Giáo dục tư tưởng quân sự của Võ Nguyên Giáp trong các trường ĐH

Tư tưởng quân sự của Trần Hưng Đạo, Võ Nguyễn Giáp có giá trị lớn, đó không chỉ là những tinh hoa tri thức cho kho tàng nghệ thuật quân sự thế giới và chống quân xâm lược Mông-Nguyên thế kỷ XIII, kháng chiến chống Pháp, Mỹ Thế kỷ XX làm phong phú nghệ thuật quân sự Việt Nam, mà còn có ảnh hưởng quan trọng về quan điểm của Đảng, Nhà nước về quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc và giáo dục QP và AN. 

Đặc biệt, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng luôn quan tâm chăm lo giáo dục tinh thần yêu nước, ý thức tự hào, tự tôn dân tộc và một số kỹ năng quân sự, chú trọng việc giáo dục tinh thần yêu nước đối với sinh viên các trường Đại Học, Cao Đẳng. 

GDQP cho sinh viên có vai trò quan trọng trong việc phát huy sức mạnh của sinh viên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Quan điểm của Đảng, Nhà nước về Giáo dục quốc phòng, an ninh được xác định trong nhiều văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước và gần đây nhất Bộ Chính trị đã có Chỉ thị số 12-CT/TW ngày 03/05/2007 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục quốc phòng, an ninh trong tình hình mới.

Về tư tưởng đoàn kết toàn dân, theo Trần Hưng Đạo “Nước nhà góp sức” mới là yếu tố cực kỳ quan trọng, quyết định trong công cuộc giữ nước.

Về tư tưởng đoàn kết toàn dân, theo Trần Hưng Đạo “Nước nhà góp sức” mới là yếu tố cực kỳ quan trọng, quyết định trong công cuộc giữ nước. Hoặc khi nói về mối quan hệ, tình đoàn kết với tướng sĩ, Trần Hưng Đạo từng khẳng định: “lúc trận mạc thì cùng nhau sống chết, khi ở nhà thì cùng nhau vui cười” và theo Ông, “Vua tôi đồng tâm, anh em hòa mục” luôn luôn là một nhân tố thành công trong quá trình lãnh đạo của vương triều Trần, trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Trần Hưng Đạo luôn chú ý xây dựng khối đoàn kết đó. Còn tư tưởng quân sự của Đại tướng Võ Nguyễn Giáp về “Chiến tranh nhân dân”. 

Kế thừa tư tưởng quân sự của ông cha ta, quan điểm học thuyết của Chủ nghĩa Mác Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nghệ thuật dùng binh lược của các tướng lĩnh từ ngàn đời xưa đó là “ Lấy yếu chống mạnh, lấy ít địch nhiều và lấy thô sơ chống hiện đại”, được đốc rút qua hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ, trong kháng chiến chống Pháp qua nghiên cứu Võ Nguyễn Giáp đã chỉ rõ quan điểm quân sự của mình trong cấp chiến thuật “đại đội độc lập, tiểu đoàn tập trung”, cấp chiến dịch Đại tướng đã chỉ huy bốn đại đoàn và một số trung đoàn bảo đảm đánh tan tập đoàn cứ điểm phòng ngự mạnh nhất Đông dương của Pháp, đã đặt dấu chấm hết cho hơn 80 năm nắm quyền lực của người Pháp tại Đông dương, đưa Ông đi vào lịch sử của thế giới như một danh nhân quân sự Việt Nam, người hùng của thế giới, giương cao ngọn cờ hạ quyết tâm của một số nước thuộc địa lật đổ chế độ thực dân, xây dựng nền độc lập tự chủ của mình, trong GDQP cho sinh viên, Đảng cũng khẳng định rõ cần giáo dục cho sinh viên về ý thức quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. 

