năm nay là 25,87%, năm ngoái là 29,7%, năm 2019 là 9,2% và 2018 chỉ có 1,2%.

Môn Vật lý, tỷ lệ bài thi có điểm từ 8 trở lên năm nay là 18,3%, năm ngoái là 23,95%, năm 2019 là 6,0% và 2018 chỉ có 2,7%.

Môn Hóa, tỷ lệ bài thi từ điểm 8 trở lên chiếm 24.9% tổng số bài thi, trong khi tỷ lệ này năm 2020 là 27,4%, năm 2019 là 3,9% và năm 2018 là 2,6%.

Có một điều thấy rõ, những tổ hợp có 2 môn Toán, Lý hoặc Toán, Hóa năm nay điểm trúng tuyển tăng không mạnh.

Những số liệu liên tục trong 5 năm chứng minh đề thi tốt nghiệp THPT ngày càng dễ, nhất là từ khi kỳ thi tốt nghiệp THPT không còn được Bộ GD-ĐT coi như để phục vụ mục tiêu “2 trong 1” và xem tuyển sinh là việc của các trường.

Tuy nhiên, cũng cần phải nói, việc dùng “2 trong 1” chỉ là phương án tạm thời vận dụng để xét tuyển đại học trong thời điểm giao thời khi Luật giáo dục đại học sửa đổi mới ban hành và nhiều trường đại học chưa tổ chức được kỳ thi tuyển sinh đại học riêng.

Với tình hình đề thi và kết quả điểm như đã tống kê ở trên cho thấy, điểm thi THPT ngày càng tỏ ra không thật sự phù hợp để phân loại học sinh giỏi, xuất sắc nhằm mục tiêu xét tuyển đại học, nhất là với các ngành hot, trường hot.

Để tăng chất lượng đầu vào, năm nay nhiều trường cũng đã tăng tỷ lệ xét tuyển thẳng với các em học sinh giỏi trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế, các em có điểm thi ACT, SAT và các chứng chỉ quốc tế khác và  vì vậy đã tuyển sinh được nhiều thí sinh có chất lượng thực sự tốt. Đây là những điểm tích cực của Luật giáo dục đại học sửa đổi và phương án tự chủ tuyển sinh mang lại.

Vậy theo ông, cần có giải pháp gì để các thí sinh đạt điểm cao xứng đáng được tuyển vào đại học?

Từ thực tế của các phương thức tuyển sinh đại học và kết quả điểm của kỳ thi THPT như hiện nay, cho thấy gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về việc đổi mới tuyển sinh đại học, một lần nữa lại vô cùng cấp thiết.

Việc thành lập các trung tâm khảo thí đủ năng lực và kinh nghiệm để tổ chức các kỳ thi tuyển sinh vào đại học là kinh nghiệm nhiều nước đã thực hiện, và Việt Nam cũng đang triển khai (như ở hai ĐH Quốc gia và một số trường đại học khác).

Tuy nhiên, cũng cần phải có sự kiểm soát về chất lượng và cầm trịch của Bộ GD-ĐT, để có sự tương đương chuyển đổi phù hợp giữa các bài thi của các trung tâm khảo thí khác nhau, không chỉ phục vụ tuyển sinh, mà còn để xử lý học vụ khi người học chuyển trường, chuyển ngành một cách khách quan và công bằng.

Mặt khác, nói việc tuyển sinh là của các trường, nhưng cũng không vì thế mà bỏ qua vai trò hỗ trợ và điều hành, điều tiết của Bộ GD-ĐT.

Trong khi các trường còn đang lúng túng với các kỳ thi tuyển sinh đại học riêng, thiết nghĩ, Bộ có thể hỗ trợ các trường đại học, điều chỉnh đề thi THPT hằng năm, để phục vụ tốt mục đích “hai trong một”, giúp các trường có thể yên tâm sử dụng điểm bài thi tốt nghiệp THPT để tuyển sinh đại học, đỡ gây tốn kém cho các trường và đỡ vất vả cho thí sinh.

PV

Bộ Giáo dục lên tiếng về điểm chuẩn đại học tăng đột biến

Điểm chuẩn của nhiều trường đại học năm nay tăng kỷ lục khiến thí sinh “khóc ròng”. Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, có 3 nguyên nhân chính dẫn tới việc tăng điểm chuẩn ở một số nhóm ngành.

'Lạm phát' điểm chuẩn đại học: Nhiều bất cập từ xét điểm thi tốt nghiệp

Trước sự “bùng nổ” điểm chuẩn của các trường đại học trong năm nay, nhiều thí sinh đành phải ngậm ngùi tiếc nuối vì không thể đỗ vào ngành học mình yêu thích, dù mức điểm đạt được cao hơn nhiều so với điểm chuẩn của năm ngoái.