Giám sát để chấn chỉnh tình trạng đùn đẩy, né trách nhiệm của cán bộ, lãnh đạo

Sáng ngày 17/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024.

Hội nghị kết nối trực tuyến từ Phòng họp Diên Hồng (Nhà Quốc hội) với 62 Đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND, UBND tại các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024 chọn giám sát tối cao 2 chuyên đề.

Thứ nhất là chuyên đề “Việc thực hiện nghị quyết 43/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023". Nội dung này sẽ được báo cáo tại kỳ họp thứ 7 vào tháng 5/2024.

Thứ hai là chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2024.

Cùng với giám sát tối cao, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát 2 chuyên đề về: Đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập giai đoạn 2018 - 2023; Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 - 2023.

Đến nay, 4 đoàn giám sát đã ban hành kế hoạch và đề cương báo cáo gửi các cơ quan chịu sự giám sát, các địa phương để triển khai các hoạt động theo kế hoạch.

Ngoài ra, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, trong năm tới, Ủy ban Thường vụ cũng tiến hành giám sát văn bản quy phạm pháp luật. Nội dung này sẽ được Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp tháng 4 và gửi đại biểu tại kỳ họp 7.

Tổng Thư ký Quốc hội nhấn mạnh, nội dung giám sát sẽ tập trung vào các văn bản dưới luật liên quan đến tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp; đấu thầu, cung ứng thuốc và trang thiết bị y tế; xử lý các vướng mắc trong các quy định phòng cháy, chữa cháy, đăng kiểm, quy hoạch; các văn bản quy định về thủ tục hành chính, kiểm tra chuyên ngành, điều kiện đầu tư kinh doanh có nội dung bất hợp lý, gây khó khăn, phiền hà đến hoạt động của người dân và doanh nghiệp...

Theo ông Cường, việc này để kịp thời chấn chỉnh, khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

Qua giám sát sẽ phân tích, chỉ rõ nguyên nhân do quy định của luật hay văn bản dưới luật có sơ hở, bất cập, mâu thuẫn, chồng chéo, thiếu tính khả thi hay do công tác tổ chức thi hành pháp luật.

Đồng thời, xác định rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc để xảy ra hạn chế, vướng mắc; đồng thời, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản để khắc phục tồn tại, hạn chế và đề xuất giải pháp tăng cường hiệu quả thi hành pháp luật.

Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh, quan điểm của các đại biểu Quốc hội trong đoàn đều thống nhất là không “giám sát chay”, mà vừa kết hợp giám sát qua báo cáo, vừa giám sát thực tế tại địa phương, cơ sở.

Qua giám sát trực tiếp đã phát hiện nhiều vướng mắc bất cập về cơ chế, chính sách, làm rõ nội dung cần giám sát. Từ đó đề nghị, xử lý nghiêm cơ quan, đơn vị, cá nhân cố tình cản trở, làm chậm trễ hoặc thiếu nghiêm túc trong cung cấp thông tin phục vụ hoạt động giám sát và trong thực hiện các kết luận giám sát.

Giám sát đã phát hiện, chấn chỉnh và có biện pháp hạn chế vi phạm

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang khẳng định, hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội là nhiệm vụ quan trọng luôn được Chính phủ, Thủ tướng quan tâm quán triệt chỉ đạo các đơn vị liên quan nghiêm túc thực hiện.

Thông qua các hoạt động giám sát đã phát hiện chấn chỉnh và có biện pháp kiến nghị xử lý những thiếu sót, hạn chế vi phạm và hoàn thiện thể chế, góp phần nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động quản lý Nhà nước.

Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ ban ngành liên quan chuẩn bị đầy đủ kịp thời nội dung báo cáo theo đề cương yêu cầu của các đoàn giám sát cũng như các thông tin tài liệu cần thiết liên quan đến nội dung giám sát.

Đồng thời chỉ đạo các cơ quan thực hiện đầy đủ nghiêm túc các kiến nghị sau giám sát, các báo cáo thực hiện của Chính phủ được đoàn giám sát ghi nhận, cơ bản đáp ứng được yêu cầu đề ra.

Phó Thủ tướng cũng nêu rõ, vẫn còn một số hạn chế, vướng mắc như: Một số nội dung giám sát đôi khi có sự trùng lặp giữa các nghị quyết về giám sát chuyên đề và nghị quyết chất vấn của Quốc hội dẫn đến tình trạng Chính phủ phải báo cáo nhiều lần với cùng một nội dung...

Cho rằng, các hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội có phạm vi rộng, Phó Thủ tướng kiến nghị cần có sự định hướng gọn hơn về phạm vi, có trọng tâm, trọng điểm hơn, giúp nâng cao hiệu quả trong hoạt động giám sát của Quốc hội.

Các ủy ban, các đơn vị chuyên môn của Quốc hội tăng cường phối hợp hơn nữa với các bộ, cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng kế hoạch đề cương báo cáo giám sát, cũng như trong quá trình thực hiện giám sát để nâng cao hiệu quả của chương trình giám sát.

Thời gian tới, Chính phủ, Thủ tướng sẽ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai nghiêm túc và có trách nhiệm các kế hoạch, chương trình, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề trong năm 2024.

Đồng thời khắc phục những hạn chế, khuyết điểm trong phần trách nhiệm của mình để việc giám sát ngày càng tốt hơn.