Theo đó, công cuộc giữ nước đó là trách nhiệm của mọi người dân Việt Nam. Bảo vệ Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới là nhiệm vụ thường xuyên, là nghĩa vụ thiêng liêng của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân. Do đó, mọi cán bộ, Đảng viên và mọi người dân Việt Nam cần phải quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc quan điểm tư tưởng chiến lược: Bảo vệ tổ quốc bằng sức mạnh tổng hợp.Trước hết, đó là sức mạnh tinh thần, sức mạnh của nền văn hóa Việt Nam, sức mạnh của hơn 90 triệu người dân Việt Nam có lòng yêu nước nồng nàn, có tâm hồn, trí tuệ, bản lĩnh, khí phách anh hùng của dân tộc Việt Nam, có đức hy sinh cao thượng, sẵn sàng xả thân bảo vệ Tổ quốc. Bảo vệ Tổ quốc bằng sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. 

Trong thời kỳ mới, lấy mục tiêu bảo vệ vững chắc độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh là điểm tương đồng để đoàn kết, tập hợp mọi người Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài. Mở rộng dân chủ thực sự trên cả hai hình thức: Dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp, “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” trở thành khẩu hiệu hành động trong toàn Đảng, toàn dân chắc chắn sẽ tạo nên sự nhất trí cao trong toàn Đảng, sự đồng thuận trong toàn xã hội, phát huy mạnh mẽ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Kế thừa và phát triển tư tưởng bồi dưỡng sức dân và xây dựng quân đội của Trần Hưng Đạo, Võ Nguyễn Giáp, quan điểm của Đảng nêu rõ, trong giáo dục quốc phòng cần cho sinh viên ý thức rõ muốn bảo vệ vững chắc Tổ quốc phải chăm lo phát triển kinh tế, bồi dưỡng sức dân. 

Bảo vệ Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới là bảo vệ sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước theo định hướng XHCN, bảo vệ sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Bảo vệ vững chắc Tổ quốc bằng sức mạnh của nền kinh tế cường thịnh. Chỉ có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, bền vững mới không ngừng nâng cao đời sống của mọi tầng lớp nhân dân, mới củng cố sự ổn định chính trị, nâng cao lòng tin, ý chí xả thân bảo vệ Tổ quốc của toàn dân tộc. Do đó, phải ra sức phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng, an ninh; giải quyết tốt các vấn đề xã hội.

Trên cơ sở tư tưởng về cách chọn binh, tướng “ Binh quý hồ tinh bất quý hồ đa” là Quân đội quý ở tinh nhuệ, không quý ở số nhiều của Trần Hưng Đạo, trong GDQP cho sinh viên, Đảng cũng nêu rõ, cần giáo dục cho sinh viên thấy rõ, trong xu thế hiện nay, Đảng, Nhà nước chủ trương giữ lại bộ phận chủ lực chỉ đủ, trong đó coi trọng chất lượng; bên cạnh đó, Đảng, Nhà nước chú trọng phát triển mạnh lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên. 

Đặc biệt, trong GDQP cho sinh viên, Đảng cũng nêu rõ quan điểm xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, coi trọng đào tạo cán bộ sĩ quan trong các nhà trường quân đội; đó cũng là ảnh hưởng và kế thừa tư tưởng trong việc lựa chọn, đào tạo tướng lĩnh của Trần Hưng Đạo. Đáng chú ý là trong Di chúc của Trần Hưng Đạo cũng như trong nhiều trang của Binh thư yếu lược, vai trò của người tướng rất được đề cao. 

Binh thư yếu lược viết: “Nước lấy binh làm gốc, binh lấy tướng làm gốc, quân lấy tướng làm chủ”. Cho nên muốn binh mạnh để chiến thắng thì cần ở sự dùng tướng. Binh thư yếu lược viết: “Người giỏi dùng tướng thì trước hết phải giỏi chọn tướng. Người giỏi chọn tướng thì trước hết phải giỏi biết tướng”. 

Kế thừa và phát huy kinh nghiệm của cha ông về xây dựng lực lượng quân đội thời phong kiến: có quân triều đình, quân các lộ, các đạo hương binh, dân binh thì xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam gồm ba thứ quân là bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ. Khi coi trọng xây dựng bộ đội chủ lực “vẫn cần phải duy trì lực lượng vũ trang trong các địa phương” coi đây “là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc”. 

Sức mạnh của lực lượng vũ trang là sức mạnh của ba thứ quân kết hợp với sức mạnh toàn dân đã tạo thành sức mạnh to lớn để chiến thắng mọi kẻ thù. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã là người lãnh đạo trực tiếp và làm nên thành công cho sự nghiệp xây dựng một quân đội nhân dân Việt Nam theo những tư tưởng lớn đó. 

Là một nhà quân sự, nhà giáo, nhà sử học, tướng Võ Nguyên Giáp luôn quan tâm đến lịch sử và sự phát triển của thế hệ trẻ.

Là một nhà quân sự, nhà giáo, nhà sử học, tướng Võ Nguyên Giáp luôn quan tâm đến lịch sử và sự phát triển của thế hệ trẻ. phát biểu tại hội nghị Ban chấp hành hội khoa học lịch sử Việt Nam nhiệm kỳ 3, khóa III năm 1996 với tư cách là chủ tịch danh dự hội, ông trăn trở: “Tôi vẫn có nhiều băn khoăn và hơn thế nữa là sự lo lắng, đó là vì sao kiến thức lịch sử lại không phổ biến sâu rộng được trong quảng đại quần chúng, như là giới trẻ”. Nói về sự nghiệp cầm quân của mình, ông thổ lộ: “Hạnh phúc lớn nhất của người cầm quân là được ở bên chiến sĩ trên chiến trường”.

Là một vị tướng trọn đời vì đất nước, vì nhân dân, khi được chúc mừng nhân dịp đại tướng tròn 100 tuổi, ông nói: “Tôi sống ngày nào, cũng là vì đất nước ngày đó”. Đại tướng Võ Nguyễn Giáp luôn kiên trì với tư tưởng quân sự đậm tính nhân văn, đó chính là phong cách cầm quân của Võ Nguyễn Giáp, ông luôn đến với các chiến sĩ, đồng chí, đồng bào bằng tình cảm của một con người bình dị, thân thiết. 

Ông là một vị tổng tư lệnh biết đau với từng vết thương của mỗi người lính, biết tiếc từng giọt máu của các chiến binh, luôn cận kề với chiến sĩ những lúc khó khăn, gian khổ trên chiến trường như Thượng tướng GS Hoàng Minh Thảo đã đánh giá: “ Võ Nguyễn Giáp là bậc thầy về cách đánh. Ông luôn tìm ra cách đánh độc đáo và sáng tạo, vừa bảo đảm thắng lợi cao nhất cho trận đánh, vừa hạn chế đến mức thấp nhất thương vong cho chiến sĩ. Ông là vị thống soái có tài thao lược kiệt xuất…”

Nhà sử học quân sự Mỹ Cecil b.Curry đã nói về tướng Giáp:

“Ông Giáp là một tướng duy nhất trong lịch sử hiện đại đã tiến hành chiến đấu chống kẻ thù trong thế vô cùng yếu, thiếu trang bị, thiếu nguồn tài chính, dù mới đầu không có quân, vậy mà đã liên tiếp đánh bại quân Nhật, quân đội Pháp, quân đội Mỹ…Ông Giáp là một chuyên gia hiện hữu vĩ đại nhất về chiến tranh nhân dân”

Từ những quan điểm về nghệ thuật quân sự nêu trên , Đảng ta đã xác định rõ: Mục tiêu giáo dục quốc phòng, an ninh cho sinh viên các trường Đại Học, Cao Đẳng là nhằm góp phần đào tạo con người phát triển toàn diện, hiểu biết một số nội dung cơ bản về quốc phòng, an ninh; truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc, trách nhiệm và nghĩa vụ của công dân về bảo vệ Tổ quốc; nâng cao lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội; có ý thức cảnh giác trước âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch; có kiến thức cơ bản về đường lối quốc phòng, an ninh và công tác quản lý nhà nước về quốc phòng, an ninh; có kỹ năng quân sự, an ninh cần thiết để tham gia vào sự nghiệp xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đồng thời, Đảng nêu rõ công tác GDQP là phải: “Tạo chuyển biến mạnh mẽ, sâu rộng về nhận thức và trách nhiệm, đối với xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống” ; qua đó có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về việc xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thấy rõ trách nhiệm của mỗi người trong việc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, kiên quyết đấu tranh làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia”.

Bùi Xuân Việt, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh